Η επαγγελματική επιδημιολογία είναι ένας σχετικά νέος τομέας της επιδημιολογίας, ο οποίος ασχολείται με τις επιπτώσεις της εργασίας και του εργασιακού περιβάλλοντος στην υγεία των εργαζομένων.
Επιδημιολογία είναι η μελέτη της συχνότητας και της αιτιολογίας των νοσημάτων σε ανθρώπινους πληθυσμούς. Για τη μελέτη αυτή χρησιμοποιεί πληθυσμούς ή ομάδες ατόμων και όχι μεμονωμένους αρρώστους ή εργαστηριακές μεθόδους ή πειραματόζωα.
Κατά συνέπεια, η επαγγελματική επιδημιολογία είναι η μελέτη του ρόλου της εργασίας ή και των ειδικών συνθηκών εργασίας στην υγεία του εργαζόμενου. Όπως είναι φυσικό, για τη μελέτη αυτή, η επαγγελματική επιδημιολογία χρησιμοποιεί ολόκληρους πληθυσμούς εργαζομένων και προσπαθεί να συσχετίσει τις διάφορες εμπειρίες τους, κυρίως την έκθεσή τους σε χημικούς, φυσικούς και άλλους παράγοντες, με την επακόλουθη ανάπτυξη νόσων ή διαταραχών στην υγεία.
Όπως προαναφέρθηκε, η επαγγελματική επιδημιολογία είναι μια εξαιρετικά νέα επιστήμη και η ανάγκη για την ύπαρξή της επιβλήθηκε για διάφορους λόγους, μερικοί από τους οποίους αναφέρονται παρακάτω.
Κατά πρώτον, σε παγκόσμιο επίπεδο γίνεται όλο και περισσότερο κατανοητό το γεγονός ότι η εργασία μπορεί να παίζει σημαντικό ρόλο στο επίπεδο της υγείας των εργαζομένων.
Επιπλέον, η βιομηχανική επανάσταση και η ευρεία χρήση ποικίλων τεχνικών μέσων στο περιβάλλον της εργασίας έφερε το σύγχρονο εργαζόμενο σε επαφή με χημικούς και φυσικούς παράγοντες, πολλοί από τους οποίους ήταν ανύπαρκτοι σε προηγούμενες εποχές. Οι πρώτες υποψίες ότι αυτοί οι παράγοντες μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των ατόμων βασίστηκαν σε παρατηρήσεις σχετικές με οξέα προβλήματα, Π.χ. ατυχήματα, δερματολογικές νόσους, δηλητηριάσεις κ.λπ.
Αυτού του είδους οι επιπτώσεις, αν και είναι πολύ σημαντικές και συχνά μπορεί να απειλήσουν και αυτήν ακόμα τη ζωή του εργαζόμενου, είναι σχετικά εύκολο να μελετηθούν και να αποδοθούν αιτιολογικά στο περιβάλλον της εργασίας και γι\' αυτό θα μας απασχολήσουν λιγότερο στα επόμενα κεφάλαια.
Σχετικά πρόσφατα αρχίζει να γίνεται κατανοητό ότι και χρόνιες νόσοι, τόσο καλοήθεις, όσο και κακοήθεις, μπορεί να συνδέονται άμεσα ή και να προκαλούνται από διάφορες εκθέσεις στο περιβάλλον της εργασίας.
Η μελέτη της σχέσης της επαγγελματικής έκθεσης σε όλους αυτούς τους παράγοντες με τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα του εργαζόμενου πληθυσμού αποτελεί το κύριο αντικείμενο της επαγγελματικής επιδημιολογίας. [...] (από την εισαγωγή του βιβλίου)