Βιβλίο Το κελάρι της ντροπής
Συγγραφέας Χρυσηίδα Δημουλίδου
Κατηγορία Κοινωνικό μυθιστόρημα
Εκδότης Ψυχογιός
Συντάκτης-ρια Ελισσάβετ - Μαρία Δέδε

Το διάβασες;
Πες τη γνώμη σου στο Bookia!
Βαθμολόγησε στο Bookia αυτό το βιβλίο και γενικά τα βιβλία που διαβάζεις!

Θεωρήθηκε το κορυφαίο έργο της Χρυσηίδας Δημουλίδου!

Χαρακτηρίστηκε από πλήθος αναγνωστών "Το Βιβλίο Της Χρονιάς!" (2014).

Χαρακτηρίστηκε από πλήθος αναγνωστών "Το Βιβλίο Της Χρονιάς!" Ακόμη κι όσοι το αντιμετώπισαν με καχυποψία, τού αναγνώρισαν ότι προσφέρει δυνατές στιγμές!

Χαρακτηρίστηκε από πλήθος αναγνωστών "Το Βιβλίο Της Χρονιάς!". Το βέβαιο είναι πως "Το Κελάρι Της Ντροπής" είναι το πιο τολμηρό βιβλίο όχι μόνο της Δημουλίδου, αλλά και των τελευταίων χρόνων!

Η Δήμητρα, η Αναστασία, η Μυρτώ είναι τρεις αδελφές που ζουν σ'ένα χωριό της Μεσσηνίας κάτω απ'τη σκιά ενός πατέρα- αφέντη και τη σιωπή μιας άβουλης μητέρας!

Στο νοσηρό αυτό περιβάλλον τα νιάτα τους ασφυκτιούν όπως ένα άνθος "στραγγαλίζεται" από τα ζιζάνια και τα αγριόχορτα που το απομυζούν.

'Ωσπου μια μέρα, η αιφνίδια εξαφάνιση του πατέρα τους τις απελευθερώνει και δίνει το περιθώριο στις τρεις αδελφές να "πετάξουν μακρυά" σε πορείες παράλληλες ανά τον κόσμο. Γερμανία, Αμερική, Αυστραλία φιλοξενούν το πεπρωμένο τους.

Κι ενώ όλα δείχνουν πως έχουν αφήσει πίσω τους το εφιαλτικό παρελθόν, ένα τηλεφώνημα από το χωριό ανατρέπει τα πάντα.

Ο επερχόμενος θάνατος της μητέρας τους και η απαλλοτρίωση του πατρικού τους σπιτιού, φέρνουν στην επιφάνεια αποτρόπαια φαντάσματα του χθες.

Γιατί πρέπει πάση θυσία να μη χάσουν το πατρικό τους σπίτι;
Ποια είναι η ανεξόφλητη ντροπή του κελαριού;

Πραγματικά το "Κελάρι της Ντροπής" είναι ένα διαφορετικό βιβλίο από αυτά που μας έχει προσφέρει μέχρι σήμερα η Χρυσηίδα Δημουλίδου. Ένα βιβλίο που αποκλείεται να αφήσει αναγνώστη ασυγκίνητο ή έστω να μην τον προβληματίσει!

Με μια φράση το "Κελάρι Της Ντροπής" είναι ένα έργο απλά...συγκλονιστικό, "αναιδές" -πραγματική "γροθιά στο στομάχι"!

Ένα βιβλίο-πρόκληση, που όμως απομακρύνει την έννοια του τολμηρού από αισθησιακά μονοπάτια- όπως είναι το σύνηθες- και την επανατοποθετεί στη διάσταση του ουσιαστικού, του απερίφραστα αληθινού!

Ένα βιβλίο που αναμετράται με όλα τα σημαντικά ταμπού της κοινωνίας!

Σε πρώτη προσέγγιση πρόκειται για την ιστορία τριών γυναικών-με στοιχεία σπονδυλωτού έργου γραμμένου σε γλώσσα απλή, παραστατική και χωρίς ιδιαίτερα λογοτεχνικά σχήματα.Οι αναδρομές στο χρόνο συμπληρώνουν σαν παζλ την τρομερή αλήθεια κι επαναπροσδιορίσουν αρχικές εντυπώσεις, σκηνοθετώντας μια κορύφωση απογειωτική.

