Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

Το εκδοτικό τοπίο σήμερα

της Αθηνάς Σοκόλη
εκδότριας βιβλίων

Από το 2008, παρατηρείται μια διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση στον χώρο του βιβλίου, με αποτέλεσμα το εκδοτικό τοπίο, μέσα σε 11 χρόνια (2009-2020), να έχει αλλάξει τελείως. Έτσι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, είχαμε μείωση του συνολικού εκδοτικού τζίρου κατά 50%, αισθητή μείωση της κυκλοφορίας νέων τίτλων, κλείσιμο μεγάλων βιβλιοπωλείων αλυσίδων-franchise όπως και μικρότερων, και λουκέτο σε παραδοσιακούς εκδοτικούς οίκους.

Η συνεχής επιβολή νέων φόρων στους ελεύθερους επαγγελματίες, κατά το πλείστον μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η ανελαστικότητα στον τραπεζικό δανεισμό, η αδυναμία του κράτους να προχωρήσει σε έγκαιρη αποπληρωμή των οφειλών του προς τις ιδιωτικές εκδοτικές επιχειρήσεις, η απουσία συναφών προγραμμάτων ΕΣΠΑ, δυσχέραναν ακόμη περισσότερο την ήδη δυσχερή κατάσταση.

Έτσι, η αντιμετώπιση του εκδοτικού προβλήματος είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ανάγκη μιας συνεπούς και συνειδητής στρατηγικής πολιτισμού από πλευράς της Πολιτείας. Αντ’ αυτού, χρόνια τώρα, ερχόμαστε αντιμέτωποι με την ανυπαρξία της κρατικής μέριμνας, οδηγούμενοι σε επικίνδυνη συρρίκνωση. Ωστόσο, το βιβλίο, και εν γένει ο πολιτισμός, είναι ο μοναδικός χώρος στον οποίον η χώρα παράγει ακατάπαυστα και δημιουργικά, και ο οποίος στεγάζει πολλά επαγγέλματα, συμβάλλοντας καίρια στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας (συγγραφείς, μεταφραστές, ατζέντηδες, επιμελητές, διορθωτές, εικονογράφοι, γραφίστες, χαρτέμποροι, βιβλιοδέτες, τυπογράφοι, πωλητές, διαφημιστές, βιβλιοθηκονόμοι και βιβλιοπώλες).

Καθημερινά, εκδότες και συγγραφείς, λαμβάνουμε δεκάδες ηλεκτρονικά αιτήματα από σχολικές και δημοτικές βιβλιοθήκες για τη δωρεάν διάθεση τίτλων, γεγονός που προδίδει την ανάγκη τόσο των εκπαιδευτικών όσο και των παιδιών να έρθουν σε επαφή με το έντυπο βιβλίο και τη λογοτεχνία. Οι βιβλιοθήκες των πανεπιστημίων αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις σε βιβλία, τις οποίες, άλλη μια φορά, καλούμαστε να επιλύσουμε οι εκδότες μέσω της δωρεάν διάθεσης τίτλων. Τόσα χρόνια, εκδότες και συγγραφείς, στηρίζουμε το κράτος και τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων με προσωπικές θυσίες ο καθένας.

Την ίδια στιγμή, οι άνθρωποι του βιβλίου έχουμε να αντιμετωπίσουμε τον αθέμιτο ανταγωνισμό από τις ψηφιακές πλατφόρμες που προσφέρουν δωρεάν τίτλους, αλλά και τα ανεξέλεγκτα παζάρια βιβλίων.

Η λύση θα μπορούσε να επέλθει μέσα από έναν βαθύ και ουσιαστικό διάλογο ανάμεσα σε εκπροσώπους των εκδοτικών σωματείων, εκπροσώπους των συγγραφέων, πανεπιστημιακούς και την κυβέρνηση, προκειμένου για τη χάραξη μιας συνεπούς, δυναμικής και εξωστρεφούς πολιτικής για το βιβλίο.

Επίσης, σε αυτό το κομβικό σημείο, είναι επιτακτική ανάγκη να επανασυσταθεί ένας φορέας με αποκλειστικό αντικείμενο τη χάραξη και την υλοποίηση μιας εθνικής πολιτικής για το βιβλίο, με τη συμμετοχή ανθρώπων από τον χώρο του (πνευματικοί δημιουργοί, εκδότες, βιβλιοπώλες).

