Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Εξήντα χρόνια μουσική, έξι βιβλία, διεθνείς διακρίσεις, άπειρες δισκογραφικές συμμετοχές. Ονειρευτήκαμε, ταξιδέψαμε με τις μουσικές του. «Άκρη δεν έχει ουρανός», «Πρωινό τσιγάρο» ήταν τα πρώτα μου ακούσματα. Οι μουσικές του με συντρόφευσαν όλα τα όμορφα χρόνια και με ενέπνευσαν ακούγοντας σας και γράφοντας τα δικά μου ποιητικά έργα. Τον έχω ακούσει σε συναυλίες του, τον απόλαυσα στη μουσική σκηνή του καφέ Παράσταση στα Εξάρχεια.

Τούτη η συνέντευξη δίνεται με αφορμή του τελευταίου του βιβλίου από τις εκδόσεις Άπαρσις, «Επίκαιρα και διαχρονικά». Χρονογραφήματα που προβληματίζουν, που τσιγκλούν τις ευαίσθητες χορδές μας.Η τιμή που μου έκανε είναι μεγάλη…

Κύριε Νότη Μαυρουδή, αν και στεγαζόμαστε στην ίδια εκδοτική ομπρέλα Άπαρσις, σας ευχαριστώ θερμά που δεχτήκατε και διαθέτετε τον πολύτιμο χρόνο σας. Πώς αποφασίσατε να εκδώσετε τις προσωπικές σας ανησυχίες;

Η σχέση μου με την γραφή-αρθρογραφία-Χρονογράφημα έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια, με συνεργασίες σε εφημερίδες και περιοδικά μεγάλης κυκλοφορίας. Θεωρώ πως η καταγραφή σκέψεων και απόψεων για ό,τι μάς περιβάλλει και μας ορίζει την καθημερινότητα, είναι μέγιστης σημασίας, τόσο για τον εαυτό μας, όσο και για τον κοινωνικό περίγυρο. Έτσι και οι δημοσιεύσεις που εκτίθενται είτε σε εφημερίδες, είτε σε εκδόσεις βιβλίων, αποτελούν αντικείμενο προσοχής σε όλους όσοι θέλουν να μάθουν.

Μεγάλωσα κι εγώ με τα ίδια ακούσματα όπως γράφετε στο πρώτο σας χρονογράφημα. Ρεμπέτικο, Θεοδωράκης, Χατζιδάκις, κλασσικό ροκ κοκ. Πιστεύετε πως είναι η ρίζα μας και δεν μπορούμε ν’ αποκοπούμε από αυτή, όσο κι αν εμφανίζονται οι διάφοροι εξαμηνιαίοι μουσικοί δορυφόροι; Ποιος θυμάται αλήθεια για πάντα τα τραγούδια της Eurovision;

Συγκρίνουμε διαφορετικά πράγματα. Ο κορμός του ελληνικού τραγουδιού με τους προαναφερόμενους δημιουργούς (και πολλούς άλλους), δημιουργήθηκε αμέσως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και τους εμφύλιους που ακολούθησαν.

Αυτός ο κορμός κράτησε την αξιοπρέπεια ολόκληρης της ελληνικής κουλτούρας. Μεγάλο μέρος των μεταγενέστερων δημιουργών εξακολουθούν να αναφέρονται σ’ αυτόν τον κορμό. Είναι αυτός που άνοιξε πόρτες και παράθυρα στα λογοτεχνικά, ποιητικά και πνευματικά κινήματα της χώρας μας. Είναι ο κορμός αυτός που ενέπνευσε στρατιές νέων στιχουργών-ποιητών για να «παντρέψουν» τον λόγο με τη μουσική ώστε να καθρεφτίσουν την περιπέτεια της ζωής με τις εναλλαγές της. Σ’ αυτήν τη διαδικασία δεν αντέχει, δεν μπορεί να συνυπάρξει το ετήσιο παραλήρημα της κάθε τύπου Γιουροβίζιον. Είναι ξένο σώμα της πολιτιστικής μας πραγματικότητας, όσο και αν η διαμόρφωση της πορείας μας στο τραγούδι, πολλές φορές με… σκοτώνει.

