«Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Πανελλήνιες 2023», Επιτροπή Γυναικών Συγγραφέων, PEN Greece

Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

Με μεγάλο προβληματισμό διαβάσαμε τα κείμενα που δόθηκαν για την εξέταση του μαθήματος "Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία" στις Πανελλαδικές Εξετάσεις 2023 για την εισαγωγή στα ελληνικά πανεπιστήμια, και πιο συγκεκριμένα το Κείμενο 2, στο οποίο παρουσιάζεται η άποψη της Μπελίντα Κανόν περί "νεοφεμινισμού", ο οποίος μάλιστα αντιπαρατίθεται με τον "κλασικό φεμινισμό".

Κατ’ αρχάς αξιολογούμε ως θετικό ότι επιλέχτηκε η θεματική των δικαιωμάτων των γυναικών και του φεμινισμού, με αποτέλεσμα να δοθεί ορατότητα στο εξαιρετικά σημαντικό αυτό ζήτημα, και διευκρινίζουμε ότι δεν έχουμε καμία πρόθεση να υπεισέλθουμε σε αξιολόγηση των ερωτήσεων και των θεμάτων τα οποία τέθηκαν στους μαθητές. Οφείλουμε, ωστόσο, να σημειώσουμε ότι η τοποθέτηση της Μπελίντα Κανόν στο Κείμενο 2, με τον αποσπασματικό τρόπο με τον οποίο δίνεται, αποκομμένη εντελώς από το γενικότερο κοινωνικοϊστορικό πλαίσιο της πορείας του φεμινισμού και των ποικίλων ρευμάτων τα οποία αναπτύσσονται εντός του, έχει ως αποτέλεσμα τον κίνδυνο να δημιουργηθεί η εσφαλμένη και ισοπεδωτική εντύπωση ότι ο νεοφεμινισμός, και το φεμινιστικό κίνημα σήμερα συλλήβδην, ταυτίζονται με το "πάθος για θυματοποίηση". Ακόμα χειρότερα, η άποψη αυτή, χωρίς να τοποθετείται στο θεωρητικό και κοινωνικοϊστορικό της πλαίσιο, παρατίθεται από επίσημο εκπαιδευτικό φορέα της χώρας.

Στην πραγματικότητα, το συμπέρασμα της Κανόν ότι ο νεοφεμινισμός ταυτίζει τη γυναικεία ταυτότητα με αυτή του θύματος είναι εντελώς αυθαίρετο. Ο νεοφεμινισμός σήμερα πρεσβεύει την ελευθερία επιλογής εμφάνισης, τρόπου ζωής και σεξουαλικότητας (Bowen, 2007) και τη βελτίωση της νομικής, κοινωνικής και οικονομικής θέσης των γυναικών (Gruber, 2012). Ο σύγχρονος φεμινισμός γενικότερα, και συγκεκριμένα το τέταρτο κύμα, η έναρξη του οποίου τοποθετείται στο 2012, χαρακτηρίζεται από τα αιτήματα για την ενδυνάμωση των γυναικών, για δικαιοσύνη, δηλώνει την αντίθεσή του στην κακοποίηση και τη βία κατά των γυναικών, χαρακτηρίζεται από τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τη διαθεματικότητα και τη συμπερίληψη (Chamberlain, 2017. Cochrane, 2013. Rampton, 2015).

Ως Γυναίκες Συγγραφείς νιώθουμε την ανάγκη να διατρανώσουμε ότι η ταύτιση του σύγχρονου φεμινιστικού κινήματος με το "πάθος για θυματοποίηση" απέχει παρασάγγας από την πραγματικότητα του εύρους και της έκτασης του φεμινιστικού κινήματος σήμερα, των μυριάδων φωνών που το συναποτελούν και των αιτημάτων τα οποία του δίνουν ώθηση. Για όσο ερχόμαστε αντιμέτωπες με διακρίσεις, ανισότητες, εμπόδια, τα οποία συναρτώνται άμεσα με το γεγονός ότι, απλά και μόνον, είμαστε γυναίκες, τόσο θα ενώνουμε τις φωνές μας, όχι σε μια προσπάθεια να δρέψουμε εύσημα ως υποτιθέμενα “θύματα”, αλλά επειδή νιώθουμε αρκετά δυνατές, ικανές, και αισιόδοξες ότι μπορούμε να πετύχουμε πραγματική και ουσιαστική ισότητα μεταξύ των φύλων.

Παραπομπές

Bowen, J. R. (2007). Why the French don't like headscarves: Islam, the state, and public space. Princeton University Press.
Chamberlain, P. (2017). The feminist fourth wave: Affective temporality. Springer.
Cochrane, K. (2013). All the rebel women: The rise of the fourth wave of feminism (Vol. 8). Guardian Books.
Gruber, A. (2012). Neofeminism. Hous. L. Rev., 50, 1325.
Rampton, M. (2015). Four waves of feminism. Pacific University Oregon, 25, 1-10.

***Photo Cover: macrovector on Freepik

Με εκτίμηση
Η Επιτροπή Γυναικών Συγγραφέων του PEN Greece

Σχετικά με το PEN Greece και το PEN International:

Το PEN Greece είναι το επίσημο παράρτημα του PEN International στην Ελλάδα. Το PEN International ιδρύθηκε το 1921 και είναι ένας από τους μεγαλύτερους διεθνείς οργανισμούς στον χώρο της προώθησης της λογοτεχνίας και της προστασίας της ελευθερίας της έκφρασης. Μεταξύ των μελών του βρίσκονται (ή έχουν βρεθεί κατά καιρούς) μεγάλα ονόματα της λογοτεχνίας και της διανόησης –από τον Τζέιμς Μπόλντουιν, τη Μάργκαρετ Άτγουντ, την Τόνι Μόρισον, τον Φίλιπ Ροθ, τον Τζον Στάινμπεκ, τον Τόμας Μαν και τον Χάινριχ Μπελ, μέχρι τον Τζόζεφ Κόνραντ, τον Άρθουρ Μίλερ, τον Νόρμαν Μέιλερ, τη Σούζαν Σόνταγκ και τον Ντον Ντελίλο. Δραστηριοποιείται σε 100 χώρες με περισσότερα από 140 εθνικά κέντρα.

Θέλετε να λαμβάνετε ενημέρωση από το Bookia;

Βιβλιοπωλεία κοντά μου!