Προτεινόμενες ενέργειες από πλευράς της Πολιτείας:

1. Εξοπλισμός και αναβάθμιση των ήδη υπαρχουσών σχολικών και δημοτικών βιβλιοθηκών και δημιουργία νέων.
2. Διοργάνωση δράσεων και προγραμμάτων φιλαναγνωσίας στο σχολικό περιβάλλον.
3. Επαναφορά του συντελεστή ΦΠΑ 6% (από 24%) στα διάφορα στάδια παραγωγής του βιβλίου (διόρθωση-επιμέλεια, γραφιστική, χαρτί, εκτύπωση).
4. Εξομοίωση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ 6% και για το έντυπο και για το ηλεκτρονικό βιβλίο.
5. Προάσπιση των πνευματικών δικαιωμάτων των βιβλίων. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται όλο και πιο συχνά το φαινόμενο της λογοκλοπής ολόκληρων βιβλίων που ανεβαίνουν στο Διαδίκτυο από ιδιώτες σε ηλεκτρονικά blogs είτε προσφέρονται από διάφορες σχολές δωρεάν στους σπουδαστές τους.
6. Διασφάλιση των πνευματικών δικαιωμάτων των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων.
7. Αξιοποίηση του ΕΣΠΑ για τη στήριξη προγραμμάτων προώθησης του βιβλίου.
8. Παροχή οικονομικών κινήτρων (εκπίπτοντα έξοδα) σε ιδιώτες για την αγορά βιβλίων.
9. Επαναφορά του συστήματος χρηματοδότησης των εκπαιδευτικών για τη δημιουργία της προσωπικής τους βιβλιοθήκης.
10. Εκπομπές βιβλίου στην κρατική τηλεόραση και το ραδιόφωνο με συμμετοχή των φορέων του κλάδου στο περιεχόμενο και στη διαμόρφωσή τους.
11. Ενοποίηση βιβλιογραφικών βάσεων (Εθνική Βιβλιοθήκη, Biblionet, Osdelnet), για την αποφυγή άσκοπης σπατάλης πόρων.
12. Επιχορήγηση μεταφράσεων αντιπροσωπευτικών έργων του ελληνικού πολιτισμού που θα εκδοθούν και θα κυκλοφορήσουν στο εξωτερικό σε ξένη γλώσσα.

Το βιβλίο δεν είναι ποσοτικό αλλά ποιοτικό αγαθό, δεν είναι μόνο εμπορικό αλλά πρωτίστως πολιτιστικό αγαθό, και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, και με αφορμή τους επικείμενους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, η Πολιτεία οφείλει να σταθεί στο πλευρό των πνευματικών ανθρώπων του τόπου. Αλίμονο στον λαό που θα αποκοπεί από την ιστορία και τη λογοτεχνία.

Το παρόν κείμενο υπογράφουν αλφαβητικά:

• Αγάθος Θανάσης (Επίκουρος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Αγγελής Δημήτρης (ποιητής, διευθυντής του περ. «Φρέαρ»)
• Αδαμαντίδου Παπακώστα Άλκηστις (εκδότρια, εκδ. Ηριδανός)
• Αϊβαλιώτου Ειρήνη (δημοσιογράφος, δημιουργός του διαδ/κού πολιτ. περ. catisart.gr, συγγραφέας)
• Ακρίβος Κώστας (συγγραφέας)
• Αλισάνογλου Γιώργος (εκδότης, εκδ. Σαιξπηρικόν)
• Αμανατίδης Βασίλης (ποιητής, μεταφραστής, περφόρμερ)
• Ανδριτσάνου Ευαγγελία (συγγραφέας, μεταφράστρια)
• Ανεμοδουράς Λεωκράτης (εκδότης, εκδ. Μικρός Ήρως)
• Αντιόχου Γιάννης (ποιητής, μεταφραστής)
• Αντωνοπούλου Αναστασία (Καθηγήτρια Γερμανικής Λογοτεχνίας, ΕΚΠΑ)
• Αποστολάκη Αλέξα (εκδότρια, εκδ. Καλειδοσκόπιο)
• Αποστολή Πέρσα (Πανεπιστημιακός, ΕΑΠ)
• Αποστολίδου Βενετία (Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Λογοτεχνικής Εκπαίδευσης, ΑΠΘ)
• Αράγης Γιώργος (κριτικός λογοτεχνίας)
• Αργυροπούλου Πωλίνα (δημοσιογράφος)
• Αρδαβάνης Αλέξανδρος (γιατρός, συγγραφέας)
• Αρκουδέας Κώστας (συγγραφέας)
• Αρκουμανέα Λουίζα (δημοσιογράφος)
• Αυδίκος Ευάγγελος (Ομότιμος Καθηγητής Ανθρωπιστικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, συγγραφέας)
• Βαγενάς Νάσος (Πανεπιστημιακός, συγγραφέας, κριτικός, μεταφραστής)
• Βαγιόπουλος Πέτρος (συνθέτης)
• Βαρβαρήγος Δημήτρης (συγγραφέας)
• Βαρελάς Λάμπρος (Αναπληρωτής Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΑΠΘ).
