Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

Μία νέα συνήθεια διαμορφώνεται στο αναγνωστικό κοινό, η ακρόαση βιβλίων με προσεγμένη ηχογράφηση στην αφήγηση και ποιότητα ήχου. «Αναγνωστικό»; Χμ! Ίσως, πρέπει να συνηθίζουμε νέους όρους, γιατί όχι «Ακουστικό» (πλέον) κοινό;

Αυτό που στην Ευρώπη, αλλού περισσότερο αλλού λιγότερο, είναι μία έντονη τάση τα τελευταία χρόνια (στη Σουηδία σήμερα, το 50% των πωλήσεων των εκδοτικών οίκων προέρχεται από ακουστικά βιβλία), στην Ελλάδα ξεκινάει ως οργανωμένη επιχειρηματική δραστηριότητα το πολύ, πάρα πάρα πολύ, πρόσφατο παρελθόν, λίγους μήνες μόνον πριν.

«Ακουστικό βιβλίο» είναι ένα ηχογραφημένο βιβλίο με (ημι)δραματοποιημένη αφήγηση, συνήθως από επαγγελματίες αφηγητές ή και τον ίδιο τον συγγραφέα του. Έτσι, ο αναγνώστης ακροατής προσεγγίζει το κείμενο ακούγοντάς το, αντί διαβάζοντάς το.

Το JukeBooks κάνει αυτό ακριβώς, σε συνεργασία με τους εκδοτικούς οίκους, ηχογραφεί ελληνικά βιβλία και τα διαθέτει προς ακρόαση μέσω της ειδικής ομώνυμης εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα Android (Huawei AppGallery) και iOS. Με την προσδοκία της ανακάλυψης κάτι εντελώς νέου, συνομίλησα με τον Γιώργο Πούτο, γενικό διευθυντή της εταιρείας, στελέχους με πλούσια εμπειρία σε θέσεις ευθύνης μεγάλων εταιριών (όπως Cosmote, Public και Eurobank). Και η προσδοκία ικανοποιήθηκε πλήρως!

Όμως, κάτι μου θύμιζε αυτό! Θυμάμαι ότι σε άλλες εποχές, με άλλα μέσα, άλλους τρόπους και άλλο περιεχόμενο, πριν την τεχνολογική έκρηξη κάναμε «σπασμωδικά» κάτι ανάλογο. Π.χ. πολλοί(;) γράφαμε ακουστικό περιεχόμενο (όπως θεατρικά έργα από το Θέατρο της Δευτέρας) σε CD, κασέτες και usb stick για ακρόαση εκτός έδρας όπως στο αυτοκίνητο, ακούμε πλέον πολλά podcast, η ομάδα «Δαβάζω για τους άλλους» ηχογράφησε βιβλία, τα Google Books & Apple Books... Η ανάγκη λοιπόν φαίνεται να είναι πραγματική αλλά η υλοποίηση σίγουρα δεν ήταν πρακτική. Τα νέα Μέσα και η οργανωμένη προσπάθεια ανοίγουν πλέον το δρόμο, όπως το JukeBooks.

Ο αναγνώστης - ακροατής

Κάτι επίσης νέο που πρέπει να συνηθίσουμε είναι το συνδρομητικό μοντέλο στην απόκτηση βιβλίων. Στο JukeBooks για παράδειγμα, δεν αγοράζουμε τα βιβλία αλλά το δικαίωμα να τα διαβάσουμε/ακούμε όσο και όποτε θέλουμε. Δεν έχω πλέον βιβλιοθήκη με τα βιβλία μου, όλα τα βιβλία είναι στη βιβλιοθήκη μου και μπορώ να τα διαβάσω-ακούσω όποτε το θελήσω. Φανταστείτε το αντίστοιχο σε ένα φυσικό βιβλιοπωλείο, μπαίνω, βρίσκω τα βιβλία που θέλω, τα παίρνω και φεύγω χωρίς να πληρώσω, διότι πληρώνω τη μηνιαία συνδρομή μου.

Με 10 € το μήνα (ή 5 € αν πληρώσω προκαταβολικά για ένα χρόνο), διαβάζω όσα βιβλία θέλω!

«Φαντάσου πόσα ζητάνε», θα σκεφτεί κάποιος! Νιώθω σαν πωλητής του JukeBooks αλλά πρέπει να το γράψω, 10 € το μήνα, λιγότερο από ένα έντυπο βιβλίο, και αν πληρώσω προκαταβολικά για ένα χρόνο, 5 € το μήνα (προσφορά γνωριμίας για περιορισμένο χρονικό διάστημα), και διαβάζω όσα βιβλία θέλω, όλα αν μπορώ. Οικονομικά, είναι ακαταμάχητο αυτό το μοντέλο, παρόλο που στα βιβλία είναι ασυνήθιστο.

Είναι ήδη διαθέσιμοι πάνω από 430 τίτλοι από 95 περίπου συγγραφείς, σε όλες τις κατηγορίες.