Η δική μου γενιά ήταν προνομιούχος διότι μεγάλωσε μέσα σε μουσικούς και πνευματικούς θρύλους! Ακόμα και με τον απόηχο του δημοτικού τραγουδιού που ήταν δυνατός στη δεκαετία του1960, νιώθαμε τις ρίζες μιας διάστασης η οποία ήταν βαθιά επηρεασμένη από το στοιχείο της «καθ’ ημάς Ανατολής». Η συνέχεια του ρεμπέτικου ήταν στενά δεμένη με το παρελθόν του και η συνέχεια με το μετεμφυλιακό τραγούδι στις διάφορες μορφές του, με Θεοδωράκη-Χατζιδάκι και μεταγενέστερους δημιουργούς, οι οποίοι έδωσαν στο ελληνικό τραγούδι όλα τα στοιχεία μιας σεβαστής Τέχνης. Δεν έχω την πρόθεση να αναλύσω εδώ την Ιστορία του τραγουδιού.

Θα ήταν όμως ουσιαστική η κατανόηση πως στο τραγούδι με ενδιαφέρει, πρωτίστως, η εσωτερική πνευματική του δομή. Αυτό δε σημαίνει πως υποβαθμίζω τις διάφορες παράλληλες μορφές. Είμαι της άποψης πως στο τοπίο της Αγοράς του τραγουδιού, όλα είναι ανοιχτά. Και θα βλέπουμε τα είδη να κονταροχτυπιούνται. Το καλό με το κακό. Εξάλλου, έτσι είναι πλέον η ροή τής ζωής…

Πιστεύετε πως είναι υποχρεωτικό να προσαρμοστούμε εμείς στο νέο μουσικό στερέωμα; Γιατί να δεχτούμε την άσχημη εξέλιξη της μουσικής; Γιατί ν’ ακολουθήσουμε τη μάζα και να μην πούμε αρνιέμαι;

Αν ρωτήσετε κάποιους πολίτες στο δρόμο και τους θέσετε το αν υπάρχει θετική ή αρνητική εξέλιξη της μουσικής, θα απαντήσουν «δεν ξέρω-δεν έχω γνώμη». Ο τρόπος ακρόασης της μουσικής έχει αλλάξει ριζικά και αμετάκλητα. Δεν είναι πλέον όπως παλαιότερα. Σήμερα, η πλειοψηφία των ακροατών ακούει τα διαδικτυακά μουσικά προϊόντα, συνοπτικά και βιαστικά, στη fast-food λογική της διαδικτυακής αντίληψης. Είμαι τόσα χρόνια επαγγελματίας ενεργός μουσικός δημιουργός (πάνω από 65 χρόνια) και δεν μπορώ να γνωρίζω αν η μουσική, στη χώρα μας προχωράει μπροστά ή κάνει βήματα πίσω.

Το ζήτημα όμως της «μάζας» όπως την αναφέρετε, έχει να κάνει με πολιτειακά ζητήματα εκπαίδευσης Αυτό που γνωρίζω έχει να κάνει με το τι πρυτανεύει και ακούγεται κατά κόρον, τόσο στην πρωτεύουσα, όσο και στην περιφέρεια της χώρας μας. Φρίκη και ντροπή! Θαρρείς και ένας αυτόματος μηχανισμός, σε κάθε δημόσιο και ιδιωτικό χώρο, (μπαρ-καφετέριες-πλείστα ραδιόφωνα, κλπ) βάζει μουσικές αθλιότατες που κατακλύζουν τα αφτιά των πολιτών, επηρεάζοντας κατά πολύ την αντίληψη περί μουσικής. Τη λέξη «αρνιέμαι» τη χρησιμοποιώ ως προσωπικό μου μότο εδώ και πολλά χρόνια, κα Παπαδημητρίου, ώστε να σώσω ό,τι δε σώζεται…