• Βασιλάκου Έφη (εκδότρια, εκδ. Αστάρτη)
• Βασιλείου Αρετή (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεοελληνικού Θεάτρου, Πανεπιστήμιο Πατρών)
• Βέης Γιώργος (ποιητής)
• Βέλτσος Γιώργος (πρώην Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, συγγραφέας, ποιητής)
• Βενιανάκη Έφη (εκδότης, συγγραφέας)
• Βερέττας Μάριος (συγγραφέας, μεταφραστής)
• Βιντιάδης Μηνάς (συγγραφέας, δημοσιογράφος)
• Βιτάλη Λεία (συγγραφέας)
• Βίτσος Διονύσης (εκδότης, εκδ. Περίπλους, συγγραφέας)
• Βίττης Νίκος (συνθέτης, σεναριογράφος)
• Βλαβιανός Χάρης (ποιητής)
• Βολανάκης Αντώνης (εικαστικός, Διδάσκων στα Πανεπιστήμια Πατρών και Πελοποννήσου)
• Βρεττός Σπύρος (ποιητής)
• Γαλαίος Αντώνης (μεταφραστής)
• Γαλανάκη Ρέα (συγγραφέας)
• Γαραντούδης Ευριπίδης (Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Γελασάκης Μιχάλης (δημοσιογράφος, συγγραφέας)
• Γέρος Δημήτρης (ζωγράφος)
• Γεωργουσόπουλος Κώστας (Επίτιμος Διδάκτωρ ΕΚΠΑ, κριτικός)
• Γιακουμής Χάρης (εκδότης, εκδ. Kallimages)
• Γιαννάκου Καλλιόπη (συγγραφέας)
• Γιωσαφάτ Ματθαίος (Αναπληρωματικός Καθηγητής Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Λονδίνου, ψυχίατρος-ψυχαναλυτής)
• Γκανέλης Γιώργος (ποιητής)
• Γκάτζιας Πέτρος (δημοσιογράφος, συγγραφέας)
• Γκολίτσης Πέτρος (ποιητής, δοκιμιογράφος)
• Γκόνης Θοδωρής (σκηνοθέτης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας)
• Γκότση Γεωργία (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεοελληνικής & Συγκριτικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών)
• Γρηγοριάδης Κώστας (γελοιογράφος)
• Γρηγοριάδου Αναστασία (δημοσιογράφος)
• Γώτης Γιώργος (ποιητής)
• Δαββέτας Νίκος (συγγραφέας)
• Δαμασκηνός Δημήτρης (ιστορικός, συγγραφέας)
• Δανιήλ Χρήστος (Δρ Νεοελληνικής Φιλολογίας, διδάσκων ΕΑΠ και ΑΠΚΥ)
• Δανόπουλος Κωστής (Πανεπιστημιακός, ΔΠΘ)
• Δαράκη Ζέφη (ποιήτρια)
• Δασκαλάκη Ελένη (δημοσιογράφος)
• Δασκάλου Διονυσία (Διευθύντρια Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης / Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας)
• Δεληγιάννη Αναστασία (μεταφράστρια)
• Δεληγιώργη Αλεξάνδρα (Ομότιμη Καθηγήτρια ΑΠΘ, συγγραφέας)
• Δενδρινού Φίλια (συγγραφέας)
• Δεπάστας Γιώργος (μεταφραστής)
• De Rosa Maurizio (νεοελληνιστής, μεταφραστής)
• Δήκας Τάσος (αρχιτέκτονας, Ομ. Μέλος ΤΕΕ)
• Δημητριάδης Δημήτρης (συγγραφέας)
• Δημητριάδου Διώνη (ποιήτρια, κριτικός)
• Δημητρούλια Τιτίκα (Καθηγήτρια Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Συντονίστρια Γαλλοφωνίας, ΑΠΘ)
• Δήμου Άκης (συγγραφέας)
• Δουατζής Γιώργος (ποιητής, συγγραφέας)
• Δουβίτσας Περικλής (εκδότης, εκδ. Νεφέλη)
• Δούκα Μάρω (συγγραφέας)
• Εξακουστή Ξύδη (εκδότρια, συγγραφέας)
• Εξάρχου Καλλιόπη (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γαλλικής Λογοτεχνίας, ΑΠΘ)
