Βιβλίο Πλωτές γυναίκες
Συγγραφέας Διαμαντής Αξιώτης
Κατηγορία Κοινωνικό μυθιστόρημα
Εκδότης Κάπα
Συντάκτης-ρια Χρυσούλα Βακιρτζή

Το διάβασες;
Πες τη γνώμη σου στο Bookia!
Βαθμολόγησε στο Bookia αυτό το βιβλίο και γενικά τα βιβλία που διαβάζεις!

Η συμβολή τού Γιούνγκ στην ψυχολογία τού συνειδητού περιλαμβάνεται βασικά στο έργο του «Οι Ψυχολογικοί Τύποι». Η προσπάθεια της κατάταξης των ανθρώπων σε τύπους χρονολογείται από πολύ παλιά. Έχουν περάσει σχεδόν δυο χιλιάδες χρόνια από τότε πού ο Έλληνας φυσικός Γαληνός προσπάθησε να διακρίνει τέσσερις βασικές ιδιοσυστασιακές διαφορές στους ανθρώπους και οι περιγραφικοί του όροι (αν και ψυχολογικά αφελείς) – ο αιματώδης, ο φλεγματικός, ο χολερικός, και ο μελαγχολικός – πέρασαν στην καθημερινή ομιλία.

Στα πιο κοντινά μας χρόνια έγιναν πολλές προσπάθειες, σε μια ακριβέστερη διατύπωση -όπως είναι του Κρέισμερ για παράδειγμα- και ο διαχωρισμός σε εξωστρεφείς και εσωστρεφείς, είναι ήδη πλατύτερα γνωστοί αν και δεν τον καταλαβαίνουν όλοι απόλυτα. Έτσι ο άνθρωπος πού συχνά είναι μάλλον ήσυχος και αποτραβηγμένος -δηλαδή εσωστρεφικός- μπορεί να δείξει μεγάλο ενθουσιασμό και δραστηριότητα για κάτι πού τον ενδιαφέρει πραγματικά, αλλά και πάλι δε θα έχει με το περιβάλλον του την ίδια καλή σχέση όσο κι ένας εξωστρεφικός. Μπορεί να τον δείτε να φλυαρεί για σπάνια πουλιά σε κάποιον πού δεν έχει το παραμικρό ενδιαφέρον γι αυτά ή να δείχνει μια συλλογή από παλιά χειρόγραφα στο βαριεστημένο επισκέπτη του που αναρωτιέται τι βρίσκει σ’ αυτά τα σκουπίδια.

Όπως στην «Αστροφεγγιά», μυθιστόρημα του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, όπου στις αρχές του 20^ου αιώνα μια παρέα νεαρών στις πιο κρίσιμες και επώδυνες στιγμές της ελληνικής Ιστορίας, έτσι και στις «Πλωτές γυναίκες», μυθιστόρημα του Διαμαντή Αξιώτη (Β’ έκδοση, 2017), συναντιόμαστε με χαρακτήρες ετερόκλητους. Με διαφορετικές ταξικές αφετηρίες και οράματα συναντώνται ονειρεύονται, ελπίζουν και ερωτεύονται κάτω από το φως των αστεριών, της νύχτας ή και των αμπαζούρ, που ενίοτε ‘στάζει’ διαμαντένια δάκρυα.

Κοινός ορίζοντας έμπνευσης, αναζήτησης και λύτρωσης από το ζόφο της πραγματικότητας, που άλλοτε ξεχειλίζουν και επικρατούν επάνω στις γκρίζες σκιές της εθνικής περιπέτειας και άλλοτε λυγίζουν και συνθηκολογούν.

Ταυτίζονται τα δύο αυτά λογοτεχνικά έργα, με μια ανθρωπογεωγραφία βραδυφλεγών αισθημάτων, μοναχικές ή παράλληλες πορείες, σχέσεις γενναιοδωρίας, ανταγωνισμού και αναπόδραστων εκρήξεων, απελπισία και σύγχυση, νίκες, συντριβές. Και, φυσικά, την πολλή εσωστρέφεια, που χαρακτηρίζει τις γυναίκες τις τότε εποχής, όσο κι αυτήν των κλειστών  κοινωνιών μιας επαρχιακής πόλης.

Σαν σε ψυχοθεραπεία ή σλόγκαν τραγουδιών του δρόμου, η υπόθεση στις «Πλωτές γυναίκες» του Δ. Α. οι επαναλήψεις στην αφήγηση αποφεύγουν το σκόπελο του περιττού και αγγίζουν τη σύγχρονη προφορική παράδοση.

Ο Κωνσταντίνος Δούκας, κεντρικός ήρωας των «γυναικών», αφού εγκαταλείπει την Κωνσταντινούπολη σε ηλικία 20 χρόνων, καταφεύγει στην Αλεξάνδρεια μαζί με την δεκαεξάχρονη Τουρκάλα Λαλέ και γνωρίζεται με την οικογένεια του μεγαλοκαπνεμπόρου Γεώργιου Ιορδάνου από την Καππαδοκία. Σ’ αυτό συντελεί η εκθαμβωτική ομορφιά και των δύο, η ευγλωττία, το θράσος και τα ασύστολα ψεύδη του Κωνσταντίνου. Εκεί, η Λαλέ βαφτίζεται χριστιανή και ονομάζεται Ευδοκία.

