Η σύγχρονη κλινική ψυχιατρική κινείται μέσα σε αυστηρά πλαίσια διαγνωστικών κριτηρίων δοκιμασμένων για την εγκυρότητα και την αξιοπιστία τους, ενώ χρησιμοποιεί κάθε βιοτεχνολογική μέθοδο ως επικουρικό διαγνωστικό εργαλείο, με δεδομένο το μειονέκτημα της απουσίας ακόμα διαγνωστικών βιολογικών δοκιμασιών, έγκυρων και αξιόπιστων.
Με τη λογική αυτή, το ανά χείρας βιβλίο έχει τη δομή ενός διαγνωστικού/θεραπευτικού εργαλείου που απευθύνεται στα στελέχη των επαγγελμάτων της ψυχικής υγείας: ψυχιάτρους, ψυχολόγους, ψυχιατρικούς νοσηλευτές, κοινωνικούς λειτουργούς, εργοθεραπευτές και στους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές των Σχολών Επιστημών Υγείας και των Επαγγελμάτων Υγείας, με επικέντρωση στην ελληνική ψυχιατρική πραγματικότητα (επιδημιολογία, ανάπτυξη υπηρεσιών, φαρμακοποιία).
Η δομή της ύλης του βιβλίου αυτού περιλαμβάνει το γενικό μέρος, την ψυχιατρική νοσολογία, τα ειδικά θέματα ψυχοπαθολογίας, τις θεραπείες στην ψυχιατρική. Τα ειδικά θέματα περιλαμβάνουν εξειδικευμένους τομείς της κλινικής ψυχιατρικής, όπως τη συννόσηση, τη συγκριτική ψυχοπαθολογία, τη διαφορική διαγνωστική με αντίστοιχα "δενδρογράμματα" ή "δένδρα αποφάσεων", το χρόνο στην ψυχοπαθολογία. Πρέπει να σημειωθεί ότι το υλικό αυτού του μέρους του βιβλίου είναι απόσταγμα των παραδόσεών μου στο σχετικό μάθημα του μεταπτυχιακού προγράμματος στην ψυχική υγεία του τομέα ψυχικής υγείας του Τμήματος Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Για την ολοκληρωμένη αντίληψη των διεθνώς καθιερωμένων διαγνωστικών κριτηρίων επιλέχθηκαν και τα εξής δύο διεθνή ταξινομικά συστήματα: το ICD-10 της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και το DSM-IV της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας.
Ειδικά τα κριτήρια του ICD-I0 προέρχονται από την έκδοση "lCD-I0" (Classification of Mental and Behavioral Disorders): Diagnostic Criteria for Research Edited by J. Cooper Harcourt and Brace 1994, και αφορούν στα Διαγνωστικά Κριτήρια για \'Ερευνα (Diagnostic Criteria for Research).
Τέλος, δόθηκε βάρος στην παροχή γνώσεων σε πρακτικό επίπεδο στον τομέα της χρήσης των ψυχοφαρμάκων και άλλων ουσιών στην κλινική πρακτική ψυχιατρική στον ελληνικό χώρο, γι\' αυτό και αυτά συμπεριλήφθηκαν με τη μορφή παραρτήματος. Στο παράρτημα προστέθηκε επίσης η Σύνθετη Κλινική Εξέταση Ψυχικής Υγείας (SCID) σύμφωνα με το διαγνωστικό σύστημα DSM-IlI-R για τη διευκόλυνση του κλινικού στο έργο του και κάποια άλλα βασικά κλινικά ερωτηματολόγια.
Αντίθετα, δόθηκε μικρότερη έκταση στην κοινωνική-κοινοτική ψυχιατρική, στη διοικητική (οργανωτική) ψυχιατρική και στην ψυχοκοινωνική αποκατάσταση, αφού ήδη κυκλοφορούν από ετών ειδικές εκδόσεις.
Για τις βιβλιογραφικές παραπομπές επιλέχθηκε η προτεινόμενη βιβλιογραφία να περιλαμβάνει όλες τις βασικές αντίστοιχες ελληνικές επιστημονικές εργασίες ή βιβλία μαζί με βασικές ξένες.
Η ύλη του βιβλίου καλύπτει χρονολογικά και το έτος 2003.
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ένα μεγάλο μέρος της ύλης του βιβλίου αυτού διαμορφώθηκε μέσα από τις παραδόσεις μου για θέματα κλινικής ψυχιατρικής σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο επί μία εικοσαετία στην ψυχιατρική κλινική της Ιατρικής Σχολής και τα τελευταία χρόνια στο Τμήμα Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και από τη μακρόχρονη καθημερινή επαφή με τον ψυχικά άρρωστο και την οικογένειά του. (από τον πρόλογο του Μιχάλη Γ. Μαδιανού)