• Ευαγγελίδου Καλλιόπη (ηθοποιός)
• Ευσταθιάδης Μίνως (συγγραφέας)
• Ευτυχιάδου Σοφία (δραματολόγος, κριτικός θεάτρου)
• Ζαφειρίου Σταύρος (ποιητής)
• Ζαχαρόπουλος Λουκάς (εκδότης, εκδ. Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος)
• Ζέρβας Γιάννης (συγγραφέας)
• Ζήρας Αλέξης (κριτικός, γραμματολόγος)
• Ζηροπούλου Κωνσταντίνα (Δρ Θεατρολογίας, Διδάσκουσα ΕΑΠ και ΑΠΚΥ)
• Holton David (Ομότιμος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κέιμπριτζ)
• Θεοχάρης Γιώργος (ποιητής, εκδότης)
• Ιωακειμίδου Λητώ (Επίκουρη Καθηγήτρια Συγκριτικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Ιωαννίδου Καρίνα (θεατρική συγγραφέας)
• Ιωάννου Θωμάς (ποιητής)
• Ιωάννου Κυριάκος (Δρ Νεοελληνικής Φιλολογίας, Μεταδιδακτορικός ερευνητής, ΑΠΘ)
• Καβανόζης Κώστας (συγγραφέας)
• Καδόγλου Τριανταφυλλιά (ΕΔΙΠ, Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ΑΠΘ)
• Κακλαμάνης Στέφανος (Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Καλατζόπουλος Γιάννης (ηθοποιός, σκηνοθέτης, συγγραφέας)
• Καλούτσας Τάσος (πεζογράφος)
• Καλτάκη Ματίνα (κριτικός θεάτρου)
• Καμακάρης Νικόλας (δημοσιογράφος)
• Κανελλόπουλος Δημήτρης (συγγραφέας, εκδότης του περιοδικού «Οροπέδιο»)
• Καπελώνης Κωστής (σκηνοθέτης)
• Καράβολας Διαμαντής (εκδότης, εκδ. Φαρφουλάς)
• Καραϊτίδη Εύα (εκδότρια, Βιβλιοπωλείον της Εστίας)
• Καρακώτσογλου Αναστάσιος (εκδότης)
• Καραμολέγκου Θάλεια (ραδιοφωνική παραγωγός)
• Καράογλου Τώνια (θεατρολόγος, κριτικός θεάτρου)
• Καράογλου Χ.Λ. (Ομότιμος Καθηγητής, ΑΠΘ)
• Καρατζογιάννης Μάνος (ηθοποιός, σκηνοθέτης)
• Καργιώτης Δημήτρης (Καθηγητής Συγκριτικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων)
• Κασκάλη Δώρα (πεζογράφος, ποιήτρια)
• Καστρινάκη Αγγέλα (Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πεζογράφος)
• Κατσιγιάννη Άννα (Επίκουρη Καθηγήτρια Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών)
• Κατσικέας Βασίλης (εκδότης)
• Κατσικονούρης Βασίλης (συγγραφέας)
• Κατσούρας Χρήστος (Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων)
• Καψούλη Χρύσα (ηθοποιός, σκηνοθέτης)
• Κεσμέτη Νατάσα (πεζογράφος)
• Κεφάλας Ηλίας (συγγραφέας)
• Κεχαγιόγλου Γιώργος (Ομότιμος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΑΠΘ)
• Κιοσσές Σπύρος (φιλόλογος, ΔΠΘ)
• Κιτσοπούλου Λένα (συγγραφέας)
• Κλεφτόγιαννη Ιωάννα (δημοσιογράφος)
• Κονδυλάκη Δήμητρα (Δρ Συγκριτικής Λογοτεχνίας Paris IV, θεατρολόγος, μεταφράστρια)
• Κονιδάρη Βέρα (εκπαιδευτικός, μεταφράστρια)
• Κονιδάρης Δημήτρης (συγγραφέας)
• Κοντογιάννη Αμαλία (Δρ Θεατρολογίας, δραματολόγος)
• Κοντογιάννη Βασιλική (Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, ΔΠΘ)
• Κορδομενίδης Γιώργος (εκδότης)
• Κοροβίνης Θωμάς (συγγραφέας, τραγουδοποιός)
• Κουγιουμτζή Μαρία (συγγραφέας)
• Κουλεδάκης Θεόδωρος (εκδότης, εκδ. Κάπα Εκδοτική)