Έτσι στο "Κελάρι Της Ντροπής" εκτυλίσσεται ένας γοητευτικός μύθος με 3 διαφορετικές αλλά αγαπημένες αδελφές που με αφετηρία το χωριό ακολουθούν διαφορετικές πορείες σε διαφορετικές ηπείρους!

Από αυτήν την άποψη ίσως αμυδρά φέρει στο νου "Το Σπίτι Δίπλα Στο Ποτάμι" της δημοφιλούς Λένας Μαντά- με τις 5 αδελφές να μας ταξιδεύουν στα πέρατα του κόσμου και του...έρωτα φυσικά!

Οι όποιες κοινές αναφορές των δύο βιβλίων όμως σταματούν εδώ, αφού το βιβλίο της Μαντά είναι μια όμορφη, πολυπρόσωπη ιστορία αισθηματικού προσανατολισμού, χωρίς περαιτέρω προβληματισμούς.

Στο "Κελάρι της Ντροπής" -αντίθετα- έχουμε κάτι μακράν περισσότερο από αυτό.

Εδώ μιλάμε για ένα γνήσιο κοινωνικό θρίλερ, που σκοπό δεν έχει να ψυχαγωγήσει ή να τέρψει τον αναγνώστη, αλλά να σοκάρει, ώστε να αφυπνίσει!

Στο "Κελάρι Της Ντροπής" δεν υπάρχουν πολλές απλουστεύσεις ή εξωραϊσμοί.

Εδώ η όποια υπερβολή είναι απλά ο μεγεθυντικός φακός που ξεμπροστιάζει το όνειδος και τη φρίκη, όταν ο άνθρωπος ενδίδει στην χειρότερη πλευρά του!Το φοβερό με αυτό το βιβλίο είναι πως η αδιανόητη φρίκη που φέρει, αποτυπώνει μια θλιβερή αλήθεια στην οποία συχνά κωφεύουμε, αλλά καταδυναστεύει ακόμη μια μερίδα της κοινωνίας!

Οι χαρακτήρες αποκτούν ένα σχετικό βάθος.Έτσι κι αλλιώς, ζητούμενο δεν είναι τα πρόσωπα:

Στο επίκεντρο του βιβλίου αυτού είναι η Κακοποίηση της Γυναίκας. Αυτός ο όρος στο "Κελάρι Της Ντροπής" δεν εγκλωβίζεται μονάχα στη στενή σωματική παράμετρο, αλλά εκτείνεται στην καταπάτηση της γυναικείας φύσης συνολικά!

Πρωταρχικά βέβαια συναντάμε την Κακοποίηση ως σωματική επίθεση και ως σεξουαλική εκμετάλλευση -στην πιο αποκρουστική τους μορφή.

Η Δημουλίδου ωστόσο, δεν αρκείται σε αυτό, αλλά ανατέμνει τις βαθύτερες πτυχές της σεξιστικής αυτής βίας, που εν τέλει εδράζεται στον ολόπλευρο και δυστυχώς διαχρονικό Υποβιβασμό της Γυναίκας!

Είναι η νοοτροπία που θέλει τη γυναίκα res. "Aντικείμενο προς χρήση" του ανδρός και ιδιοκτησία του είτε είναι ο πατέρας, είτε ο σύζυγος.

Αυτό το μοτίβο δυστυχώς επικράτησε στην ιστορία, καθιστώντας τη γυναίκα μέσο συναλλαγής μεταξύ οικογενειών και αναπαραγωγική μηχανή χωρίς γνώμη και δικαιώματα!

Παρ'όλη την κοινωνική αναμόρφωση που επήλθε,στο δυτικό κόσμο, ιδίως μεταπολεμικά, φέρνοντας τη γυναίκα στο προσκήνιο με την συμμετοχή στην παραγωγική διαδικασία και το δικαίωμα ψήφου- υπάρχουν περιπτώσεις που η θέση της γυναίκας επί της ουσίας έμεινε σε τριτοκοσμικά σημεία.Κοινωνιολογικές μελέτες άλλωστε έχουν καταδείξει ως πρώτη αιτία θανάτου γυναικών από 20-44 ετών πανευρωπαϊκά,... ούτε τα τροχαία, ούτε τον καρκίνο, αλλά την κακοποίηση!!! Μάλιστα! Σωστά διαβάσατε!Πρώτη αιτία θανάτου η κακοποίηση!

