Βιβλίο Ατελή αγάλματα
Συγγραφέας Κωνσταντίνος Μαρούγκας
Κατηγορία Κοινωνικό μυθιστόρημα
Εκδότης Πνοή
Συντάκτης-ρια Τόλης Αναγνωστόπουλος

Το διάβασες;
Πες τη γνώμη σου στο Bookia!
Βαθμολόγησε στο Bookia αυτό το βιβλίο και γενικά τα βιβλία που διαβάζεις!

Ο Κωνσταντίνος Μαρούγκας γεννήθηκε στην Αθήνα όπου διαμένει μέχρι σήμερα. Ολοκλήρωσε τις πρώτες του σπουδές στο τμήμα Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας και συνέχισε για μεταπτυχιακή ειδίκευση στην Παιδαγωγική –Θεωρία Πράξη και Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου: Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός και Διδασκαλία– ενώ ταυτόχρονα σπούδασε στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών Αθήνας. Εκτός από τη συγγραφή ασχολείται ενεργά με το θέατρο.

Το βιβλίο «Ατελή Αγάλματα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή, είναι το δεύτερο που εκδίδει συνεχίζοντας να δοκιμάζεται συνειδητά στην ένταξη της πρωτότυπης φαντασίας στη λογοτεχνική δημιουργία.

"Ό, τι μεγαλώνει στο σκοτάδι γίνεται αγρίμι"

Κάθε έργο τέχνης απαρτίζεται από δύο ιστορίες που το χαρακτηρίζουν και το κάνουν μοναδικό: του καλλιτέχνη και της πραγματικότητας μέσα στην οποία δημιουργήθηκε. Η παρούσα ιστορία όμως στέκεται μόνη της, χωρίς σαφή διαχωριστικά όρια μεταξύ καλλιτέχνη και έργου. Μοιάζει με σιαμαία ένωση μεταξύ φαντασίας και ρεαλισμού ένα πρωτόγνωρο πέρασμα από την ανθρώπινη παιδικότητα στη σκληρή βιαιότητα της ανθρώπινης φύσης.

Αυτή είναι η ζωή του Δημιουργού, ενός νεαρού γλύπτη που μεγάλωσε και εξελίχθηκε ως καλλιτέχνης έγκλειστος σε ένα ασφυκτικό περιβάλλον. Το κύριο καλλιτεχνικό του γνώρισμα ήταν η τελειότητα των έργων του. Η μόνη του διέξοδος, η ευχή να δίνει ζωή στα αγάλματά του. Κάθε τέτοιο "αμάρτημα" όμως έχει τις συνέπειές του...

Τέχνη και πολιτισμός δοκιμάζονται σε αυτό το αλληγορικό, υπερρεαλιστικό ίσως και δυστοπικό μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Μαρούγκα. Από την πρώτη σελίδα ο αναγνώστης εισέρχεται σε ένα άλλο κόσμο όπου ο Δημιουργός πλάθει έργα αρχικά από πλαστελίνη και μετά από πηλό που έχουν κρυφούς συμβολισμούς και χρήζουν ερμηνείας. Ένας κόσμος σε κουτιά, άνθρωποι-κουτάκια ανάλογα με την καταγωγή, την κλίση, το φύλο. Πολλοί κόσμοι διαφορετικοί που κάθε οντότητα δεν μπορεί να εισχωρήσει αλλού παρά μόνον εκεί που του έχουν ορίσει εκ προοιμίου οι δικοί του Δημιουργοί.

Το όλο σκηνικό στήνεται άψογα από τον συγγραφέα, χωρίς ονόματα μόνο ιδιότητες. Δεν έχουν σημασία τα ονόματα όταν οι κοινωνίες είναι απρόσωπες και οι ρόλοι μοιρασμένοι εξ αρχής. Ο κεντρικός ήρωας ο Δημιουργός το καταλαβαίνει αυτό από μικρός. Με ένα σωματικό κουσούρι εκ γενετής, με τα ψυχολογικά κουσούρια των γονέων του πριν από τη γέννησή του αλλά και συνεπεία αυτής, σε μία χαμηλής ποιότητας πόλη –κουτί μένει έγκλειστος στο σπίτι του μακριά από κάθε είδους κοινωνικοποίηση. Κάθε απόπειρα εξάλλου να δει το φως πέρα από τις γρίλιες του σπιτιού του καταλήγει στο σκοτάδι από τον ρατσισμό των κατοίκων.

