Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Ο Δημήτρης Κολιδάκης γεννήθηκε στην Αθήνα με καταβολές από την Σμύρνη της Μικράς Ασίας. Σπούδασε ναυπηγική και διοίκηση επιχειρήσεων. Εργάζεται σε τομείς επικοινωνία, εκπαίδευσης και εν γένει της ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού. Εγγεγραμμένος στο Εθνικό Κέντρο Πιστοποίησης Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης είναι επί σειρά ετών εισηγητής σεμιναρίων συνεργαζόμενος με σημαντικά εκπαιδευτικά κέντρα.

Είναι μέλος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών. Το μυθιστόρημά του «Η λάμψη μιας αλλιώτικης ζωής» απέσπασε άριστες κριτικές τόσο εντός Ελλάδας όσο και στην ελληνική ομογένεια πολλών χωρών. Επίσης, έχει διακριθεί και βραβευθεί σε πανελλήνιους διαγωνισμούς στον τομέα του διηγήματος.

Στη συγγραφή του, αμεσότητα στα πρόσωπα και γεγονότα και μια «ανάλαφρη ευωδιά» διακρίνει το έργο του, το δε ύφος της γραφής του είναι λιτό και απέριττο δημιουργώντας ένα απτό καθημερινό περιβάλλον με τα συναισθήματα να κυριαρχούν και να έχουν αυτά τον πρώτο λόγο πριν και μετά από κάθε σημείο στίξης. Απόρροια της μεστότητας του λόγου του, το αναγνωστικό κοινό είναι ανεξαρτήτου ηλικίας και να μην περιορίζεται σε ηλικιακά όρια.

«Ο χρόνος κυλάει. Καθένας άλλο δρόμο της ψυχής του παίρνει. Και ο ουρανός, κάποια στιγμή, σκορπίζει τα φεγγάρια τούτα στη θάλασσα του κόσμου, ξεχειλίζοντας την από φως περίσσιο και πολύχρωμες ελπίδες για το αύριο. Και με το περπάτημα ανάμεσα σε εικόνες και σε στιγμές ανείπωτα μαγευτικές υφαίνεται το ριχτάρι μιας αλλιώτικης ζωής.»
(Από το μυθιστόρημα «Η λάμψη μιας αλλιώτικης ζωής»)

Κύριε Κολιδάκη σας ευχαριστώ που δεχτήκατε την πρόσκληση μου για συνέντευξη στο Bookia!

Διαβάζοντας το βιογραφικό σας είδα ότι σπουδάσατε ναυπηγική και διοίκηση επιχειρήσεων. Από τα πανιά των σκαριών λοιπόν στους ούριους ανέμους της λογοτεχνίας. Πώς και πότε ξύπνησε μέσα σας το μικρόβιο της συγγραφής;

Σωστά το θέσατε. Υπήρχε το μικρόβιο. Ξύπνημα ήθελε. Στον κατάλληλο χρόνο. Όσο για τον τόπο, οπουδήποτε θα μπορούσε να συμβεί. Υπήρχε η «ζήλια» προς τον συγγραφέα ενός ενδιαφέροντος, για μένα, βιβλίου και ομολογώ ότι δεν ήτανε λίγοι. Υπήρχε η προσδοκία ότι, ίσως κάποτε θα μπορούσα να ταξιδέψω άλλους στις δικές μου, νοερές, ζωές και η αίσθηση στη σκέψη του «πόσο όμορφο, αλήθεια, θα ήταν». Δημιουργήθηκε η ελπίδα και ίσως και η σιγουριά όταν σε καιρό καλοκαιρινών διακοπών, παρατηρώντας τους ανέμελους τουρίστες σκέφτηκα, ότι πόσο αλήθεια, ενδιαφέρον θα είχε να περιγράψεις τη ζωή, τα συναισθήματα, τις προσπάθειες, τις ελπίδες μα και τα κομμάτια του ζώντος δρόμου κάποιου ή κάποιων. Έτσι ξεκίνησε η προσπάθεια. Κάποτε πριν μερικά χρόνια πίσω(όχι πολλά) από τη συγγραφή του πρώτου μυθιστορήματος μου «Η λάμψη μιας αλλιώτικης ζωής. Σε κάποιες νησιώτικες διακοπές που εκεί όπως προείπαμε παρατήρησα και αναπόλησα βοηθούμενος από ένα κράμα συναισθημάτων.