Στο Κελάρι της Ντροπής , λοιπόν, δεσπόζει αυτό το παράλογο μίσος που βιώνει η γυναίκα σε έναν φαύλο κύκλο που ενίοτε συντηρεί κι η ίδια με τη σιωπή της πίσω από τις κλειστές πόρτες!

Η γυναίκα που μερικές φορές σκύβει κι η ίδια το κεφάλι "απολαμβάνοντας " την ασφάλεια ενός ρόλου που τη χρίζει "θύμα"και την απαλλάσσει από την ευθύνη της ελευθερίας της!

Εκείνο που καθιστά όμως τόσο ηχηρό το μήνυμα του βιβλίου είναι πως σε αυτό υπογραμμίζεται η ευθύνη σύσσωμης της κοινωνίας που επιλέγει να εθελοτυφλεί.

Αυτός ο ζόφος που τυλίγει τις γυναίκες στο απομονωμένο χωριό του '70, κάτω από την κυριαρχία ενός αποκτηνωμένου άντρα, παραπέμπει -τηρουμένων των αναλογιών πάντα!- στο σκληρό γυναικείο πεπρωμένο της σκιαθίτικης επαρχίας, όπως αυτό θόλωσε το νου της Φραγκογιαννούς, οπλίζοντας το χέρι της στην αξεπέραστη "Φόνισσα" του Παπαδιαμάντη -την κορυφαία ηθογραφική ματιά στη θέση της γυναίκας, που έναν αιώνα περίπου μετά παραμένει επίκαιρη κι εμβληματική!

Έχει κάτι από αυτόν το σπαραγμό και την οργή το Κελάρι-κινούμενο φυσικά σε τελείως άλλους δρόμους και στοχασμούς άλλης φύσεως!

Η Δημουλίδου ως αιτία αυτής της οπισθοδρόμησης θεωρεί την αμάθεια και τη θρησκοληψία στα πλαίσια της φαρισαιστικής κοινωνίας μιας επαρχίας προσκολλημένης στις βαθιές της παθογένειες!

Οι φορείς της νοσηρότητας κι όσοι παράγοντες οποιασδήποτε εξουσίας θέλουν να χειραγωγήσουν τους γύρω τους στέκονται πολέμιοι της Παιδείας και του σχολείου- διότι αυτά σπάνε τα δεσμά του φόβου-πράγμα που κατέδειξε με αφοπλιστικό τρόπο η συγγραφέας μέσα στην ιστορία αυτή!

Ο δεύτερος παράγοντας είναι η θρησκοληψία ως ένα "θεοκρατικό" άλλοθι της ανομίας: Άνθρωποι, γεμάτοι σκοτεινά ένστικτα, χρησιμοποιούν ένα τυπολατρικό τελετουργικό κι επιδείξεις ευσέβειας, που δείχνουν αρκετά για να γίνουν αποδεκτοί και να κερδίσουν τον τίτλο του ευυπόληπτου!

Εκεί όπου η θρησκεία γίνεται βρόγχος, εκεί όπου η Πίστη γίνεται φόβος, εκεί όπου το ευαγγελικό κήρυγμα απογυμνώνεται από το μήνυμα του "εξανθρωπισμού" και της αγάπης που είναι η ουσία του, η Γυναίκα φέρει το "στίγμα της Εύας" και ξεπληρώνει την ενοχή αυτή με ένα βίο σκλαβιάς και αμέτρητων δακρύων.

Στο Κελάρι Της Ντροπής -μεταξύ άλλων- αποτυπώνεται η κοσμοθεωρία που η Δημουλίδου μας έχει εκθέσει με χαριτωμένο κ ενδιαφέροντα τρόπο στη "Σουίτα Στον Παράδεισο"- αποκηρύσσοντας κάθε συντηρητισμό, αλλά και το χριστιανικό δόγμα όπως το έχουμε γνωρίσει.

