Γράφει: Μαργαρίτα Αλευρίδη

Θα σου πω κάτι που μάλλον δε σου έχουν πει ποτέ ξανά. 

Το βιβλίο δεν είναι απαραίτητο στις διακοπές. Ίσως να μην είναι απαραίτητο γενικά.

(το είπα)

Αν δε γουστάρεις το διάβασμα, μην το βάλεις το ρημάδι στη βαλίτσα. Μπορεί να είναι ωραίο ως ντεκόρ στην ξαπλώστρα ή ως γαμπροπιάστης σε νυφοπάζαρο, αλλά επί της ουσίας καταλαμβάνει χώρο από κάτι που θα σου είναι πιο χρήσιμο. 

Αντ' αυτού, ξόδεψε τον πολύτιμο χρόνο χαλάρωσης σου πιο εποικοδομητικά. Κοίτα το ταβάνι μέχρι να πέσουν οι σοβάδες, πιάσε τις βελόνες και δυο κούκλες μαλλί κι άρχισε να πλέκεις δίχως αύριο, εξάντλησε τις δυνατότητες του τηλεφώνου σου ή κάνε ό,τι άλλο σε φτιάχνει τέλος πάντων. Μην προσπαθήσεις να φτιαχτείς με αυτό που φτιάχνει κάποιον άλλο. (Γενικός νόμος αυτό). 

Ως προς τα λοιπά οφέλη της ανάγνωσης (πλην της καλοκαιρινής χαλάρωσης δηλαδή), θα σου πρότεινα να μην αφήσεις ποτέ κανέναν να σε πείσει πως:

1. Αυτό που διαβάζεις είναι σαβούρα. Όχι γιατί έχει άδικο. Δεν είναι αυτό το θέμα μας. Αλλά γιατί η πρόθεση του συγκεκριμένου σχολίου είναι πιο σαβούρα από τη σαβούρα που ενδεχομένως κρατάς ήδη στα χέρια σου.

2. Ακόμα και ένα «κακό» βιβλίο είναι καλύτερο από καθόλου βιβλίο. Τρελός μύθος. Μου θυμίζει κάποιες θείτσες που λένε «Κάνε και λίγο τα στραβά μάτια. Τι πειράζει που έχει το μαύρο του το χάλι; Θες να μείνεις στο ράφι;»

3. Ένα βιβλίο μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή. Αν πρόκειται να συμβεί κάτι τέτοιο, σε διαβεβαιώ πως θα συμβεί επειδή έχει έρθει η ώρα του, και το εν λόγω βιβλίο απλώς έτυχε να βρίσκεται όλως τυχαίως στα πέριξ της αλλόκοτης αυτής εμπειρίας. Είναι όπως με τα ζώδια. Πέφτουν μέσα υπό προϋποθέσεις, και στάνταρ αναδρομικά.

4. Το βιβλίο σε κάνει καλύτερο άνθρωπο. Μεγάλη κουβέντα αυτή, μεγάλη μπουκιά φάε που λένε, ακόμα μεγαλύτερη γενικότητα, και πλήρως ανυπόστατη. Άσε που το πόρισμά της είναι άμεσα εξαρτώμενο από την ποιότητα του κάθε βιβλίου και ως εκ τούτου τελείως υποκειμενικό (δες πιο πάνω σχετικά με τη σαβούρα). 

5. Όσο πιο πολλά βιβλία διαβάζεις, τόσο πιο γρήγορα θα κερδίσεις τον τίτλο του μανιώδους αναγνώστη. Μπαρούφες ολκής. Το βιβλίο δεν είναι αύξοντας αριθμός. Τέτοια έκτροπα τα συναντάς συνήθως σε κάποιες βιβλιομάδες. Είναι εύκολο να αναγνωρίσεις τους Σπαλιάρες της ανάγνωσης από σχόλια του τύπου «Εγώ φέτος διάβασα τόσα βιβλία περισσότερα από πέρυσι» ή «εγώ βγάζω αναγνωστικά 30 σελίδες την ώρα». Μακριά κι αγαπημένοι. 

6. Το τάδε βιβλίο είναι για παραλία (καλοκαιράκι) και το δείνα για τζάκι (χειμώνας). Να ξέρεις πως τα μόνα πράγματα που μπορούν να μπουν στις παραπάνω κατηγορίες είναι η ένδυση και το φαγητό. Δηλαδή τον χειμώνα δε φοράμε μαγιό (εκτός αν είμαστε στρίπερ) και το καλοκαίρι δεν τρώμε κεμπάπ. Δεν υπάρχουν όμως βιβλία στρίπερ, ούτε βιβλία κεμπάπ. Υπάρχουν βιβλία που το κλαις το δεντράκι που κόπηκε για να τυπωθούν, και βιβλία που δεν το κλαις. Τόσο απλά. Κοντολογίς, αν εσύ γουστάρεις Κάφκα με ντάλα ήλιο και τη διπλανή να μυρίζει καρύδα, πάρτον μαζί σου στην ξαπλώστρα. Αν πάλι γουστάρεις ρομάντζο με τον ψηλό με τις φαρδιές τις πλάτες, σου υπογράφω πως μαζί του θα ξεκαλοκαιριάσεις. Θα αερίζεις δηλαδή τα μάλλινα από τις ναφθαλίνες κι εκείνος ακόμα εκεί θα είναι. Όπερ σημαίνει πως οι αναγνωστικές ιδιοσυγκρασίες είναι συνήθως παντός καιρού και μακράς διαρκείας. Δεν αλλάζουν όταν πιάνουν οι πρώτες ζέστες, ούτε γυρνάνε τα πάνω κάτω στα πρωτοβρόχια. Και γενικώς δεν λήγουν με τις αλλαγές των εποχών.

Συμπερασματικά, 

Το διάβασμα έχει να σου δώσει όσα εσύ θέλεις ή μπορείς να πάρεις. Αν αυτά είναι μηδέν, τότε μηδέν. Αν αυτά είναι χίλια, τότε χίλια. Κι αν αυτά είναι τρία, τότε τρία. Είναι κρίμα να το αντιμετωπίζεις σαν δόση υποχρεωτικής αντιβίωσης, ή να κρύβεις το βιβλίο που γουστάρεις γιατί ντρέπεσαι που το διαβάζεις. Το μόνο για το οποίο θα πρέπει ενδεχομένως να ντρέπεσαι είναι για το αν έχεις ποτέ προσπαθήσει να εξισώσεις κείμενα επί της ουσίας μη συγκρίσιμα.

Και κάτι τελευταίο. Τώρα που θα πάτε στο θέρετρο (όσοι από εσάς), σεβασμό στα παιδιά που δουλεύουν σεζόν. Ειδικά όσοι είστε συνομήλικοί τους και έχετε την τύχη να απολαμβάνετε τις υπηρεσίες τους.