Βιβλίο Όσα δεν έγιναν λέξεις
Συγγραφέας Ελένη Γαληνού
Κατηγορία Κοινωνικό μυθιστόρημα
Εκδότης Διόπτρα
Συντάκτης-ρια Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Το διάβασες;
Πες τη γνώμη σου στο Bookia!
Βαθμολόγησε στο Bookia αυτό το βιβλίο και γενικά τα βιβλία που διαβάζεις!

Κανείς δεν ξέρει γιατί η ζωή τα φέρνει έτσι κάποιες φορές. Κανείς δεν ξέρει τι προσπαθεί να πει. Γιατί βαστάει για χρόνια τέτοια βαριά μυστικά κι αποφασίζει ένα πρωί να τα αποκαλύψει; Ίσως επειδή έτσι είναι η ζωή, περίεργη και αναπάντεχη. Γιατί; Άγνωστο.

Το τελευταίο βιβλίο της Ελένης Γαληνού "Όσα δεν έγιναν λέξεις" είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα με πολλές εκπλήξεις, συγκινήσεις και με ένα ανατρεπτικό τέλος. Η συγγραφέας  γράφει έχοντας στο νου της λέξεις- κλειδιά που γύρω τους χτίζεται όλο το συγγραφικό έργο της. Ας ανατρέξουμε όμως στα προηγούμενα βιβλία της για να θυμηθούν οι αναγνώστες ή να τα γνωρίσουν όσοι δεν τα έχουν ξεφυλλίσει ακόμη. Θα δούμε λοιπόν ότι στο «Ακόμη θυμάμαι» το κλειδί ήταν ο έρωτας και η αγνότητα, στο «Πέρα από τις κόκκινες γραμμές» οι αδυναμίες και αδιέξοδα  στο «Όταν στέρεψε η αντοχή» η υπέρβαση των ορίων μιας αξιοθαύμαστης μάνας.  Στο τελευταίο έρχεται  με τη λέξη κλειδί που είναι η μνήμη.

Η υπόθεση εκτυλίσσεται στη Μυτιλήνη του 1959 και στην Αθήνα 2016. Στη Μυτιλήνη μας  γνωρίζει τη Ροζαλία, την Αιμιλία και τον Μάξιμο που η σχέση τους θα πάρει τραγική τροπή και θα αλλάξει τις ζωές των ίδιων, αλλά και των ανθρώπων γύρω τους. Ενώ η ιστορία των τριών νέων εκτυλίσσεται, η συγγραφέας μας ταξιδεύει στην Αθήνα  για να μας γνωρίσει τη Ροζαλία του σήμερα. Είναι πλέον ογδόντα ετών, με τη μνήμη θολωμένη και προσπαθεί να θυμηθεί κομμάτια του παρελθόντος της με τη βοήθεια ενός ημερολογίου που ανακαλύπτει κρυμμένο στη βιβλιοθήκη της. Γιατί, όμως, ορισμένες σελίδες του ημερολογίου είναι σκισμένες; Ποιος και γιατί τις έχει καταστρέψει; Η ηλικιωμένη γυναίκα πασχίζει να βρει απαντήσεις και να ξετυλίξει το μπερδεμένο κουβάρι του μυαλού και της ζωής της. Καθώς το ξεφυλλίζει, εκπλήσσεται δυσάρεστα. Οι σκισμένες σελίδες, οι μουτζούρες και οι βίαια κομμένες φωτογραφίες δεν ταιριάζουν στον ευγενικό της χαρακτήρα που θα διαπιστώσουμε αργότερα. Σε κάποια σελίδα του συναντά μια ζωγραφιά που της κινεί περισσότερο το ενδιαφέρον από τον περίεργο τρόπο που είναι κομμένη. Το βράδυ, καθώς πηγαίνει να κοιμηθεί κρατώντας το ημερολόγιο, ένα χαρτάκι θα γλιστρήσει από μέσα, όμως εκείνη δεν θα το δει. Είναι το κομμάτι που έλειπε από τη ζωγραφιά που τόσο την είχε προβληματίσει. Θα αντέξουν την αλήθεια οι ήρωες, δεδομένου ότι η πρωταγωνίστρια είναι και άρρωστη; Θα αποδεχτούν την καινούργια τους σχέση;