Χωρίς διάθεση θεολογικής ανάλυσης νιώθω την ανάγκη να αποσαφηνίσω κάτι. Όποιος δε σέβεται τη γυναίκα δεν μπορεί να νοείται "Αγαθός Χριστιανός"! Η Γυναίκα πρωτίστως καταξιώθηκε στο πάνσεπτο πρόσωπο της Παναγίας.

Έπειτα, ο Απόστολος Παύλος απορρίπτοντας κάθε διάκριση, λέει: "Δεν υπάρχει άνδρας και γυναίκα, ελεύθερος ή δούλος, Ιουδαίος κι εθνικός"...

Στο δε τροπάριο του γάμου η ρήση "Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα" -υπονοεί όχι τον τρόμο, αλλά το σέβας, την ανάγκη να μη γίνεται η γυναίκα κυριαρχική, αυθάδης κι ευνουχιστική, πράγμα που πιστοποιεί κι η Σύγχρονη Ψυχολογία ως στοιχείο ισορροπίας στο ζευγάρι.Το τροπάρι του γάμου επίσης ως υποχρέωση του άνδρα σημειώνει: "Οι Άνδρες να αγαπάτε τη γυναίκα σας όπως κι ο Χριστός αγάπησε την Εκκλησία". Ως Εκκλησία εδώ νοείται σύσσωμη η ανθρωπότητα, γιατί σε αυτήν απηύθυνε το "κάλεσμα" της σωτηρίας ο Χριστός. Ο Χριστός για την Ανθρωπότητα,λοιπόν, απαρνήθηκε κάθε προνόμιο, κάθε πλούτο, κάθε Ισχύ που θα ταπείνωνε τους εχθρούς Του, και έφτασε στην Άκρα Ταπείνωση, στην Ύψιστη Θυσία- συγχωρώντας τους σταυρωτές Του! Τέτοια υπερβατική αγάπη ζητά από τον Άνδρα ο Ιερέας στο Μυστήριο του Γάμου!

Πώς είναι δυνατόν λοιπόν, να νομιμοποιεί ο εκκλησιαστικό λόγος οποιαδήποτε καταπίεση της Γυναίκας;

Πόσο βάναυσα τον καπηλεύτηκαν κάποιοι για να ανάγαγουν σε "θεοσταλτο νόμο" το μίσος τους για τον άνθρωπο και τη ζωή!

Ένα ακόμη σημείο, τέλος, που καταδεικνύει την οξυδέρκεια της Δημουλίδου είναι πως καταπίεση έχουμε κι όταν η γυναίκα στερείται το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού, το δικαίωμα να βιώσει τη μοναδικότητά της με τον τρόπο που ταιριάζει στην ψυχή της.

Μέσα από όλα αυτά η Δημουλίδου αριστοτεχνικά και πολύ διδακτικά αναδεικνύει πως απώτερη σοφία και ζητούμενο εν τέλει, είναι η αγάπη που θεραπεύει πληγές και σπρώχνει τον άνθρωπο ψηλά!

Είναι πάντως πολύ θετικό που το βιβλίο εγείρει τέτοιους βαθυστόχαστους προβληματισμούς και κατακρίνει την παραχάραξη της αλήθειας μέσα στις στενόμυαλες κοινωνίες -δίνοντάς στον αναγνώστη το έναυσμα να στοχαστεί και να ερευνήσει βαθύτερα! Άλλωστε ένα καλό βιβλίο δε δίνει την απάντηση, αλλά θέτει την ερώτηση...

Αυτό είναι το Κελάρι Της Ντροπής", ένα βιβλίο που θα σας συγκλονίσει, θα συνταράξει την ψυχή σας με πληθώρα έντονων συναισθημάτων & σκέψεων και θα σας κινητοποιήσει να αντιδράσετε σε όσα καταπιέζουν τον άνθρωπο ακόμη και στον 21ο αιώνα!

Ας σημειωθεί τέλος η αξιέπαινη,συμβολική κίνηση εκ μέρους της Χρυσηίδας Δημουλίδου και των Εκδόσεων Ψυχογιός να διατίθενται 20 λεπτά από κάθε αντίτυπο για τις Κακοποιημένες Γυναίκες.

Eλισσάβετ Π. Δέδε

ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

- http://www.isotita.gr
- http://www.katafygiogynaikas.org/prostasia