Διάβασα τη συγκομιδή των 351 συνωνύμων, μόνο της λέξης βλάκας που έκανε ο κύριος Ανδρουλακάκης και εξεπλάγην. Κι ενώ έχουμε τόσο πλούσια γλώσσα, εισάγουμε τις ξένες ως δικές μας. Η τηλεόραση τις χρησιμοποιεί κατά κόρον-ιδιαίτερα τον καιρό της πανδημίας-αλλά και υπουργοί. Όσο κι αν φώναζε ο κύριος Μπαμπινιώτης. Παγκοσμιοποίηση που την «τρώμε» αμάσητη. Ακόμη κι αυτοί που κόπτονται για την πατρίδα. Πού βαδίζουμε;

Η παγκοσμιοποίηση εξακολουθεί να είναι δυσνόητη και περίπλοκη πραγματικότητα. Έχει να κάνει περισσότερο με οικονομικές θεωρίες και εξελίξεις των αγορών, των εμπορευμάτων και στις χρηματιστηριακές μπίζνες. Ωστόσο, αναπόφευκτα έχει επηρεάσει και μεγάλο μέρος της πολιτισμικής ισορροπίας Ευρώπης-Αμερικής και λίγων άλλων χωρών που παλεύουν να συμπλεύσουν μέσα στη δυτική «ευμάρεια». Ο πόλεμος που μαίνεται στην Ουκρανία με τη θρασύτατη εισβολή του Πούτιν, είναι σίγουρο πως θα αλλάξει την παγκοσμιότητα αφού τα θεμέλια των έως τώρα οικονομικών και γεωγραφικών ισορροπιών έχουν ταραχθεί ανεπανόρθωτα.

Έχουμε ανάγκη για περισσότερο χρόνο που θα μας επιτρέψει να σκεφτούμε πιο καθαρά και όχι υπό την επήρεια της ψυχολογίας του πολέμου. Να αντιληφθούμε δηλαδή πως μια άλλη διάσταση πραγμάτων θα επιβληθεί σε κάθε τομέα της ζωής μας. Όλα θα είναι διαφορετικά και μάλλον πιο δύσκολα… Όσον αφορά την έννοια του «βλάκα», επειδή στο νέο-εκδοθέν βιβλίο μου ΕΠΙΚΑΙΡΑ & ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ (εκδόσεις Άπαρσις) ήθελα να υπάρχουν και αιχμηρά θέματα που απασχολούν ολόκληρη κοινωνία, διατύπωσα σκέψεις μου για τη μεγαλύτερη αρρώστια που είναι η ανθρώπινη β λ α κ ε ί α. Αυτή η λέξη-έννοια, έχει πολλές παραλλαγές αποδόσεων ονομασίας η οποία αναλύεται και στιγματίζεται από μένα, αφού είναι αυτή που σπρώχνει την κάθε κοινωνία προς κατευθύνσεις οπισθοδρόμησης…

Ελάχιστοι είναι οι ιερείς που παρότρυναν τους πολίτες να εμβολιαστούν. Ήταν τραγικό αυτό που ζήσαμε τα δυο προηγούμενα χρόνια, ακούσαμε για πολλούς θανάτους, οι περισσότεροι εξαιτίας της στάσης της εκκλησίας. Πώς περιμένουμε λοιπόν να δεχθεί η εκκλησία την αποτέφρωση και όσα σχολιάζετε στα χρονογραφήματα σας; Είστε αισιόδοξος ότι θ' αλλάξει η ελληνική κοινωνία;

Η εκκλησία είναι ένα σταθερό αμετακίνητο πάγιο δόγμα και η ιστορική πορεία του δεν επιδέχεται αλλαγές και ανανεωτικές ιδέες. Είναι κάτι παράλληλο με το ΚΚΕ και με τις αμετακίνητες θέσεις κάθε δογματικής αγκύλωσης. Πάντα ήταν ουραγός κάθε ανανεωτικής σκέψης. Στην πρώτη περίοδο του Covid19 αντιδρούσε ακόμα και σε κυβερνητικές πολιτειακές αποφάσεις για να περιοριστεί η εξάπλωση της νόσου.