Έτσι αποφεύγει την πραγματικότητα, την αλλοιώνει και τη φτιάχνει με τα δικά του πρωτόλεια και αγνά υλικά. Πρώτο του δημιούργημα «ο Γελωτοποιός» η κούκλα που θα επικοινωνεί και θα μοιράζεται τα πάντα. Οποιοσδήποτε από τον «έξω κόσμο» τον πειράξει θα έχει να κάνει μαζί του. Μαζί με τη μητέρα του είναι ότι πιο ιερό έχει στον κόσμο. Καθόλου τυχαία η επιλογή της γκροτέσκο και σατιρικής φιγούρας ενός γελωτοποιού για να συντροφεύει τον ήρωα. Πρώτο χτύπημα στον «έξω κόσμο» του δήθεν και του καθωσπρεπισμού. Κλασσικός αντι-ήρωας σε καλλιτεχνικές δημιουργίες μεγάλων εξπρεσιονιστών και μοντερνιστών ο γελωτοποιός θα διηγηθεί την ιστορία του Δημιουργού του μέχρι τέλους. Δεν θα λείψει ποτέ από δίπλα του ακόμα και όταν αυτός κάνει το μεγάλο βήμα να πάει στη «καλλιτεχνική επαρχία» για να γίνει αυτό που ονειρεύεται. Έγκλειστος και πάλι όμως, απομονωμένος ανάμεσα σε πολλούς άλλους καλλιτέχνες διαφορετικών ειδικοτήτων. Πάλι επίσης σε κουτάκια με σαφείς οδηγίες χωρίς την πολυπόθητη ελευθερία πνεύματος και δημιουργίας. Όχι, δε θα υποκύψει αυτός. Έτσι και αλλιώς μαθημένος να συνομιλεί με τα έργα του και όχι με ανθρώπους, ένας τρόπος υπάρχει για να βρει την ανύψωση για να ξεφύγει από τα δικά του «πριν». Να τους δώσει ζωή. Παίρνει πηλό και φτιάχνει τον κόσμο από την αρχή στο πρότυπο του «Ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο». Αγάλματα που μοιάζουν ατελή γιατί δεν έχει προσλαμβάνουσες από γυναικεία γεννητικά όργανα, ανατομικές λεπτομέρειες ή εκφράσεις. Αγάλματα όπως ο στρατιώτης που υποδηλώνουν και τις αντιπολεμικές ανησυχίες του δημιουργού. Αγάλματα που όμως τελειοποιούνται, παίρνουν σάρκα και οστά όταν τα δένει με το αίμα του. Ναι, ότι το παράλογο αρχίζει με το που κυλάει το αίμα του στα δημιουργήματά του. Ζωντανεύουν και είναι πλέον οι φορείς που θα διασπείρουν τις ιδέες του. Θα γκρεμίσουν κατεστημένες θεωρίες και θα ξυπνήσουν εγκλωβισμένα μυαλά. Πρέπει να τιμωρηθεί για αυτό. Πρώτα θα περάσει από το δωμάτιο με τα ρολόγια με ατμόσφαιρα Κιούμπρικ, Τσβάιχ ή καλύτερα Κάφκα. Δεν θα τρελαθεί θα επιβιώσει γιατί είναι ο μόνος προπονημένος στο μη-χρόνο. Θα αποφύγει τη φυλάκιση και τη θανάτωση αφήνοντας ως παρακαταθήκη στους συγκρατούμενους το άγαλμα της μητέρας του. Ένα σημείο του βιβλίου ύμνος στη μάνα σε αντιδιαστολή με το άγαλμα-πατέρας που το διαλύει μόλις αυτό αρχίζει να παίρνει τα βλοσυρά χαρακτηριστικά του δικού του πατέρα και στην ουσία θα αποτελέσει τη θανατική του καταδίκη. Ναι, όπως γράφει στο βιβλίο όταν μόνο κατακτάς το στόχο σου τότε μόνο έχεις το δικαίωμα της καταστροφής αυτού που δημιούργησες. Πολύ έντονη αυτή η αντίθεση μεταξύ μάνας και πατέρα στο έργο του κυρίου Μαρούγκα, άξια αναφοράς και ιδιαίτερης ευαισθησίας.

Διαφορετικό μυθιστόρημα. Δεν έχει ένα επίπεδο ανάγνωσης, προϋποθέτει προσήλωση και διέγερση περισσότερων αισθήσεων. Από αυτά που έχει ανάγκη η σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία που έχει εγκλωβιστεί σε στάσιμα έργα, ατελή αγάλματα και όχι ζωντανά σε κίνηση και με πολλούς συμβολισμούς τελειοποιημένα αγάλματα-πονήματα. Γιατί και η Τέχνη παραμένει άχρωμη αν παραμένει εγκλωβισμένη.

«Είναι καλύτερο άνθρωποι γεμάτοι πάθη να μένουν ανώνυμοι στα χαρτιά, γιατί το όνομά τους γίνεται θρύλος και το βουητό που ακούγεται, τους στοιχειώνει αιώνια», γράφει ο συγγραφέας και είναι το μόνο που διαφωνώ μαζί του. Το όνομά του και το βιβλίο του πρέπει να το γνωρίσουν πολλοί αναγνώστες.

Όπως ο Χατζιδάκις ζωντάνεψε τα «Νυχτερινά Αγάλματα» έτσι και ο Μαρούγκας εκκινεί να δώσει ζωή και δύναμη στα δικά του. Αξίζει της προσοχής μας.