Το θέμα που προκύπτει εδώ είναι η πληρότητα. ΟΚ, μου έρχεται πολύ οικονομικότερα αλλά υπάρχουν όλα τα βιβλία διαθέσιμα για ακρόαση; Όχι! Η μετατροπή ενός βιβλίου σε ηχητικό είναι μία χρονοβόρα και κοστοβόρα διαδικασία, ηχογράφηση, ψηφιακή επεξεργασία, μοντάζ, έλεγχος, και πάλι από την αρχή… Όμως, όπως με ενημερώνει ο Γιώργος, είναι ήδη διαθέσιμοι πάνω από 430 τίτλοι από 95 περίπου συγγραφείς, σε όλες τις κατηγορίες, σύγχρονη και κλασική λογοτεχνία, αυτοβελτίωση, βιογραφίες, ιστορία, κοινωνικές επιστήμες, φιλοσοφία, παιδικά, εφηβικά. Με γρήγορο ρυθμό ηχογραφούνται και επεξεργάζονται συνεχώς νέα βιβλία στα στούντιο του JukeBooks, τα οποία είναι εξειδικευμένα στην ηχογράφηση audiobook.

Η ποιότητα στα ηχητικά βιβλία έχει δύο πλευρές, την αισθητική της αφήγησης και την τεχνική του ήχου, με τον Γιώργο συζητήσαμε και για τις δύο. Τα βιβλία διαβάζουν επαγγελματίες αφηγητές που προέρχονται από διάφορους κλάδους (όχι μόνο ηθοποιοί) ή και οι ίδιοι οι συγγραφείς τους. Προσπάθησα να παραθέσω τα ονόματα όλων αλλά το κείμενο θα ξεπερνούσε κατά πολύ το επιθυμητό μέγεθος! Άλλωστε η καλή αφήγηση δεν εξαρτάται πάντα από την αναγνωρισιμότητα του ονόματος του αφηγητή. Μπορείτε όμως να τα δείτε όλα στο JukeBooks με παραπομπή στα βιβλία που αφηγείται ο καθένας/μία. Η αφήγηση γίνεται από έναν/μία πάντα αφηγητή/ήτρια, χωρίς έντονη δραματοποίηση, χωρίς έντονες αποκλίσεις στην ένταση του ήχου, μόνον με ένα «χρωματισμό» που ζωντανεύει το κείμενο.

Μπορώ να το δοκιμάσω πριν;. Ναι, υπάρχουν δείγματα αφηγήσεων προς ακρόαση απευθείας από τη σελίδα του JukeBooks και με τη δημιουργία λογαριασμού μπορώ για 15 ημέρες να ακούσω όσα βιβλία θέλω και όσο θέλω.

Η πρώτη μου σκέψη ήταν αν μπορώ να το δοκιμάσω πριν, λογικώς και η δική σας. Ναι, υπάρχουν δείγματα αφηγήσεων προς ακρόαση απευθείας από τη σελίδα του JukeBooks και επιπλέον, με τη δημιουργία λογαριασμού στην πλατφόρμα, μπορώ για 15 ημέρες να ακούσω όσα βιβλία θέλω και όσο θέλω.

Ο εκδότης

Προσπαθώ να μπω στη θέση των εκδοτών, να καταλάβω πως αντιλαμβάνονται αυτόν τον νέο τρόπο διάθεσης των βιβλίων. Ευλογία; Απειλή; Αδιάφορα; Ο Γιώργος με ενημερώνει ότι η αποδοχή από τους εκδότες είναι μεγάλη και έχουν ήδη συνεργασία με πολλούς και τους κυριότερους εκδοτικούς στην Ελλάδα, ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, Διόπτρα, ΜΙΝΩΑΣ, Καστανιώτης, Κλειδάριθμος, Ίκαρος, Key Books, Κάκτος, Εστία, Anubis… και μαζί αποφασίζουν το εκδοτικό πρόγραμμα, τη σειρά ενσωμάτωσης των βιβλίων τους στην ηχητική βιβλιοθήκη.

Το πρώτο θέμα που θα με απασχολούσε αν ήμουν εκδότης, θα ήταν «ποιος πληρώνει το κόστος της μετατροπής των βιβλίων σε ηχητικά;». Ο Γιώργος με ενημερώνει ότι αυτό το κόστος το επωμίζονται οι εκδότες.

Η απόδοση των δικαιωμάτων στους εκδότες γίνεται βάσει του χρόνου ακρόασης του κάθε βιβλίου.

Το δεύτερο θα ήταν, «Πως πληρώνομαι για τη χρήση των ηχητικών μου βιβλίων;». Αυτό έχει μεγάλο ενδιαφέρον, η απόδοση των δικαιωμάτων γίνεται βάσει του χρόνου ακρόασης του κάθε βιβλίου.

Το πολύ ενδιαφέρον εδώ είναι το ότι στο χρόνο ακρόασης προσμετρώνται και οι επαναληπτικές ακροάσεις, αν π.χ. ένα βιβλίο ακουστεί 2 φορές από τον ίδιο συνδρομητή, ο χρόνος θα υπολογιστεί επί 2, επί 3 κ.ο.κ.. Σκέφτομαι τα παιδικά βιβλία που διαβάζονται-ακούγονται ξανά και ξανά.