• Κουλούρη Μαρία (ποιήτρια)
• Κουρμαντζή Ελένη, Δρ (Επισκέπτρια Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο «Αγ. Κύριλλος και Αγ. Μεθόδιος», Βελίκο Τύρνοβο, Βουλγαρία)
• Κουρμουλής Νίκος (δημοσιογράφος)
• Κουτριάνου Ελένα (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου)
• Κούφαλης Αντώνης και Κωνσταντίνος (θεατρικοί συγγραφείς)
• Κρεμμύδας Κώστας (εκδότης, περ./εκδ. Μανδραγόρας, ποιητής)
• Κρημνιώτη Πόλυ (δημοσιογράφος)
• Κριτσέλη Γιώτα (εκδότρια, εκδ. Κίχλη)
• Κυριακίδης Αχιλλέας (συγγραφέας, μεταφραστής)
• Κυριακός Κωνσταντίνος (Αναπληρωτής Καθηγητής της Ιστορίας του Θεάτρου και του Ελληνικού Κινηματογράφου, Πανεπιστήμιο Πατρών)
• Κυριακού Κωνσταντίνος (σκηνοθέτης, ηθοποιός, θεατρικός μεταφραστής)
• Κωνσταντινίδης Δαμιανός (Καθηγητής Υποκριτικής-Σκηνοθεσίας στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, σκηνοθέτης, μεταφραστής, συγγραφέας)
• Κωστακιώτη Δανάη (εκδότρια, εκδ. Κουλτούρα)
• Κωστίου Κατερίνα (Καθηγήτρια Τμήματος Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών)
• Κωτόπουλος Τριαντάφυλλος (Αναπληρωτής Καθηγητής Δημιουργικής Γραφής και Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, ΠΔΜ)
• Λάζαρης Νίκος (ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας)
• Λάζος Χρήστος (συγγραφέας)
• Λαμπαδαρίδου Πόθου Μαρία (συγγραφέας)
• Λεκκάκου Ιωάννα (Επίκουρη Καθηγήτρια Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Ocean County College, NJ,
• συγγραφέας)
• Λέκκας Βασίλης (τραγουδιστής)
• Λεοντάρη Ζέφη (ποιήτρια)
• Λεοντάρης Γιάννης (Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου)
• Λεοντζάκος Δημήτρης (ποιητής, μουσικός)
• Λιαπής Βάιος (Καθηγητής, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Θεατρικές Σπουδές, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου)
• Λουκόπουλος Χ. Κωνσταντίνος (ποιητής)
• Λουπάκη Ελπίδα (Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ΑΠΘ)
• Λυμπουρής Κώστας (Φιλόλογος, συγγραφέας, πρώην Μορφωτικός Σύμβουλος στην Κυπριακή Πρεσβεία στην Αθήνα)
• Μαγκανάρη Μαρία (ηθοποιός, σκηνοθέτις)
• Μάγνης Κωνσταντίνος (δημοσιογράφος)
• Μαζάνης Σπύρος, Δρ (παιδίατρος)
• Μαθιουδάκης Νίκος (Δρ Γλωσσολογίας ΔΠΘ)
• Μακρόπουλος Μιχάλης (συγγραφέας, μεταφραστής)
• Μακροπούλου Πολυτίμη (Επίκουρη καθηγήτρια Γαλλικής λογοτεχνίας, Γαλλικό Τμήμα, ΑΠΘ)
• Μαλικιώση Άννα (εκδότρια, εκδ. Θεμέλιο)
• Μαμακούκα Λίζα (Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας Λογοτεχνίας, συγγραφέας)
• Μανδηλαρά Τίνα (δημοσιογράφος, κριτικός βιβλίου)
• Μαρίνης Άγις (Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Πατρών)
• Μαρίνος Διονύσης (συγγραφέας, δημοσιογράφος)
• Μάρκογλου Πρόδρομος Χ. (ποιητής, πεζογράφος)
• Μαρκόπουλος Γιώργος (ποιητής)
• Μαρκόπουλος Θανάσης (ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας)
