Γράφει: Αλέξανδρος Δαμουλιάνος

Η ραχοκοκαλιά της Ελληνικής Λογοτεχνίας ήταν πάντα οι ιδέες, και οι μύες της ο τρόπος έκφρασης αυτών των ιδεών. Όσο το μυϊκό σύστημα της συγγραφής ατροφεί λόγω της τετριμμένης χρήσης των λέξεων και ο σκελετός εκφυλίζεται εξαιτίας της αντί-ποιοτικής θεματολογίας, η οποία συνήθως αποτελεί ένα είδος κακής αντιγραφής μαθητών γυμνασίου, το Ελληνικό Βιβλίο «ιδρυματοποιείται» εντός των μέσων κοινωνικής δικτύωσης της εγχώριας πραγματικότητας.

Τα συγγραφικά «φέουδα» απλά εναλλάσσονται, και οι αυλικοί των προηγούμενων γίνονται αμέσως χειροκροτητές, πολλές φορές και χωρίς λόγο, των επόμενων.

Οι περισσότεροι συγγραφείς, οι μεγάλοι μάστορες οραμάτων και γλώσσας, έχουν μετατρέψει τη Λογοτεχνία σε ένα σουρεαλιστικό σαλούν· όπου άλλοι οργανώνονται σε σκληροπυρηνικές ομάδες και αλληλοεκθειάζονται για να «χτυπήσουν» μια άλλη αντίστοιχη κλίκα από τον ίδιο ή άλλον οίκο –κάποιες φορές έχουν στόχευση να επιβάλλουν τα θέλω τους στον εκδοτικό τους, γι’ αυτό και η «στράτευση» πολλών μελών είναι μείζονος σημασίας για τις ηγεσίες των μικρομέγαλων ομάδων αυτών· άλλοι μαζεύοντας σκόρπιες πληροφορίες, αληθείς ή όχι, εκφωνούν το μανιφέστο των πανταχού αδικημένων συγγραφέων από τους «αιμοδιψείς» εκδότες· άλλοι νομίζουν ότι, κερδίζοντας τον τίτλο του πρωταθλητή σχολιασμού στα διαδικτυακά καφενεία, θα φορέσουν το στεφάνι του πνευματικού ηγέτη· άλλοι ήδη με τον πρώτο τους πόνημα περιμένουν τηλεφώνημα από τη Σουηδική Ακαδημία. Και άλλοι δουλεύουν, απλώς δουλεύουν.

Οι εκδότες τώρα, διεκδικούν όλο και περισσότερο έδαφος σε μια όλο και συρρικνωμένη αυτοκρατορία, όπου οι «στρατιώτες» είναι μακράν περισσότεροι από τους πολίτες. Δεν ενδιαφέρονται ούτε για την αξιοκρατική ανανέωση του λογοτεχνικού στρατού, ούτε αν αυτός ο στρατός πολεμά την πολιτιστική παρακμή δίχως όπλα και πυγμή. Αυτόν τον κανόνα βέβαια μάχονται μικρές αλλά θαρραλέες εξαιρέσεις. Και αυτό είναι άκρως ενθαρρυντικό γιατί κάποιες άνισες μάχες κερδίζονται από λίγους, όταν αυτοί οι «λίγοι» ξέρουν πως μάλλον θα χάσουν αλλά πολεμούν για το κέφι και το μεράκι τους.

Παρ’ όλα αυτά, το καλό Ελληνικό Βιβλίο βγήκε νικητής από την εποχή της πανδημίας, αγνοώντας την ηττοπάθεια και τη σύγχυση των περισσότερων εκπροσώπων του. Και αυτό συνέβη επειδή πήραν την κατάσταση στα χέρια τους, κι ο αναγνώστης το είδε και το εκτίμησε.

Όμως αυτό θέλουμε; Τη διαχείριση της παρακμής μιας μεγάλης, αν και αφανούς, βιομηχανίας, της Ελλάδας; Την ώρα που ξένοι συγγραφείς απαριθμούν εκατομμύρια πωλήσεις σε όλο τον κόσμο, εμείς θεωρούμαστε επιτυχημένοι με τετραψήφιο ή και τριψήφιο αριθμό πωλημένων αντιτύπων; Όταν η παλαιά ένδοξη ποίηση μάς χάρισε δύο Νόμπελ, δεχόμαστε η σύγχρονη ποίηση να παραιτείται από τη λαϊκότητά της; Όχι.

Προτάσεις υποκειμενικές και απλές:

• Σύμπραξη Υπουργείου Πολιτισμού και Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου με σκοπό την ίδρυση:
  • Ενός μεγάλου μεταφραστικού κέντρου, με ενσωματωμένο τμήμα marketing, με στόχευση την Amazon και το Netflix.
  • Διεθνών ραδιοφωνικών και ιντερνετικών σταθμών θεματικών συζητήσεων μεταξύ Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών.
  • Ετήσιο λογοτεχνικό forum με διεθνές ενδιαφέρον τύπου Delphi Economic και ΔΕΘ.
• Πιο ειδικά:
  • Αστυνομικό-Ψυχολογικό θρίλερ
    • Να αποσύρουν οι συγγραφείς τα λεκτικά «κουμπούρια» στα διαδικτυακά καφενεία. Η  βελτίωση της Εθνικής μας επίδοσης στο είδος αυτό δεν επιτυγχάνεται με τον ανταγωνισμό μεταξύ μας αλλά με τον εαυτό μας. Εμείς, οι συνάδελφοί μας και οι αναγνώστες μας είμαστε ένα.
    • Να ακούμε τις βοηθητικές προς εμάς κριτικές του κοινού και να αφουγκραζόμαστε τον παλμό της εποχής ώστε να προσαρμοζόμαστε σ’ αυτήν.
    • Διοργάνωση Πανευρωπαϊκών λογοτεχνικών debates μεταξύ Ελλήνων και Σκανδιναβών συγγραφέων ώστε να αναδειχθεί η υπεροχή των πρώτων.
    • Σύμπραξη των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουρισμού με την Ελληνική Λέσχη Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας για την δημιουργία διαφημιστικών σπότ με περιοχές από αστυνομικά βιβλία και με μεταφρασμένα στα Αγγλικά αποσπάσματα αυτών ώστε να προβάλλονται στην Ευρώπη. Έτσι προωθούμε και τον τουρισμό μας μέσα από την λογοτεχνία μας.
    • Σκηνοθέτες και συγγραφείς σε στενή συνεργασία. Ώστε να καταφέρουμε μακροπρόθεσμα να δημιουργηθεί ο Ελληνικός κινηματογράφος ή Ελληνικές σειρές πανευρωπαϊκής εμβέλειας που θα στηρίζονται σε αστυνομικά βιβλία. Αυτό μπορεί να γίνει εν μέρει και με κρατική χρηματοδότηση ή με στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες.
  • Ιστορικό
    • Αντικατάσταση μεγάλου μέρος των εκπαιδευτικών βιβλίων σχολείων του εξωτερικού και του εσωτερικού από ιστορικά μυθιστορήματα σύγχρονων Ελλήνων συγγραφέων.
    •  Θεματικά μουσεία ανά τον κόσμο εμπνευσμένα από Ελληνικά ιστορικά μυθιστορήματα.
    • Ποιοτικές θεατρικές παραγωγές βασισμένες σε Ελληνικά ιστορικά μυθιστορήματα σε «υπό»-επιδαυρικά θέατρα δημιουργημένα σε διάφορα μέρη του πλανήτη ως αποτέλεσμα συνεργασίας Ελληνικού δημοσίου και ιδιωτικού τομέα αλλά και του εκάστοτε ξένου κράτους.
  • Κοινωνικό
    • Δημιουργία επιτροπής-κρίκου ανάμεσα σε Σύνδεσμο Εκδοτών Βιβλίου, εθνικό κοινοβούλιο και ευρωκοινοβούλιο, αποτελούμενη από ακαδημαϊκούς, η οποία θα προτείνει στα παραπάνω όργανα κοινωνικά μυθιστορήματα που τα θέματα τα οποία θα θίγουν θα συζητιούνται δημόσια και θα γίνονται η αιτία να βελτιώνεται η Ευρωπαϊκή και η Ελληνική νομοθεσία σε σημαντικά κοινωνικά ζητήματα.
    • Οργάνωση ημερίδων στο Υπουργείο Εσωτερικών με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου με παγκόσμια δημοσιογραφική κάλυψη με κοινωνική ατζέντα εμπνευσμένη από αντίστοιχού περιεχομένου μυθιστορήματα-διηγήματα-νουβέλες.
    • Συναντήσεις μαθητών και φοιτητών από όλο τον κόσμο σε Ελληνικό έδαφος με κάλυψη του διεθνούς Τύπου όπου οι νέοι άνθρωποι θα τοποθετούνται πάνω σε θέματα που προκύπτουν από Ελληνικά κοινωνικά μυθιστορήματα.
  • Φαντασίας-Επιστημονικής φαντασίας-Τρόμου
    • Θεματικά πάρκα ανά τον κόσμο εμπνευσμένα από Ελληνικά βιβλία του είδους.
    • Συνεργασία μαθητών και φοιτητών από όλο τον κόσμο για εργασίες πάνω σε μύθους από Ελληνικά βιβλία του είδους με σκοπό την δημιουργίας μιας «νέο»-λαογραφίας. 
  • Παιδικό-Εφηβικό
    • Θεματικά πάρκα ανά τον κόσμο εμπνευσμένα από Ελληνικά βιβλία του είδους.
    • Παραστάσεις μαθητών παγκόσμιου ενδιαφέροντος εμπνευσμένες από Ελληνικά βιβλία του είδους.
    • Οργάνωση ημερίδων στο Υπουργείο Παιδείας με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου με παγκόσμια δημοσιογραφική κάλυψη με θέματα από Ελληνικά βιβλία του είδους για την καλύτερη αγωγή των παιδιών μας.
  • Ποίηση
    • Χάραξη σε λεωφορεία και σταθμούς μετρό ανά τον κόσμο στίχων Ελληνικών ποιημάτων μεταφρασμένων στην γλώσσα της κάθε χώρας.
    • Σε χώρους γκράφιτι ανά τον κόσμο ζωγραφισμένες σκηνές από Ελληνικά ποιήματα.