Έτσι, δεν απασχολεί τον εκδότη η λαθρακρόαση, εισπράττει τα δικαιώματά του πάντοτε. Φανταστείτε πόσο χρήσιμο θα ήταν αυτό στη λαθρανάγνωση! :-)

Επειδή όμως τα θέματα συνεργασίας είναι ευαίσθητα και μεγάλος ο κίνδυνος παρερμηνειών, για τις λεπτομέρειες παραπέμπω στο JukeBooks και τα στελέχη του ώστε να έχετε επίσημη και ασφαλή ενημέρωση.

Σε κάθε περίπτωση, θα σκεφτόμουν αν ήμουν εκδότης, ότι αυτό είναι κάτι που συμβαίνει ανεξάρτητα από τη δική μου θέληση και αφού συμβαίνει πρέπει να είμαι εκεί, να αξιοποιήσω κάθε ευκαιρία, όπως και να μου παρουσιαστεί.

Μου άρεσε

To app και οι ευκολίες του στην αναζήτηση και εύρεση βιβλίων, οι έτοιμες λίστες με βιβλία που έχουν κάτι κοινό όπως το θέμα τους, το κοινό στο οποίο απευθύνονται, η εποχή τους…

Η ευκαιρία που μου δίνουν τα ηχητικά βιβλία να διαβάζω ακόμα και όταν δεν μπορώ να το κάνω, σαν να ακούω ραδιόφωνο, π.χ. οδηγώντας, κάνοντας αθλητισμό ή απασχολούμενος σε πράγματα που δεν απαιτούν τη συγκέντρωσή μου…

Η πληρότητα, δεν είναι μεν όλα τα έντυπα βιβλία διαθέσιμα ως ηχητικά αλλά είναι ήδη πάρα πολλά και συνεχώς προστίθενται νέα, σίγουρα προλαβαίνουν την αναγνωστική μου… ταχύτητα!

Η δυνατότητα να διαβάζω περισσότερο και διαφορετικά βιβλία, ίσως και βιβλία που αλλιώς ίσως να μην αγόραζα ποτέ, τα ξεκινάω και αν μου αρέσουν συνεχίζω, δεν πληρώνω τίποτα παραπάνω από τη μηνιαία συνδρομή μου (αν και στην αρχή είχα ενδοιασμούς, όσο το ζω μου αρέσει όλο και περισσότερο). Μακάρι να βρεθούν, ο τρόπος, ο εκδότης και ο βιβλιοπώλης που θα δοκιμάσουν το συνδρομητικό μοντέλο και στα έντυπα βιβλία! :-)

Ο επαγγελματισμός του JukeBooks στη σχεδίαση και παραγωγή των ηχητικών βιβλίων, τα πλήρως εξοπλισμένα στούντιο και η αρτιότητα των τεχνικών, οι έρευνες και δημοσκοπήσεις πριν από κάθε απόφαση, όχι με τα «νομίζω» αλλά με πραγματικά δεδομένα της αγοράς.

Η οργανωτική δομή του JukeBooks με εξειδικευμένα στελέχη σε όλους τους τομείς λειτουργίας του.

Δεν μου άρεσε

Η δέσμευση του app από το site και το αντίστροφο, η διαχείριση του λογαριασμού γίνεται από το site και η ακρόαση από το app, δεν μπορώ να απολαύσω τις υπηρεσίες αυτόνομα, είτε από το ένα είτε από το άλλο (η αυτονομία του app είναι πιστεύω σημαντικότερη). Αυτό όμως είναι κάτι που αλλάζει πολύ εύκολα εάν το κρίνει χρήσιμο και το JukeBooks.

Η προϋπόθεση καταχώρησης τρόπου πληρωμής για τη δοκιμή της πλατφόρμας. Αν και δεν είναι κρίσιμο θέμα (έχουμε συνηθίσει άλλωστε αυτή την πρακτική σε δημοφιλείς υπηρεσίες μέσω Internet όπως Spotify, Netflix, Disney), πιστεύω ότι θα αναιρούσε και τον παραμικρό ενδοιασμό.

Συμπερασματικά

Παρέθεσα τα δεδομένα, αυτά που έμαθα και ένιωσα ερευνώντας το θέμα και συζητώντας με τον Γιώργο Πούτο. Τα συμπεράσματα δικά σας. Αυτό που μπορώ να προτείνω ανεπιφύλακτα είναι να το δοκιμάσετε, άλλωστε είναι ΔΩΡΕΑΝ!

Περισσότερες λεπτομέρειες θα βρείτε στο site του Juke Books αλλά και σε ένα αναλυτικό άρθρο του Μιχάλη Καλαμαρά στο emanagnostis.gr.

Εκτιμώ ότι το θέμα είναι πολύ σημαντικό για το χώρο του βιβλίου και δεν είναι δυνατόν να καλυφθεί με ένα μόνον άρθρο. Υπόσχομαι να επανέλθουμε σύντομα με περισσότερες λεπτομέρειες και… ζωντανά!