• Μαστοράκη Τζένη (ποιήτρια, μεταφράστρια)
• Μαυρέλος Νίκος (Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΔΠΘ)
• Μαυριτσάκης Γιάννης (συγγραφέας)
• Μαυρομούστακος Πλάτων (θεατρολόγος, Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, ΕΚΠΑ)
• Μερκενίδου Ελένη (φιλόλογος, συγγραφέας)
• Μήττα Δήμητρα (συγγραφέας)
• Μικέ Μαίρη (Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΑΠΘ)
• Μίνογλου Μάγγη (εκδότρια, εκδ. Κριτική)
• Μπακουνάκης Νίκος (Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, δημοσιογράφος)
• Μπαμπασάκης Γιώργος-Ίκαρος (συγγραφέας)
• Μπασδέκη Γλυκερία (συγγραφέας)
• Μπασκόζος Γιάννης Ν. (συγγραφέας, Διευθυντής του περ. Ο Αναγνώστης)
• Μπατσιούλας Δημήτριος (συγγραφέας)
• Μπατσιούλας Στέργιος (εκδότης)
• Μπουγιούκος Κώστας (Επίκουρος Καθηγητής Βιοπληροφορικής, Université de Paris)
• Μπράτσος Άγης (ποιητής)
• Μπρούσκου Άντζελα (ηθοποιός, σκηνοθέτης)
• Μυτιληναίος Στέφανος (δημοσιογράφος, συγγραφέας)
• Νιάρχος Θανάσης (ποιητής, δημοσιογράφος)
• Νίκας Γιώργος (εκδότης, εκδ. Νίκας)
• Νικηφόρου Τόλης (ποιητής, πεζογράφος)
• Νικολαΐδου Σοφία (συγγραφέας)
• Νικολάκης Χρήστος (εκδότης, εκδ. Εκάτη)
• Νταρακλίτσα Ελίνα (καθηγήτρια-σύμβουλος ΕΑΠ, Δρ Θεατρολογίας)
• Ντόκου Χριστίνα, Δρ (Επίκουρος Καθηγήτρια Αμερικανικής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού, ΕΚΠΑ)
• Ντουνιά Χριστίνα (Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Ξενάριος Γιώργος (συγγραφέας)
• Ξουραφάς Παναγιώτης (Ψυχίατρος Ψ.Ν.Α. / 18 άνω)
• Οικόπουλος Σπύρος (συντάκτης στο Docville [εφ. Documento] και στο Κουτί της Πανδώρας)
• Ορφανίδου Ελεωνόρα (δημοσιογράφος, Προϊσταμένη τομέα Πολιτισμού του ΡΣ Αθήνα984fm)
• Ορφανός Νίκος (ηθοποιός)
• Παγανός Γ.Δ. (κριτικός, δοκιμιογράφος)
• Παναγιωτίδης Γιώργος (συγγραφέας, πανεπιστημιακός)
• Πανσέληνος Αλέξης (συγγραφέας)
• Παντοπούλου Λένα (εκδότρια, εκδ. Οσελότος)
• Παπαγεωργίου Θανάσης (ηθοποιός, σκηνοθέτης)
• Παπαδανιήλ Αρίσταρχος (συγγραφέας, εικονογράφος, εκδότης)
• Παπαδόπουλος Αλέκος (πρώην Υπουργός)
• Παπαδόπουλος Κώστας (Διευθυντής εκδ. Ταξιδευτής)
• Παπαϊωάννου Ηρακλής (συγγραφέας, επιμελητής MOMus-ΜΦΘ)
• Παπακωνσταντίνου Μάριος (εκδότης, Arigata Publishing)
• Παπαλεοντίου Λευτέρης (Επίκουρος καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου)
• Παπανδρέου Νικηφόρος (Ομότιμος Καθηγητής της Θεατρολογίας, ΑΠΘ)
• Παπανικολάου Δημήτρης (Αναπληρωτής Καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Οξφόρδης)
• Παπασπυρίδου Ιωάννα (Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Παππάς Φίλιππος (διδάσκων ΕΑΠ και ΕΚΠΑ, ερευνητής ΙΚΥ/Παν/μιο Κρήτης)
• Παρίδης Χρήστος (δημοσιογράφος)
• Παυλίδης Βασίλης (ποιητής)
• Πέγκα Έλενα (συγγραφέας)
• Περαντωνάκης Γιώργος Ν. (Δρ Νεοελληνικής Φιλολογίας, κριτικός βιβλίου)
