Η Μεσόγειος είναι μια περιοχή η οποία βρίθει οικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών και πολιτικών αντιθέσεων, γεγονός που επιβάλλει σε κάθε μεσογειακό εταίρο να εμπλακεί χωρίς υστεροβουλία και κακή προαίρεση σε ένα ανοικτό διάλογο. Στόχος αυτού του διαλόγου θα είναι η διαμόρφωση κοινού προβληματισμού γύρω από τα κοινά προβλήματα αλλά ιδιαίτερα γύρω από την αναζήτηση πλαισίων κοινής δράσης για τη δυναμική ανάπτυξη της περιοχής και τη μετάβαση σε μια νέα εποχή ειρηνικής συμβίωσης των μεσογειακών λαών.

Ως αντικείμενα αυτού του διαλόγου θεωρούνται ο εντοπισμός οδών ευρείας και αποτελεσματικής συνεργασίας, η ενθάρρυνση της περιφερειακής ολοκλήρωσης, η προώθηση εφαρμογής βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων προγραμμάτων δράσης για το περιβάλλον, η οικονομική και εμπορική προσέγγιση, η καλλιέργεια κλίματος πρόληψης των συρράξεων, η προώθηση της ιδέας της προληπτικής διπλωματίας, η διαχείριση των υδάτινων πόρων, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι κοινωνικές μεταρρυθμίσεις έτσι ώστε κάθε απλός πολίτης να γίνει κοινωνός αυτών των μεταλλάξεων.

Μπορεί να επιχειρείται η εγκαθίδρυση οικονομικής και χρηματοδοτικής εταιρικής σχέσης μεταξύ των ενδιαφερομένων χωρών, πρέπει όπως να υλοποιείται στο πλαίσιο μιας πρωτοβουλίας με ένα ανθρώπινο πρόσωπο.

Η προοπτική αυτή επιβάλλει σε κάθε μεσογειακή χώρα την ανάγκη ενημέρωσης σε βάθος για την εσωτερική κατάσταση που επικρατεί στις γειτονικές χώρες της. Αυτόν το στόχο επιδιώκει να ικανοποιήσει η πρωτοβουλία του ΙΣΤΑΜΕ- Α. Παπανδρέου για την έκδοση της σειράς Κειμένων Εργασίας Μεσογειακό Παρατηρητήριο. Στο πλαίσιο αυτής της εκδοτικής προσπάθειας τέσσερις ειδικοί επιστήμονες, δόκιμα μέλη της ερευνητικής ομάδας του ΙΣΤΑΜΕ, η κυρία Μαίρη Μπόση και οι κκ Πάνος Γρηγορίου, Θανάσης Κουρματζής και Νίκος Λιούσης έχουν αναλάβει την ευθύνη να συγγράψουν Κείμενα Εργασίας (Country Profiles) -και μάλιστα για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία- γύρω από όλες τις μη ευρωπαϊκές μεσογειακές χώρες (Αίγυπτος, Συρία, Λίβανος, Τυνησία, Μαρόκο, Ιορδανία, Ισραήλ, Παλαιστίνη, Λιβύη, Μάλτα, Αλγερία) αλλά και ορισμένες χώρες, που ναι μεν δεν ανήκουν γεωγραφικά στην περιοχή της Μεσογείου, παρουσιάζουν όμως συμφέροντα συνδεμένα με τις εξελίξεις στον γεωπολιτικό αυτόν χώρο.

Θεωρούμε ότι η έκδοση αυτών των Κειμένων Εργασίας θα συμβάλει αποφασιστικά στο να γνωρίσουμε τις ποικίλες ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει στο εσωτερικό της η καθεμιά από τις χώρες-στόχους της μελέτης και τις πολιτικές που διαμορφώνει η Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της Διαδικασίας της Βαρκελώνης (Ευρωμεσογειακή Συνεργασία) αλλά και η ευρύτερη διεθνής κοινότητα για την προσέγγιση αυτών των χωρών.

Κυρίως όμως ενδιαφερόμαστε να προσδιορίσουμε όλες εκείνες τις αφετηρίες και τους στρατηγικούς άξονες, που θα επιτρέψουν στην Ελλάδα, μια χώρα με παραδοσιακά φιλικούς δεσμούς με όλες τις σχετικές χώρες, να διαδραματίσει ένα διακριτό και φιλόδοξο ρόλο για την προώθηση της συνεργασίας και την οικοδόμηση μιας σταθερής ειρήνης στη Μεσόγειο.

Γιάννης Σουλαδάκης, μέλος της Κ.Ε. του ΠΑΣΟΚ, Πρόεδρος ΙΣΤΑΜΕ Α. Παπανδρέου