Όταν, μετά από δύο χρόνια, το 1920, ο Ιορδάνου τον στέλνει ως εκτιμητή καπνών στην Ελλάδα –στην Καβάλα συγκεκριμένα, από τις πρώτες καπνουπόλεις της εποχής– ο Κωνσταντίνος θα συναντήσει τον αδελφό του Γεώργιου, Ευγένιο Ιορδάνου, ισχυρό καπνέμπορο και πρώτο εκλεγμένο δήμαρχο και  παραμείνει εκεί, προδίδοντας χωρίς καμιά τύψη τον Αλεξανδρινό ευεργέτη του. Στην Καβάλα προστατεύεται και ευεργετείται, μέσω των ίδιων προσόντων, τόσο από τον Ευγένιο όσο και από τον Αυστριακό Άντολφ Βιξ, ισχυρό οικονομικό και κοινωνικό παράγοντα.

Ο Κωνσταντίνος, σε μικρό χρονικό διάστημα, αναδεικνύεται σε έμπορο καπνού. Παρά την έντονη επιθυμία του να αποκτήσει γιο προς συνέχιση της ένδοξης οικογένειας των Δούκα, η Πλουσία γεννά, από μία κάθε χρόνο, πέντε θυγατέρες. Ο Κωνσταντίνος τις ονομάζει, διαδοχικά, Ανδρομάχη, Ανδρόκλεια, Ανδροφίλη, Ανδροθέα και Ανδρονίκη, ελπίζοντας γι’ αυτές μέσα από τα ανδρικά τους ονόματα, την μελλοντική απόκτηση δύναμης, ισχύος.

Πόλεμος, κατοχή, διακυμάνσεις του καπνικού, πτώχευση της οικογένειας και θάνατος του Κωνσταντίνου κατά την πτώση του αεροσκάφους που επιχειρεί την παρθενική του πτώση Καβάλα – Αθήναι. Στην πρώτη αεροπορική τραγωδία της χώρας. Ο Κωνσταντίνος είναι ήδη 52 ετών.

Το μυθιστόρημα διανύει τα τρία τέταρτα του περασμένου αιώνα, εβδομήντα πέντε χρόνια ακριβώς: 1900-1975. Σ’ αυτό διαγράφεται η ιστορία της Ελλάδας αυτής της περιόδου. Η πορεία του καπνικού ζητήματος με όλες του τις διακυμάνσεις. Η άνοδος και η πτώση μιας οικογένειας καπνεμπόρων.

Το δεύτερο μυθιστόρημα του Διαμαντή Αξιώτη,  υποψήφιο για το Βραβείο Balkanika 2003, ήταν εδώ και καιρό εκτός κυκλοφορίας. Η πρώτη έκδοση του βιβλίου είχε γίνει το 2002 από τον Κέδρο και σήμερα, 15 χρόνια μετά, επανακυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική. Στην «καρδιά» του, για μια ακόμη φορά, βρίσκεται η γενέτειρα πόλη του συγγραφέα, η Καβάλα.

«Σε ονομάζω Πλουσία….», «Μια πόλη χτισμένη από θάλασσα…», «Αν δείτε τα βουνά να χτίζονται, περιμένετε και τη συντέλεια του κόσμου, έλεγε η μητέρα του κάθε φορά που αντίκριζε τους επτά λόφους της Βασιλεύουσας»

Καπνέμποροι, καπνεργάτες, δήμαρχοι, συνδικαλιστές, ξένοι πρόξενοι, ντόπιοι απατεώνες, η έξαψη του άφθονου πλούτου η ανέχεια των προσφύγων, η άνοδος και η πτώση των υπερφίαλων νεόπλουτων, η υποδεέστερη θέση της γυναίκας, το δράμα της γέννησης κοριτσιού, και μοιραία όσα ντόπια θέματα περιγράφονται, μυθοποιούνται, απομυθοποιούνται,  αλλά συνάμα σε ταξιδεύουν στο χωροχρόνο. Όλα αυτά, δοσμένα από τη μεστή, αλλά και ποιητική  πένα του Αξιώτη. Και πώς άραγε να μη γίνεις ή γεννηθείς ποιητής, όταν αναφέρεσαι για την πόλη της Καβάλας; Αυτή τη γαλάζια πολιτεία του Ελληνικού Βορά, που σε καλεί να την αγαπήσεις ή να τη μισήσεις άνευ όρων, σαν ένας καταλυτικός, παράφορος έρωτας.

Ο Διαμαντής Αξιώτης γεννήθηκε στην Καβάλα όπου και ζει. Έχει εκδώσει ποιητικές συλλογές, συλλογές διηγημάτων, τέσσερα μυθιστορήματα και ανθολογίες ποίησης και διηγήματος. Υπήρξε επί σειρά ετών υπεύθυνος λογοτεχνικών περιοδικών, καθώς επίσης και ραδιοφωνικών εκπομπών. Κείμενά του έχουν παρουσιαστεί στο θέατρο.