Υπήρξαν πολλά παραδείγματα με υψηλά ιστάμενους ιεράρχες οι οποίοι… λύσσαξαν στην κυριολεξία, με το να πείσουν το ποίμνιο να σταματήσει να ακούει την κοσμική εξουσία, η οποία διευθύνεται από κέντρα «αντιχριστιανικά», «εντολές τού Σατανά» και άλλους θλιβερά γραφικούς προσδιορισμούς…Ακόμα και στο δικαίωμα του ανθρώπου να επιλέγει τον τρόπο ταφής του, προκαλεί εμπόδια στην προετοιμασία κατάλληλων χώρων αποτέφρωσης. Τα παραδείγματα πολλά.

Κοντολογίς, ο πρώτος α ρ ν η τ ή ς κάθε προοδευτικής εκκίνησης, είναι τέτοια τυφλά δόγματα που δεν επιτρέπουν αλλαγές τις οποίες το Σύστημα οφείλει να παρέχει στους πολίτες, ακόμα και σε εκείνους που έχουν άλλη άποψη για το τέλος της δικιάς του ζωής, της δικής του σάρκας και οντότητας.

Ποιοι τελικά είναι οι νικητές σ’ αυτή τη χώρα, οι φούφουτοι ή οι συνειδητοί πολίτες που είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους και προσδοκούν να τους φέρεται ανάλογα και το κράτος;

Στα κείμενα του βιβλίου μου δεν επιδιώκω να παρουσιαστώ ως «καθοδηγητής» και παντογνώστης, με το δάκτυλο σηκωμένο ως «ξερόλας». Απαντάω σε ερωτήματα που έχω μέσα μου πρώτα εγώ. Θα έλεγα πως τα χρονογραφήματά μου, ουσιαστικά, είναι, κυρίως, μια ενδόμυχη ακτινογραφία, θα έλεγα, των δικών μου σκέψεων γύρω από εκείνα που με απασχολούν ως μέλος της ελληνικής κοινωνίας. Στην καθημερινότητα και στο πέρασμα του χρόνου δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Υπάρχουν οι κατέχοντες και οι μη έχοντες και το… παιχνίδι είναι αέναο. Όσοι παλεύουν με σημαία τους το δ ί κ α ι ο, γνωρίζουν πως βρίσκονται μέσα σε μια πολύπλοκη χρονοβόρα διαδικασία διόρθωσης. Ας το χωνέψουμε.

Σ' αυτό το βιβλίο θα μπορούσα να πω πως βγάζετε τα εσώψυχά σας, τις ανησυχίες σας, δηλώνετε ανοιχτά τον χώρο που ανήκετε χωρίς φειδώ. Αν και πάντα μιλούσατε ανοιχτά για τα κακώς κείμενα αυτής της χώρας, τι έχετε να πείτε για τους δημιουργούς που θέλουν να είναι καλοί με όλους για το δικό τους όφελος;

Σε μια κοινωνία, σε έναν επαγγελματικό χώρο, υπάρχουν πάντα προσωπικές επιλογές τρόπου ζωής. Δε θα πω τίποτα σε όσους «τα ‘χουν καλά με όλους για δικό τους όφελος» Δεν είναι δουλειά δική μου οποιαδήποτε ηθική σύσταση.Απλώς, οφείλουμε να κατανοήσουμε πως οι όποιες συμπεριφορές έχουν να κάνουν με τη διαμόρφωση του καθενός από εμάς. Πάντα υπήρχαν και ποτέ δε θα σταματήσει αυτή η κοινωνική «παράδοση».

Υπήρξα ελεύθερος επαγγελματίας μουσικός-τραγουδοποιός-κιθαριστής-ραδιοφωνιτζής, αρθρογράφος και υπάκουα μόνο στον εαυτό μου και σε όποιες αξίες της ζωής έχω επιλέξει. Είμαι και νιώθω αυτόνομος και αυθύπαρκτος.