Έχετε γράψει διηγήματα για τα οποία έχετε βραβευτεί, ποίηση και τα δυο τελευταία σας είναι μυθιστορήματα. Ποιο είδος γραφής είναι αυτό που σας συναρπάζει;

Το μυθιστόρημα σε παρασύρει σε μια άγνωστη, κατ’ αρχάς, εξέλιξη, ίσως και σε ένα απρόσμενο τέλος. Το διήγημα κατακερματίζει –με την καλή έννοια- μια ζωή και επιλέγεις να περιγράψεις στιγμή ή στιγμές. Η ποίηση σε βουτάει σε ένα απύθμενο πηγάδι συναισθημάτων που ως επί το πλείστον σε κάνουν να πονάς. Η βράβευση με το Α’ Βραβείο σε Λογοτεχνικό Διαγωνισμό – Άμιλλα στο θεατρικό έργο που υπέβαλλα, μου έδειξε έναν άλλο λογοτεχνικό δρόμο. Αυτόν της θεατρικής γραφής. Θεωρώ ότι επειδή έχει να κάνει με ζώσα έκφραση λόγου και συναισθήματος είναι απέραντα ενδιαφέρουσα η ενασχόληση με αυτό το είδος γραφής.

Και στα δυο μυθιστορήματα σας που εκδώσατε στις εκδόσεις Άπαρσις, διέκρινα έναν λυρισμό, χωρίς όμως πολλά πλουμίδια και μια αμεσότητα. Γράφετε για την καθημερινότητα των ηρώων σας και διεισδύετε στα συναισθήματα τους. Μπορείτε να μας πείτε τι εισπράττει ο αναγνώστης διαβάζοντας τα; Μπορεί να βρει λύσεις στα αναπάντητα καθημερινά ερωτήματα του;

Ας μη ξεχνάμε ότι τα δύο βιβλία που αναφερθήκατε είναι μυθιστοριογραφία. Άρα, εν πολλοίς, είναι πεπραγμένα γεγονότα που, όπως πολύ σωστά παρατηρήσατε, σκοπό τους ήταν η αποτύπωσή τους και ίσως μια δεύτερη ματιά στο «τι συνέβη». Συνεπώς, δεν θα έλεγα ότι απαντά σε ερωτήματα. Απλά αναμοχλεύει γενόμενες καταστάσεις και μέσα από ‘κει –ο αναγνώστης- θυμάται, νοσταλγεί, θυμώνει, αγαπάει ξανά στιγμές και πρόσωπα. Θεωρώ ότι αποτυπώνω ήδη δοσμένες λύσεις και απαντήσεις προβλημάτων.

Στο βιβλίο σας «Η λάμψη μιας αλλιώτικης ζωής», πόσο βαθιά μπορεί να σκάψει ο αναγνώστης ώστε ν’ ανακαλύψει την ιδανική του ζωή; Με τη διαδικασία της αυτογνωσίας, θα μπορεί να χαράξει αυτές τις λεπτές γραμμές που θα του δώσουν το πέταγμα που αναζητεί;

Μα «Η λάμψη μια αλλιώτικης ζωής» δεν εξιδανικεύει. Η παιδική ζωή αναφέρεται ως μια διαδρομή, ένα πέρασμα, ένα κέρασμα για το ξεκίνημα της υπόλοιπης διαδρομής. Εικόνες επαναφέρει και βάθος συναισθημάτων περιγράφει. Με αυτήν όμως την έννοια, πιστεύω πως ναι, μπορεί να πετάξει ανάλογα με τα τότε βιώματά του.

