Βιβλίο Ο άνθρωπος που έχασε το είδωλό του
Συγγραφέας Γιώργος Φράγκος
Κατηγορία Κοινωνικό μυθιστόρημα
Εκδότης Ταξιδευτής
Συντάκτης-ρια Τόλης Αναγνωστόπουλος

Το διάβασες;
Πες τη γνώμη σου στο Bookia!
Βαθμολόγησε στο Bookia αυτό το βιβλίο και γενικά τα βιβλία που διαβάζεις!

Ο κύριος Φράγκος αναπτύσσει με δεξιοτεχνία μια αμφίβολη πραγματικότητα επιλέγοντας ένα ήρωα με διττή υπόσταση. Ένας χαρακτήρας με άδεια ζωή, ένας ευάλωτος άνθρωπος με φόβους και ανασφάλειες έρχεται αντιμέτωπος με το πλασματικό του είδωλο που ξεριζώνεται μέσα από τον καθρέφτη και εμφανίζεται μπρος του.

«Ο Δίδυμος» -όπως τον ονομάζει -είναι ο εαυτός που θα έπρεπε ή θα ήθελε να είναι. Αρχικά προσπαθεί να συνειδητοποιήσει το παράλογο της κατάστασης, ελπίζει να ξυπνήσει από το όνειρο ή τον εφιάλτη πιο σωστά. Γρήγορα καταλαβαίνει ότι η κατάσταση είναι πραγματική. Ο Δίδυμος φοράει τα ίδια ρούχα με αυτόν, προσπαθεί να επικοινωνήσει με κόσμο. Ο Γιώργος ξεκινά να γράφει σημειώματα με τη μορφή ημερολογίου από την ώρα που εμφανίζεται ο Δίδυμος. Αυτό φαίνεται να δίνει ζωή στο είδωλό του.

Το είδωλο διψάει για ζωή, ρουφάει λίγο-λίγο από αυτή του Γιώργου, ο οποίος μοιάζει να χάνεται στο βάθος ενός ψυχρού γυαλιού, σε μια ψεύτικη αντανάκλαση ενός εαυτού που δεν υφίσταται. Κάθε μέρα ο Δίδυμος θέλει όλο και περισσότερα και για να τα κατακτήσει γνωρίζει πως πρέπει να εξοστρακίσει το «πρωτότυπό του». Από την άλλη ο Γιώργος είναι μπερδεμένος: Να βοηθήσει το άλλο του εγώ να κατανοήσει τη νέα του ζωή ή να προσπαθήσει να του τη στερήσει για να συνεχίσει να επιβιώνει ο ίδιος;

Όσο προχωράει η πλοκή φαίνεται να χάνει τη μάχη με κάποιον πιο δυνατό, μέρα με τη μέρα γίνεται πιο θολός σα να εξαϋλώνεται και είναι ζήτημα ορισμένου χρόνου να περάσει αυτός πίσω από τον καθρέφτη.

Παραμένει μια μαριονέτα που τα σκοινιά της κουνάει ο αέρας της μοίρας όπως αυτός θέλει, χωρίς ίχνος αντίστασης από πλευράς του. Ποτέ εξάλλου δε θέλησε λόγω φόβου να αρπάξει αυτά τα σκοινιά, να οδηγήσει τον εαυτό του στα δικά του μονοπάτια.

Κι όμως; Δεν τον εκπλήσσει πλέον το παράδοξο. Σα να το περίμενε, σα να είναι η λογική κατάληξη στον πόλεμο του δυνατού με το αδύνατο. Και τότε εμφανίζεται ο έρωτας. Η Αγγελική είναι η κοπέλα που θα έρθει κοντά στο Γιώργο αφού πρώτα κατά τύχη πέφτει στα χέρια της το σημειωματάριο με τα γραπτά του μαθαίνοντας για το παράλογο που βιώνει. Και αυτή έχει ερωτήματα για τη ζωή. Δίνει ιδιαίτερη αξία στους πίνακες ζωγραφικής στο σπίτι της. Καθένας συμβολίζει κάτι το ξεχωριστό, εκτός από έναν : «Τον άνθρωπο που περιμένει το τρένο» που έχει τη μορφή κάποιου αγνώστου. Βλέποντας το Γιώργο η άγνωστη μορφή γίνεται γνώριμη. Καταλαβαίνει τότε και αυτή πως «το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον».