• Πετρίδης Αντώνης (Αναπληρωτής Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας, Κοσμήτορας της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου)
• Πετσόπουλος Σταύρος (εκδότης, εκδ. Άγρα)
• Πεφάνης Γιώργος (Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, ΕΚΠΑ)
• Πλαστάρας Γρηγόρης (εκδότης)
• Πολέντας Μανόλης (συγγραφέας)
• Ποντίκας Μάριος (συγγραφέας)
• Πορφύρης Τάσος (ποιητής)
• Ποταμίτης Γιώργος (εκδότης, ποιητής)
• Πουλάκος Νέστορας (εκδότης, εκδ. Βακχικόν)
• Προβατά Δέσποινα (Καθηγήτρια Ιστορίας του Γαλλικού πολιτισμού, ΕΚΠΑ)
• Πυλαρινός Θεοδόσης (Ομότιμος καθηγητής Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο)
• Ράπη Νίνα (συγγραφέας)
• Ραπτόπουλος Βαγγέλης (συγγραφέας)
• Ράπτου Ελευθερία (θεατρολόγος, κριτικός θεάτρου, μεταφράστρια)
• Ρεβή Αναστασία (σκηνοθέτης, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Theatre Lab Company)
• Ρήγου Μυρτώ (Καθηγήτρια Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ, ΕΚΠΑ)
• Ρόζενμπεργκ Άννα (πανεπιστημιακός, ΕΑΠ)
• Ρόζη Λίνα (Επίκουρη Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Πατρών)
• Ροϊλού Γιάννα (Διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο Πατρών)
• Ρούβαλης Βασίλης (συγγραφέας, εκδότης)
• Ρώτα Μαρία (Επίκουρη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Σαβράμη Κάτια (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Επιστήμη του χορού-Χορολογία, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πατρών)
• Σαΐνης Αριστοτέλης (βιβλιοπώλης, κριτικός λογοτεχνίας)
• Σακελλαρίδου Έλση (Ομότιμη Καθηγήτρια Θεατρικών Σπουδών, ΑΠΘ)
• Σακελλίου Λιάνα (ποιήτρια, πανεπιστημιακός, ΕΚΠΑ)
• Σαμαρά Κερασία (ηθοποιός, σκηνοθέτης)
• Σαμπάνης Σωτήρης (συγγραφέας)
• Σελαβής Σωτήρης (εκδότης, εκδ. Περισπωμένη)
• Σιαφάκα Ιφιγένεια (συγγραφέας)
• Σιδέρης Αντώνης (εκδότης, εκδ. Μ. Σιδέρη)
• Σιμόπουλος Κώστας (Ομότιμος Καθηγητής ΔΠΘ, τ. Πρύτανης)
• Σινιόσογλου Νικήτας (συγγραφέας)
• Σκαρτσή Ξένη (Δρ Φιλολογίας, διδάσκουσα ΕΑΠ)
• Σολδάτος Γιάννης (εκδότης, εκδ. Αιγόκερως)
• Σόρογκας Σωτήριος (Ομότιμος Καθηγητής Ε.Μ. Πολυτεχνείου, ζωγράφος)
• Σούσης Ισαάκ (στιχουργός, ποιητής, αρθρογράφος)
• Στάικος Ανδρέας (συγγραφέας)
• Σταμάτης Αλέξης (συγγραφέας)
• Σταμπόγλης Σταύρος (Αρχιτέκτων DESA, ποιητής, συγγραφέας)
• Στασινοπούλου Μαρία (συγγραφέας)
• Σταυρακοπούλου Άννα (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Θεατρικών Σπουδών, ΑΠΘ)
• Σταυροπούλου Ερασμία (Ομότιμη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Σταφυλίδης Δημήτρης (εκδότης)
• Στεργιούλης Μανώλης (εκπαιδευτικός, Δρ Φιλολογίας)
• Στεφανίδης Μάνος Σ. (Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, ΕΚΠΑ)
• Στεφάνου Κωνσταντίνος (Ομότιμος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου)