Αυτά τα ερωτήματα κρατούν την αδρεναλίνη του αναγνώστη ψηλά και τον καθηλώνουν με αγωνία μέχρι το τέλος. Οι γύρω της υποφέρουν μαζί της χωρίς να ξέρουν πώς θα καταφέρουν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα που ανοίγεται μπροστά τους. Η συγγραφέας μας καλεί  ως αναγνώστες  να απαντήσουμε ένα μεγάλο ερώτημα.  Πρέπει να λέγεται η αλήθεια και ας μην   αντέχουμε να τη διαχειριστούμε  ή είναι προτιμότερο να τη κρύβουμε ώστε να μη ταράξουμε το πρόσωπο που αφορά η αποκάλυψη της; Πρέπει να επιλέγουμε με το μυαλό ή με την καρδιά για να μπορούμε να εμπιστευτούμε ξανά εκείνον που μας πρόδωσε; Σε κάθε ιστορία όπως και η τελευταία βάζει το μαχαίρι βαθιά ξύνοντας πληγές. Θίγει υπαρκτά κοινωνικά προβλήματα και τα πλέκει με γεγονότα που θα μπορούσαν να είναι αληθινά. Ιστορίες με πλούσια πλοκή και δράση, αγωνία και ανατροπές και  ενδιαφέροντες ήρωες με τους οποίους ο αναγνώστης ταυτίζεται  μαζί τους. Διεισδύει στον χαρακτήρα των ηρώων όσο σημαντικοί ή ασήμαντοι κι αν είναι στη πλοκή του βιβλίου της. Αν και στο βιβλίο δεν θα βρούμε ασήμαντους χαρακτήρες. Όλοι έχουν το ρόλο τους σε τούτο το παιχνίδι της ζωής. Μια αλυσίδα γίνονται όλοι. Κρίκοι αλληλένδετοι σφιχτά αγκαλιασμένοι. Άλλωστε για να γίνει ένα βιβλίο αγαπητό στον αναγνώστη πρέπει ο συγγραφέας να ξέρει τη τέχνη ώστε να κινεί τα σχοινιά σωστά και να τους δίνει ανάσα. Να « φτιάξει» τους ήρωες ώστε να δείχνουν αληθινοί. Με τις αδυναμίες τους, τις επιθυμίες τους, τα προβλήματά τους, τις κρυφές τους σκέψεις. Και αυτό η Γαληνού το καταφέρνει.

Καλογραμμένο λοιπόν το βιβλίο που καταφέρνει  να φέρει αβίαστα τον αναγνώστη αντιμέτωπο με αλήθειες και προβληματισμούς με ένα θέμα όπως είναι η ψυχολογία των διδύμων αδελφών που μοιάζουν ως μια σταγόνα νερό. Θέμα που δεν έχει σχολιαστεί από όσα έχω διαβάσει τουλάχιστον από άλλους συγγραφείς. Ένα κοινωνικό θέμα που λίγα γνωρίζαμε  μέχρι σήμερα. Η  συγγραφέας  πρέπει να έχει διαβάσει αρκετή βιβλιογραφία για να αποτυπώσει  τόσο πολύ καλά τη ψυχολογία των διδύμων αδελφών ή να έχει προσωπικό βίωμα. Εμβόλισε στους χαρακτήρες λεπτομέρειες όπως ότι ο δεσμός τους είναι αδιάσπαστος, ότι μπορεί να κλονιστεί αυτός ο δεσμός εξαιτίας ενός έρωτα. Γράφει επίσης για τους δικούς τους  κώδικες επικοινωνίας, για το κάτι ξεχωριστό και κρυφό που υπάρχει στη μεταξύ τους σχέση σαν να είναι τα δυο τους μόνο σε αυτό τον κόσμο αναπτύσσοντας όχι μόνο την συνηθισμένη αδερφική σχέση, αλλά κάτι παραπάνω. Τελικά όμως ποιος φταίει για όλα τα γεγονότα που ακολουθούν εξαιτίας της ομοιότητας τους;  Έτσι βλέπουμε να κυλά και η ζωή των δυο ηρωίδων. Το περιβάλλον είναι αυτό που καθόρισε μεγάλο μέρος της ζωής τους. Δυο αδελφές που από την πρώτη μέρα της ζωής τους ήταν μαζί, που είχαν έναν δεσμό και μια αγάπη  ιδιαίτερη και μοναδική. Δεν είχαν διαφορετικούς φίλους, διαφορετικό χώρο, διαφορετικά ρούχα και δραστηριότητες. Δεν μπορούμε να περιμένουμε φυσικά στη δεκαετία του 50 όπου εκτυλίσσεται το μυθιστόρημα να σκέφτονται με τα σημερινά δεδομένα ως προς τη συμπεριφορά απέναντι τους. Το αποτέλεσμα; Η μια να ζει  με την ανάσα της άλλης, να διεκδικεί τον σύντροφο της και να πεθαίνει χαρίζοντας τη ζωή στην άλλη. Ο θάνατος είναι χυμένος και απειλητικός στις περισσότερες σελίδες του σφίγγοντας το στομάχι του αναγνώστη από τα αλλεπάλληλα φορτισμένα συναισθήματα κάνοντας τον ενεργό θεατή σε όλο το κοινωνικό δράμα.

Τελικά το σκισμένο ημερολόγιο, μια παλιά ζωγραφιά και οι χτύποι  ρολογιού θα καταφέρουν να ενώσουν τα τελευταία κομμάτια της ιστορίας της; Θα γίνουν οι αποκαλύψεις που θα μας ταρακουνήσουν; Θα λαδωθεί το σκουριασμένο γρανάζι της μνήμης για να φέρει στο φως τα συγκλονιστικά γεγονότα και τις ανατρεπτικές αλήθειες; Δεν προδίδω τίποτε άλλο γιατί δεν θα υπάρχει αγωνία. Δεν ξέρω αν είναι αληθινή ή μυθοπλαστική η ιστορία αλλά η Ελένη Γαληνού κατάφερε να με συγκινήσει και να με προβληματίσει.
Καλοτάξιδο να είναι το « Όσα δεν έγιναν λέξεις» Ελένη Γαληνού.