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΙΔΕΑ

Με το διττό ήρωα που ο συγγραφέας εφευρίσκει, καυτηριάζει ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των σύγχρονων κοινωνιών: τη μοναχικότητα που οδηγεί σε μια άνιση μάχη με τον σκληρότερο εχθρό: τον ίδιο μας τον εαυτό. Όπως κάθε αλληγορία είναι μια πρόταση με διπλή σημασία έτσι και σε αυτό το μυθιστόρημα η κυριολεκτική και πραγματική υπόσταση του ήρωα τείνει να εξαλειφθεί εντελώς.

Ο Γιώργος ετοιμάζεται στωικά να περάσει από την άλλη πλευρά του καθρέφτη παραχωρώντας τη θέση του στο δισυπόστατο, χωρίς δυνάμεις να πολεμήσει για να αλλάξει την κατάσταση. Η παραίτηση ένα άλλο γνώρισμα της εποχής, οδηγεί στο μηδενισμό -την ολική απώλεια νοήματος δηλαδή στη ζωή- σε βαθμό που πολλοί περιμένουν ως «από μηχανής Θεό» το είδωλό τους να ξεριζωθεί και να έρθει να τους αντικαταστήσει.

Σε αυτόν τον κόσμο γινόμαστε οι περισσότεροι υποψήφιοι προς αποχώρηση από τις δικές μας ζωές, θυμίζοντας τα λόγια του Γκότφρηντ Μπεν: «Όλα τα μεγάλα πνεύματα των λευκών λαών δεν αισθάνθηκαν παρά μόνο μιαν εσωτερική αποστολή, να καλύψουν δημιουργικά τον μηδενισμό τους».

Ο ήρωας πραγματοποιεί μια απέλπιδα προσπάθεια να αλλάξει την κατάσταση προσπαθώντας να κάνει όσα όλα τα χρόνια στερήθηκε αλλά αποτυγχάνει.

Όπως όμως στην ιστορία του Δαυίδ με το Γολιάθ ο πιο αδύναμος μπορεί να επικρατήσει έτσι και σε αυτό το πόνημα ο κύριος Φράγκος επιστρατεύει τη συντροφικότητα και τον έρωτα ως βασικό όπλο στη μάχη αυτή γιατί ο πραγματικός εαυτός πρέπει πάση θυσία να σωθεί. Συντροφικότητα σαν συναναστροφή με ποιοτικούς ανθρώπους που έχουν ίδιους προβληματισμούς και επενδύουν στον άλλο.

Πριν ο Γιώργος πάει να λογαριαστεί με το Δίδυμο(με τον ίδιο του τον εαυτό καλλίτερα) η Αγγελική του λέει: «Άνθρωπε που περιμένεις το τρένο, μην με κάνεις να περιμένω και εγώ».

ΦΡΑΣΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ

«Το φως γεννάει σκιές από ανθρώπους που ζούνε μέσα σε αυτές γλιστράνε σε τοίχους τεράστιων κτιρίων ώσπου να χαθούν μέσα σε κάποια σκοτεινή εσοχή. Ίσως κάποιοι αναρωτηθούν που κρύβονται οι σκιές όταν χάνονται…όμως τι σημασία έχει;»…

« Δε θέλω άγκυρες στη ζωή μου. Γιατί το χαρακτηριστικό τους είναι ότι μπορείς να κινείσαι γύρω από καθορισμένο χώρο αλλάζοντας εικόνες αλλά ουσιαστικά παραμένεις στάσιμος»…

«Υπήρξαν και άλλοι που ήθελαν κάτι από εμένα. Είναι άλλο πράγμα όμως να θέλουν κάτι από εσένα και άλλο να θέλουν εσένα τον ίδιο»…

Ο κύριος Φράγκος συστήνεται λογοτεχνικά με ένα διαφορετικό μυθιστόρημα, κάνοντας το πρώτο του μεγάλο βήμα προς τα εμπρός. Θεωρώ πως θα υπάρξει ανάλογη συνέχεια και ο πήχης αναμένεται να ανέβει ακόμα πιο ψηλά. Απαραίτητη προϋπόθεση να παραμείνει συγγραφικά ο εαυτός του.