Δίνω λογαριασμό σε εμένα και όλους όσους έχω επιλέξει στο οικογενειακό, φιλικό και κοινωνικό μου περιβάλλον. Εξακολουθώ να έχω ανησυχίες που με κυκλώνουν και προσπαθώ να κατανοήσω. Έχω μάθει να εκτίθεμαι στον κόσμο είτε ως μουσικός με τα τραγούδια μου, είτε ως αρθρογράφος-σχολιαστής. Αυτή η δημόσια επαφή με τον κόσμο που με περιβάλει, με σαγηνεύει και γεμίζει τις μπαταρίες μου για να συνεχίζω να ομφαλοσκοπώ.

Θα σταθώ στο χρονογράφημα για τον Μίκη Θεοδωράκη. Μεγαλώσαμε, τραγουδήσαμε, αγωνιστήκαμε, κλάψαμε με το έργο του. Στάθηκε βράχος του ελληνικού πολιτισμού. Κι όμως, τελευταία στενοχώρησε αρκετούς με τη στάση του. Έχουμε δικαίωμα να κρατήσουμε θυμό στο πρόσωπό του;

Ο Μίκης υπήρξε ένας εκρηκτικός άνθρωπος. Μια ξεχωριστή οντότητα με τεράστιο πνευματικό-μουσικό έργο. Ήταν προσφιλής άνθρωπος, επικοινωνιακός και πάντα χιουμορίστας. Θεωρώ πως είμαι τυχερός που οι δρόμοι μας συναντήθηκαν και συνεργάστηκα για μικρό διάστημα μαζί του. Η προσφορά του στο κοινωνικό σύνολο υπήρξε μεγαλειώδης και γι αυτό θα είναι ιστορική! Ναι, για όσους παρατηρούν τις πολιτικές εξελίξεις, ο Μίκης πάντα ξάφνιαζε και, πρέπει να πω, πως πολλές φορές «έβλεπε» πιο μακριά από όλους. Ναι, υπήρξαν και κάποιες φορές που δεν μπορούσαμε να αντιληφθούμε τις βαθύτερες σκέψεις και πρωτοβουλίες του.

Η ζωή του ήταν μεγάλης διάρκειας (96 χρόνια με φθαρμένη υγεία και έλλειψη οξυγόνου, είναι δύσκολο τέλος). Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, ο Μίκης ήταν, με τον τρόπο του, ε ν ε ρ γ ό ς πολίτης και ανεξέλεγκτα ε ν ω τ ι κ ό ς! Ανάμεσα στις επιλογές του υπήρξαν ενέργειες που πίκραναν τους θαυμαστές του, αλλά εκείνος είχε πάντα το θάρρος της γνώμης του. Το μεγαλείο όμως της προσωπικότητάς και της μοναδικότητάς του, μάς αφόπλιζε τόσο ώστε να παραιτούμαστε από κάθε αντίρρηση. Ήταν ο δικός μας Μίκης, ο παγκόσμιος και ο αναμφισβήτητος. Ήταν ο Μέντορας και το σημείο αναφοράς μας…

Τα δυο πρώτα χρόνια μεγαλώσατε στη φυλακή γιατί η μητέρα σας ήταν πολιτική κρατούμενη. Πόσο επέδρασε η καταγωγή σας αλλά και όλη η τότε πολιτική κατάσταση, τόσο στο μουσικό σας έργο αλλά και σ’ όλη την πορεία σας;

Η μητέρα μου ήταν ένας λαϊκός ήρωας της εποχής. Ήμουν κι εγώ ένα από εκείνα τα μωρά της φυλακής που ζήσαν μια ζωή ανεπίτρεπτη, με το καθημερινό τοπίο της στέρησης, μόνο και μόνο γιατί είχα γονείς που μαζί με πολλούς άλλους αναζητούσαν έναν κόσμο καλύτερο… Το «καλό» ήταν πως ήμουν βρέφος και οι μνήμες δε σχηματίστηκαν ώστε τα όποια τραύματα να με συνοδεύσουν στη μετέπειτα ζωή μου και στις μνήμες από το 1945 που γεννήθηκα.. Παρέλαβα όμως μια άλλη «προίκα». Εκείνην της τοποθέτησης στην τότε Αριστερά που διακρινόταν από μια διαφορετική αντίληψη ζωής.

