Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

15 Νοεμβρίου: Ο José Rubén Zamora Marroquín (Γουατεμάλα), η Narges Mohammadi (Ιράν), ο Server Mustafayev (Ουκρανία) και η Tsitsi Dangarembga (Ζιμπάμπουε) είναι τα πρόσωπα και οι φωνές της Ημέρας του Φυλακισμένου Συγγραφέα 2022, της ετήσιας εκστρατείας του PEN International για λογαριασμό των συγγραφέων που φυλακίζονται ή αντιμετωπίζουν διώξεις.

Αυτές οι τέσσερις περιπτώσεις είναι εμβληματικές για το είδος των απειλών και των επιθέσεων που δέχονται συχνά συγγραφείς και δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο, εξαιτίας της ειρηνικής άσκησης του δικαιώματός τους στην ελευθερία της έκφρασης.

Ο Ορχάν Παμούκ είπε κάποτε: «Όταν ένας άλλος συγγραφέας σε άλλο σπίτι δεν είναι ελεύθερος, κανένας συγγραφέας δεν είναι ελεύθερος».

Γι’ αυτό από το 1981, με την Ημέρα του Φυλακισμένου Συγγραφέα, υπερασπιζόμαστε τους συγγραφείς που είναι σκληροί υπερασπιστές της ελευθερίας του λόγου και γι’ αυτό πληρώνουν το υπέρτατο τίμημα. Σήμερα, προωθούμε καμπάνιες και ενθαρρύνουμε τη δράση για 4 απίστευτα μυαλά των οποίων το έργο έχει αλλάξει τη ζωή πολλών σε όλο τον κόσμο. Ας τους αφήσουμε ελεύθερους.
 - Ma Thida, Επικεφαλής της Επιτροπής Συγγραφέων στη Φυλακή του PEN International.

Από τις 15 έως τις 30 Νοεμβρίου 2022, όλα τα κέντρα PEN θα ζητήσουν επείγουσα διεθνή δράση για την απελευθέρωση και την προστασία των José Rubén Zamora Marroquín, της Narges Mohammadi, του Server Mustafayev και της Tsitsi Dangarembga και θα διασφαλίσουν ότι αυτοί και οι οικογένειές τους αισθάνονται αλληλεγγύη και υποστήριξη.

Τα κέντρα PEN, μέλη και υποστηρικτές σε όλο τον κόσμο θα υποστηρίξουν αυτούς τους συγγραφείς, με δραστηριότητες που κυμαίνονται από επιστολές προς κυβερνήσεις και καταιγιστικές δράσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, διαδηλώσεις, συνεντεύξεις τύπου και συζητήσεις σε πάνελ. Καταξιωμένοι συγγραφείς θα στείλουν επιστολές αλληλεγγύης στους συναδέλφους τους  που βρίσκονται στη φυλακή ή απειλούνται με φυλάκιση.

Όνομα: Narges Mohammadi
Επάγγελμα: Συγγραφέας, υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Κατάσταση: Φυλακισμένη

Η Narges Mohammadi είναι Ιρανή συγγραφέας, δημοσιογράφος, υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επίτιμο μέλος των κέντρων PEN της Δανίας, του Βελγίου, της Νορβηγίας και της Σουηδίας. Είναι πρώην Αντιπρόεδρος και εκπρόσωπος του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Donia (DHRC), έχει τιμηθεί εξ ημισείας με το βραβείο Oxfam Novib / PEN το 2013 και με τα βραβείοα Per Anger 2011 και  Alexander Langer 2009.

Η Mohammadi συνελήφθη και φυλακίστηκε αυθαίρετα τις περισσότερες φορές τα τελευταία χρόνια. Φυλακίστηκε στις φυλακές Evin τον Μάιο του 2015 και το 2016 καταδικάστηκε σε 16 χρόνια φυλάκιση για διάφορες κατηγορίες, μεταξύ των οποίων «συμμετοχή σε συγκεντρώσεις και συμπαιγνία κατά της εθνικής ασφάλειας» και «διάδοση προπαγάνδας κατά του κράτους».

Τον Φεβρουάριο του 2020 της επιβλήθηκαν περαιτέρω κατηγορίες, όπως «διάδοση προπαγάνδας κατά του συστήματος» και «συγκέντρωση και συμπαιγνία με πρόθεση να αναλάβει δράση κατά της εθνικής ασφάλειας».

Τον Μάιο του 2021, της επιβλήθηκε νέα ποινή φυλάκισης 30 μηνών και 80 μαστιγώματα. Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, συνελήφθη ενώ παρευρισκόταν σε μνημόσυνο για τον σκοτωμένο διαδηλωτή Ebrahim Ketabdars στην πόλη Karaj. Η  Mohammadi πέρασε πάνω από δύο μήνες στην απομόνωση, για την οποία έγραψε εντατικά, εξηγώντας την επίπτωση της απομόνωσης στους κρατούμενους συνείδησης στο Ιράν και χαρακτηρίζοντάς την ως «λευκό βασανιστήριο».