• Συμεωνίδης Θωμάς (συγγραφέας)
• Συμπάρδης Γιώργος (συγγραφέας)
• Συφιλτζόγλου Κυριάκος (ποιητής)
• Σφακιανάκης Άρης (συγγραφέας)
• Σχιζάκης Kωστής (αρχιτέκτων, συγγραφέας)
• Σχινά Κατερίνα (κριτικός βιβλίου, μεταφράστρια)
• Σωτηροπούλου Βίλη (συγγραφέας, ηθοποιός)
• Σωτηροπούλου Έρση (συγγραφέας)
• Ταμπάκη Άννα (Ομότιμη Καθηγήτρια Θεατρολογίας, Ιστορίας του Θεάτρου, ΕΚΠΑ)
• Τατσόπουλος Πέτρος (συγγραφέας)
• Τζανάτος Τσιμάρας (συγγραφέας, ηθοποιός)
• Τζώρτζη Ευγενία (δημοσιογράφος)
• Τζώρτζης Γιάννης (δημοσιογράφος, συγγραφέας)
• Τομπούλη Άσπα (σκηνοθέτις, μεταφράστρια)
• Τριβιζάς Σωτήρης (ποιητής, δοκιμιογράφος)
• Τσακιτζιάν Κρικόρ (δημοσιογράφος, εκδότης, εκδ. Κανέλα)
• Τσακνιά Εύη (ζωγράφος, εικονογράφος)
• Τσαλίκη Μηλώνη Τατιάνα (Ομότιμη Καθηγήτρια Γαλλικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Τσαρδάκας Τηλέμαχος (συγγραφέας)
• Τσατσούλης Δημήτρης (Καθηγητής Σημειωτικής του Θεάτρου και Θεωρίας της Επιτέλεσης στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πατρών)
• Tσέα Άννα (μεταφράστρια)
• Τσεκούρας Δημήτρης (συγγραφέας, μεταφραστής)
• Τσελεπίδου Βίκυ (συγγραφέας)
• Τσιλιμένη Τασούλα (Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, συγγραφέας, διευθύντρια ηλεκτρ. περ. Keimena)
• Τσιμά Μαρία (ηθοποιός, συγγραφέας)
• Τσίτας Μάκης (συγγραφέας)
• Τσιτσιρίδης Σταύρος (Καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας και του Αρχαίου Θεάτρου στο Πανεπιστήμιο Πατρών)
• Τσιτιρίδου-Χριστοφορίδου Εύη (συγγραφέας, εκπαιδευτικός)
• Τσουκάτος Δημήτρης (εκδότης, εκδ. Λέμβος)
• Φάις Μισέλ (συγγραφέας)
• Φίλιας Δημήτρης (Καθηγητής Λογοτεχνικής Μετάφρασης, Ιόνιο Πανεπιστήμιο)
• Φιλιπίδης Θεόδωρος (γιατρός, λογοτέχνης)
• Φιλιππίδου Σοφία (ηθοποιός, σκηνοθέτης)
• Φιλιππότης Γιώργος (εκδότης, εκδ. Φιλιππότη)
• Φιλοκύπρου Έλλη (Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Φουντούλης Στράτος (εικαστικός)
• Φρατζεσκάκης Γιώργος (ηθοποιός, σκηνοθέτης)
• Χαραλαμπίδης Κυριάκος (ποιητής)
• Χαρκιολάκης Αλέξανδρος (Μουσικολόγος, Διευθυντής «Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής»)
• Χατζηγεωργίου Ανθούλα (εκδότρια)
• Χατζηδημητρίου Πηνελόπη (Δρ Θεατρολογίας ΑΠΘ, κριτικός θεάτρου)
• Χατζηιακώβου Βασίλης (εκδότης)
• Χατζόπουλος Γιώργος Α. (εκδότης, εκδ. Κάλβος)
• Χατζόπουλος Νίκος (ηθοποιός, σκηνοθέτης, μεταφραστής)
• Χειμωνάς Θανάσης (συγγραφέας)
• Χλωπτσιούδης Δήμος (κριτικός ποίησης, MA Δημιουργικής Γραφής)
• Χουλιάρας Γιώργος (συγγραφέας, Πρόεδρος Εταιρείας Συγγραφέων)
• Χρονόπουλος Γιάννης (συγγραφέας, εκδότης, εκδ. Historical Quest)
• Χρυσανθόπουλος Μιχάλης (Καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας, ΑΠΘ)
• Χρυσογέλου-Κατσή Άννα (τ. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ)
• Χρυσόπουλος Χρήστος (συγγραφέας)