Είμαι δηλαδή τοποθετημένος αμετακίνητα στις δημοκρατικές δομές και αξίες, αναζητώντας την διαμόρφωση μιας κοινωνίας με κανόνες απεξαρτημένους από ξεπερασμένα δόγματα και παλαιές αντιλήψεις. Όσο για τη μουσική μου δεν μπορώ παρά να υποστηρίξω πως στα τραγούδια μου, επιδιώκω πάντα να βρίσκονται μέσα στο πλαίσιο της λυτρωτικής-υπαρξιακής, λυρικής αναζήτησης… Ελπίζω να έγινα κατανοητός…

Σήμερα η μάζα κυνηγά το εύπεπτο, το εύκολο, το γρήγορο. Δε θέλει να πονοκεφαλιάζει με δύσκολα θέματα στην Τέχνη. Η καραντίνα των δύο χρόνων έβλαψε τον πολίτη αντί να τον ωφελήσει, να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία να σκεφτεί και να νιώσει το μαζί. Το εγώ υπερισχύει και διχάζει την κοινωνία. Είστε αισιόδοξος για το αύριο που ανατέλλει;

Ποιος μπορεί να προβλέψει; Ποιος θα αναλάβει έναν τέτοιον ρόλο μάντη; Σε μια εποχή η οποία «κρύβει» μέσα της «αφανέρωτα μυστικά» τα οποία θα αποκαλυφθούν και θα πέσουν-κι αυτά-πάνω στο κεφάλι μας. Μήπως είχε δίκιο ο Αστερίξ που το μόνο που φοβόταν μονίμως ήταν μην τυχόν και πέσει ο ουρανός στο κεφάλι του;Πάντως, πιστέψτε με, δεν υπάρχει εύκολη και δύσκολη τέχνη, αν αφαιρέσουμε πειραματισμούς που και αυτοί χρειάζονται. Αντί να λέμε «δύσκολα» να λέμε «ασυνήθιστα».

Η κοινωνία μας δεν τρέφεται με σοβαρό πολιτισμικό αγαθό, αλλά στην πλειοψηφία της βομβαρδίζεται από ευτελή προϊόντα. Το άθροισμα προκαλεί τερατογενέσεις! Ή καραντίνα, ναι, μας απέκοψε από τη ζωντανή επαφή με το κοινό. Οπισθοδρομήσαμε και σ’ αυτό το πλαίσιο, χάσαμε το νήμα και τώρα η θέαση του κόσμου είναι διαφορετική. Θα πρέπει να ξανακοιτάξουμε τον κόσμο και να προσπαθήσουμε ξανά να τον κατανοήσουμε…

Δημοσιογραφία ελεγχόμενη ή παραπληροφόρηση; Πιστεύετε πως όλα τα θέματα που προβάλλουν-δυστυχώς όχι Τέχνη-κάνουν τον άνθρωπο μοναχικό και απαισιόδοξο; Μήπως αυτό θέλουν να πετύχουν οι μεγάλοι αυτού του πλανήτη;

Η παραπληροφόρηση είναι το… φρούτο του 20ού και 21^ου αιώνα. Έχει εισχωρήσει σε κάθε χαραμάδα, όπου μπορεί. Βρίσκει πρόθυμα ώτα και είναι ρυθμιστής της χειραγώγησης των κοινωνιών. Οι επιβολές καθεστώτων, τώρα πια, δε γίνονται μόνο με τανκ και πυραύλους αλλά κυρίως με Μέσα Ενημέρωσης. Αυτό είναι τοις πάση γνωστό και κοινό μυστικό. Η μοναχικότητα και η απαισιοδοξία, προέρχονται κυρίως από την οικονομική κατάρρευση και την απουσία ενός φωτεινού ορίζοντα. Εκεί δίνουμε ραντεβού όλοι και κυρίως οι νεότερες γενιές…

Σε τι ελπίζει ο Νότης Μαυρουδής για το μέλλον της επόμενης γενιάς;