Όνομα: Tsitsi Dangarembga
Επάγγελμα: Συγγραφέας, κινηματογραφίστρια, θεατρικός συγγραφέας, ακτιβίστρια.
Κατάσταση: Διωκόμενη, Καταδικασμένη

Η Tsitsi Dangarembga είναι βραβευμένη συγγραφέας, σκηνοθέτης, θεατρική συγγραφέας, ακτιβίστρια και ιδρυτικό μέλος του PEN Ζιμπάμπουε.

Η Dangarembga συνελήφθη με τη φίλη της Julie Barnes στις 31 Ιουλίου 2020 από μέλη της Αστυνομίας της Δημοκρατίας της Ζιμπάμπουε χωρίς ένταλμα ούτε εξήγηση, ενώ διαμαρτυρόταν ειρηνικά για την κυβερνητική διαφθορά σε έναν έρημο δρόμο στο Χαράρε. Τέθηκε υπό κράτηση κατά τη διάρκεια της νύχτας και στη συνέχεια κατηγορήθηκε στο δικαστήριο την επόμενη μέρα για υποκίνηση δημόσιας βίας.

Η Dangarembga αφέθηκε ελεύθερη με εγγύηση την 1η Αυγούστου 2020 και διατάχθηκε να παραστεί στο δικαστήριο στις 18 Σεπτεμβρίου 2020. Διατάχθηκε να παραδώσει το διαβατήριό της στις αρχές και να αναφέρεται σε αστυνομικό τμήμα κάθε εβδομάδα μέχρι την επόμενη εμφάνισή της στο δικαστήριο. Ζήτησε να επιστραφεί το διαβατήριό της και αμφισβήτησε επίσης τις προσπάθειες του κράτους να τη διώξει στο Δικαστήριο κατά της Διαφθοράς, αν και η κατηγορία βάσει της οποίας συνελήφθη δεν είχε καμία σχέση με τη διαφθορά. Η Dangarembga  έλαβε στη κατοχή της ξανά το διαβατήριό της, ωστόσο η δίκη της προχώρησε.

Στις 29 Σεπτεμβρίου 2022, η Dangarembga και η συγκατηγορούμενή της καταδικάστηκαν από δικαστήριο της Ζιμπάμπουε στην πρωτεύουσα, Χαράρε, σε φυλάκιση 6 μηνών, με πλήρη αναστολή για 5 χρόνια, υπό τον όρο ότι δεν θα διαπράξουν παρόμοιο αδίκημα.

Η καταδίκη τους είναι αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας περίοδου νομικών και δικαστικών διώξεων που έχουν υποστεί οι δυο τους από τον Ιούλιο του 2020.

Όνομα: Server Mustafayev
Επάγγελμα: Δημοσιογραφία του πολίτη¹, υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Κατάσταση: Φυλακισμένος

Ο Server Mustafayev είναι δημοσιογράφος και υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Τατάρων της Κριμαίας, ιδρυτής και συντονιστής του κινήματος βάσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα Crimean Solidarity στην κατεχόμενη από τη Ρωσία Κριμαία.

Στις 21 Μαΐου 2018, αξιωματικοί των Ομοσπονδιακών Υπηρεσιών Ασφαλείας (FSB) εισέβαλαν στο σπίτι του Mustafayev στο Bakhchisaray, στη νότια Κριμαία, προτού τον μεταφέρουν στα κεντρικά γραφεία της FSB στη Συμφερούπολη, την πρωτεύουσα της χερσονήσου. Προφυλακίστηκε την επόμενη μέρα και κατηγορήθηκε για «συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση» σύμφωνα με το άρθρο 205.5, μέρος 2 του Ρωσικού Ποινικού Κώδικα για τους υποτιθέμενους δεσμούς του με την Hizb ut-Tahrir, μια οργάνωση απαγορευμένη στη Ρωσική Ομοσπονδία νόμιμη ωστόσο στην Ουκρανία.

Στις 22 Φεβρουαρίου 2019, ο Mustafayev κατηγορήθηκε περαιτέρω για «συνωμοσία για την κατάληψη της εξουσίας με βίαια μέσα σύμφωνα με το άρθρο 278 του Ρωσικού Ποινικού Κώδικα. Μετατέθηκε από την Κριμαία στη Ρωσική Ομοσπονδία στις 12 Σεπτεμβρίου 2019· Η δίκη του ξεκίνησε στη νοτιοδυτική πόλη  Ροστόφ επί του Ντον λίγο αργότερα. Ο Mustafayev αρρώστησε αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της δίκης του, αλλά του αρνήθηκαν την επαρκή ιατρική περίθαλψη και υποχρεώθηκε να εμφανιστεί στο δικαστήριο. Στις 16 Σεπτεμβρίου 2020, το Στρατιωτικό Δικαστήριο της Νότιας Περιφέρειας της Ροστόφ επί του Ντον τον καταδίκασε σε δεκατέσσερα χρόνια με πλαστές κατηγορίες. Επτά άλλοι άνδρες, όλοι μέλη της Κριμαϊκής Αλληλεγγύης, έλαβαν επίσης μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης για την ίδια υπόθεση. Το Στρατιωτικό Εφετείο στη Vlasikha της Μόσχας επικύρωσε την ποινή του Mustafayev τον Μάρτιο του 2022. Δεν αναμένεται να αποφυλακιστεί πριν από τον Σεπτέμβριο του 2034.