Αποφεύγω να συμβουλεύω, ιδιαίτερα για το τι πρέπει να κάνουν οι  επόμενες γενιές.Συγχρόνως, έχω την εντύπωση πως αυτός ο νέος κόσμος, θα δημιουργήσει τις δικές του επιλογές. Έτσι γίνεται κάθε φορά από μια εποχή στην άλλη. Δεν ξεχνώ την αγωνία των γονιών μου (και όλων των γονέων της εποχής) γύρω από τον προσανατολισμό και την ευμάρεια των παιδιών τους, μετά τον αιματηρό εμφύλιο… Κι όμως, οι τότε γενιές φτιάξανε τις δικές τους συνθήκες με αγώνα και προσπάθειες.Μόνο αυτό το επιχείρημα διαθέτω, δίχως κάτι συγκεκριμένο και… διδασκαλίστικο.

Όλοι σχεδόν οι συγγραφείς είχαμε συγκλονιστεί όταν μάθαμε για την πολτοποίηση των βιβλίων αλλά και χειρογράφων των εκδόσεων Γαβριηλίδη. Ήταν τόσο μεγάλο το όφελος του χαρτοπολτού για την Τράπεζα ώστε να μην ενημερωθούν οι συγγραφείς να τα παραλάβουν; Το υπουργείο Πολιτισμού τι θέση πήρε για τη φασιστική πολτοποίηση σκέψεων;

Η αντιμετώπιση του ΥΠΠΟ, των Τραπεζών και της οικογένειας, ήταν επιεικώς α π α ρ ά δ ε κ τ η! Δυστυχώς, ένας θάνατος πάντα αναστατώνει τις οικογένειες και μέσα στην ατμόσφαιρα πένθους του μακαρίτη εκδότη Γαβριηλίδη, χάσαμε τον βηματισμό μας και το έδαφος. Δε γνωρίζαμε απολύτως τίποτα για σχέσεις του Οίκου με τις τράπεζες κλπ, εξάλλου, δε μας αφορούσε κάτι τέτοιο.

Οι περισσότεροι συγγραφείς δεν προλάβαμε να κρατήσουμε κάποια αντίτυπα που είχαν αποθηκευτεί-συγκεντρωθεί προς πολτοποίηση. Κάποιοι όμως ειδοποιήθηκαν και έσπευσαν για να τα παραλάβουν. Έτσι, έμαθα, μετά από πολλές μέρες για την εξέλιξη αυτή, αλλά ήταν αργά. Το έμαθα από τις εφημερίδες πως η αποθήκη σφραγίστηκε από τις τράπεζες. Έχασα δυο εκδόσεις βιβλίων μου δίχως να μπορέσω να κρατήσω κανένα και αυτό οφείλεται, κατά κύριο λόγο στους κληρονόμους οι οποίοι όφειλαν να ενημερώσουν όλους και όχι επιλεκτικά… Το σύστημα πολτοποίησης βιβλίων είναι μια θλιβερή νόμιμη (!!!) πραγματικότητα. Μας παραπέμπει σε μνήμες Ισλαμικής προέλευσης… Ο νοών, νοείτω.

Δώσατε 60 χρόνια από τη ζωή σας στη μουσική και συνεχίζετε να ομορφαίνετε και να γαληνεύετε τις ψυχές μας. Αδειάζει ποτέ η ψυχή του αφοσιωμένου δημιουργού όπως εσείς;

Δε νομίζω πως θα αδειάσει ποτέ αυτή η δεξαμενή. Είναι φυσικός «νόμος» το να υπάρχει η δημιουργικότητα στους ανθρώπους. Σε πολλά σημεία του βιβλίου μου αναφέρομαι σ’ αυτό το θέμα. Η ανθρωπότητα δεν ήταν ποτέ στείρα μπορεί να βρίσκεται κατά καιρούς σε δυσκολία, αλλά πάντα βρίσκει τρόπους να ξαναβρίσκει τον εαυτό της. Τα δυόμιση χρόνια καραντίνας και απαγορεύσεων είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Βλέπω όμως να ξεπερνιέται…Και να σημειώσω πως ένας δημιουργός, δεν μπορεί να… κοιμηθεί ποτέ. Οι ανάγκες των αισθήσεων είναι πάντα μπροστά μας και οφείλουμε να τις εκφράζουμε.

Έχετε αγωνιστεί για τη μουσική παιδεία στην Ελλάδα, ήσασταν στο μουσικό σχολείο της Παλλήνης που ήταν πρότυπο. Και έρχεται σήμερα η υπουργός Παιδείας και καταργεί τα καλλιτεχνικά μαθήματα. Οραματίζονται μια γενιά ρομπότ, χωρίς ευαισθησίες ή θέλουν να ενισχύσουν την ιδιωτική πρωτοβουλία;

Στο Μουσικό Γυμνάσιο της Παλλήνης ήμουν από την αρχή της ίδρυσής του, ως πατέρας της κόρης μου που υπήρξε μαθήτρια. Έως κάποια περίοδο παρακολουθούσα στενά τις διαδικασίες λειτουργίας του. Είναι ένα Σχολείο με δική του φιλοσοφία στον χώρο της μουσικής εκπαίδευσης. Θεωρώ πως εάν λειτουργούσε αυτός ο θεσμός με μουσικοκεντρικά-καλλιτεχνικά μαθήματα, θα ήταν μια δημιουργική εκτόνωση όσων μαθητών ενδιαφέρονται για περισσότερη επαφή με τις τέχνες και τη μουσική.Η έννοια των Ρομπότ και των ιδιωτών, βρίσκω πως είναι υπερβολική. Κανένα αστικό δημοκρατικό κράτος δε θα ήθελε να παράγει ρομπότ. Στον μαθησιακό κόσμο της Εκπαίδευσης, πάντα θα υπάρχουν τρύπες και μπαλώματα, επειδή η παγκόσμια τεχνολογία, η έρευνα, η πληροφόρηση και η μάθηση, διαρκώς παρουσιάζουν νέα δεδομένα που βρίσκονται πάντα μπροστά μας κι εμείς τρέχουμε ασθμαίνοντας πίσω από τις εξελίξεις για να κατανοήσουμε και, ίσως, για να ισορροπήσουμε…

Εκτός των βιβλίων που έχετε εκδώσει στις εκδόσεις Άπαρσις, έχετε συνεργαστεί σε δυο υπέροχες δισκογραφικές δημιουργίες. «Cafeé Latino: ElPuerto» και «Νυχτερινοί Επισκέπτες». Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;

Με τις εκδόσεις Άπαρσις έχουμε αναπτύξει μια φιλική σχέση η οποία στηρίζεται στην αλληλοεκτίμηση. Είναι ένας κατά βάση Εκδοτικός Οίκος με προσεγμένες εκδόσεις ποιοτικά και αισθητικά. Τα δυο άλμπουμ «Cafeé Latino: ElPuerto» και «Νυχτερινοί Επισκέπτες» είναι διαφορετικοί μεταξύ τους. Το πρώτο είναι με δύο κιθάρες (η αφεντιά μου με τον ξεχωριστό κιθαρίστα Γιώργο Τοσικιάν σε δικές μας διασκευές από πανέμορφα κομμάτια Latin προέλευσης) και το δεύτερο με 13 δικά μου καινούργια τραγούδια πάνω σε στίχους πρωτοεμφανιζόμενων στιχουργών, με έξη σοβαρούς ερμηνευτές. Με την Άπαρσις έχω εκδώσει δυο βιβλία με κείμενα που άπτονται επίκαιρων γεγονότων που κέντρισαν το ενδιαφέρον μου προσπαθώντας να εμβαθύνω περισσότερο. Το ένα έχει τίτλο: «Μετά πάσης ειλικρινείας» και το δεύτερο: «Επίκαιρα και διαχρονικά» για το οποίο ήταν και η αφορμή ώστε να ξετυλίξουμε αυτή την συνομιλία μας.

Ευχαριστώ κύριε Μαυρουδή κι εύχομαι να σας απολαμβάνουμε μουσικά και συγγραφικά για αρκετά χρόνια ακόμη!