¹Η δημοσιογραφία του πολίτη, γνωστή και ως:  συμμετοχική δημοσιογραφία, δημοκρατική δημοσιογραφία, αντάρτικη δημοσιογραφία ή δημοσιογραφία δρόμου, βασίζεται στους πολίτες που «διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στην διαδικασία συλλογής, αναφοράς, ανάλυσης και διάδοσης ειδήσεων και πληροφοριών. [Wikipedia]

Όνομα: José Rubén Zamora Marroquín
Επάγγελμα: Δημοσιογράφος
Κατάσταση: Φυλακισμένος

Ο José Rubén Zamora Marroquín είναι διάσημος δημοσιογράφος στην Γουατεμάλα και ιδρυτής τριών από τις πιο διαβασμένες εφημερίδες στη Γουατεμάλα και την Κεντρική Αμερική: Siglo Veintiuno, Nuestro Diario και elPeriódico. Ένας από τους πιο ένθερμους επικριτές της κυβέρνησης της Γουατεμάλας  η οποία έχει Πρόεδρο τον Alejandro Giammattei. Μαζί με τους συναδέλφους του στο elPeriódico, ο Zamora έχει επικεντρωθεί στη διερεύνηση και την αποκάλυψη της διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση και στον ιδιωτικό τομέα.

Στις 29 Ιουλίου 2022, ο Zamora συνελήφθη στο σπίτι του και οδηγήθηκε στη φυλακή από την Εθνική Πολιτική Αστυνομία. Την ίδια μέρα δεσμεύτηκαν οι τραπεζικοί του λογαριασμοί. Στις 30 Ιουλίου, τα κεντρικά γραφεία του elPeriódico καταλήφθηκαν από αξιωματικούς της Εισαγγελίας και της Εθνικής Πολιτικής Αστυνομίας, οι οποίοι απομόνωσαν τους υπαλλήλους της εφημερίδας, εμποδίζοντάς τους να φύγουν από το κτίριο. Λίγες εβδομάδες αργότερα, η Φλόρα Σίλβα, οικονομική διευθύντρια της εφημερίδας, τέθηκε επίσης υπό κράτηση. Και οι δύο συνελήφθησαν από την Εισαγγελία με πλαστές κατηγορίες για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, εκβιασμό, διαπραγμάτευση επιρροής και άλλες.

Η σύλληψη του Ζαμόρα έγινε πέντε ημέρες μετά τη δημοσίευση ισχυρών κατηγοριών για διαφθορά κατά πολλών νυν και πρώην κυβερνητικών αξιωματούχων στην κυριακάτικη έκδοση του elPeriódico. Ωστόσο, οι απειλές κατά του δημοσιογράφου  έχουν ξεκινήσει εδώ και χρόνια.

Tον Οκτώβριο του 2021, ο Zamora κατηγόρησε τον Πρόεδρο Giammatti και τον Γενικό Εισαγγελέα και Επικεφαλής της Εισαγγελίας Consuelo Porras, ότι κατασκεύασαν υπόθεση εναντίον του προκειμένου να τον φυλακίσουν και να τον φιμώσουν. Τον Σεπτέμβριο του 2021, στον Porras επιβλήθηκαν κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες με την κατηγορία της παρακώλυσης της δικαιοσύνης στη Γουατεμάλα. Πράξεις διαφθοράς αποκαλύφθηκαν επίσης σε έρευνες του Zamora σε διάφορες προεδρικές διοικήσεις.

Διεθνείς και περιφερειακές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνίας των πολιτών, όπως η Ένωση Δημοσιογράφων της Γουατεμάλας (APG), καταδίκασαν δημόσια την κράτηση του Zamora ως σαφή επίθεση εναντίον της ελευθερίας της έκφρασης στη Γουατεμάλα.

«Είναι καιρός να βγάλουμε την εθνική μας πολιτική από την κινούμενη άμμο της διαφθοράς, της ατιμωρησίας και των ναρκωτικών και να τη μετατρέψουμε σε γερά θεμέλια. να οικοδομήσουμε μια αξιοπρεπή, δίκαιη, πολιτισμένη χώρα, όπου τα όνειρα, οι ελπίδες και οι απαιτήσεις απαντώνται και όπου όλοι χωράμε, σε ένα πλαίσιο σεβασμού και πολυφωνίας… Όσο για μένα, θα περάσω την τελευταία μου μέρα στη φυλακή, αν χρειαστεί, ως πολιτικός κρατούμενος του Giammattei, του Miguelito και του Pact of Corrupts, πριν σκοτώσω τη συνείδησή μου».

- Απόσπασμα από την ομιλία του Rubén Zamora στην Ημέρα του Δημοσιογράφου στη Νικαράγουα, 2019.

Διαβάστε περισσότερα στην ιστοσελίδα του PEN International