Στο βιβλίο σας «Ο ψίθυρος είναι ένα μεγάλο μυστικό», βλέπουμε έναν ήρωα σας που μένει ανάπηρος μετά από ένα τροχαίο και οι υπόλοιποι τον αντιμετωπίζουν ρατσιστικά. Μέχρι πότε θα ψιθυρίζουμε τα μυστικά μας; Μήπως θα πρέπει να κραυγάσουμε για να αφυπνιστούμε και να αλλάξει η κοινωνία;

Ας κάνουμε σύγκριση μεταξύ γενεών. Βάλτε εσείς χρονικά όρια διάρκειας τους. Έτσι ήταν η κοινωνία. Πολύ αλλιώς είναι τώρα. Η τωρινή γενιά, απαλλαγμένη κατά πολύ, από τέτοιου είδους κόμπλεξ –πλην κάποιων ακραίων εξαιρέσεων- προσπαθεί να αλλάξει εκείνο το status. Εκείνη τη νοοτροπία. Βοηθάει και η προηγούμενη γενιά κάτω από την πίεση της παρούσης. Σημαιοφόροι στις παρελάσεις, διακρίσεις ΑΜΕΑ στο καθημερινό και πολιτικό στίβο, στα Γράμματα και στη Λογοτεχνία, Παραολυμπιακοί αγώνες, συνεντεύξεις και Βήμα σε κάθε θέμα καθώς και ένα σωρό ακόμη σχετικών προβολών και προωθήσεων. Αυτά όλα έχουν λειάνει αρκετά τις προϋπάρχουσες αιχμηρές γωνίες που τόσο πλήγωναν.

Πόσο μεγάλο μερτικό έχουν στη συγγραφή σας οι ανθρώπινες αξίες και τα ιδανικά κι αν πιστεύετε πως σήμερα οι Νεοέλληνες έχουν κάνει σοβαρές εκπτώσεις ώστε να επιβιώσουν.

Ανθρώπινες Αξίες! Ο Σεβασμός, η Ειλικρίνεια, η Συμπόνια, η Αλληλοβοήθεια, η Ενεργητική Ακρόαση και τόσες άλλες που θα μπορούσαμε να αναφέρουμε έχουν υποστεί ένα «πλάνισμα», ένα «αδυνάτισμα». Δεν θα έλεγα εν’ ονόματι της επιβίωσης, αλλά εν’ ονόματι τής τεχνολογίας. Εν ονόματι τής «ποιότητας ζωής». E-mail, κινητά, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κλπ, με τη θετικότητα του γρήγορου αποτελέσματος καταργούν ή μειώνουν τα θετικά της προσωπικής επικοινωνίας, άρα και των ανθρώπινων αξιών γιατί όλα θέλουν εξάσκησή τους καθώς και χρόνο ύπαρξης.

Πιστεύετε πως ο λιτός τρόπος γραφής, όπως ο δικός σας, που όμως δεν του λείπουν οι περιγραφές, κερδίζει τους αναγνώστες;

Όταν μιλάς τη γλώσσα του άλλου, όταν προσπαθείς να αποτυπώσεις τα δικά σου συναισθήματα λιτά, απλά, δίχως δυσνόητες λέξεις και εκφράσεις τότε κερδίζεις το ενδιαφέρον του αναγνώστη όχι μόνο ως «αναγνώστη» αλλά τον φέρνεις δίπλα σε έναν οικείο του πρόσωπο. Σε εσένα!

Έχετε επηρεαστεί από τις τεχνολογικές σπουδές σας στον τρόπο που γράφετε τα βιβλία σας;

Αρκετά. Η επαγγελματική μου ενασχόληση με τον άνθρωπο καθώς και οι τεχνολογικές μου σπουδές εμφαίνεται στον τρόπο γραφής μου και ίσως η μη περιστροφή καταστάσεων να οφείλεται στην υφή των σπουδών μου. Η «Δωρικότητα» είναι εν μέρει επηρεασμός.

Το 2022 είναι η επέτειος των εκατό χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η καταγωγή σας από τη Σμύρνη της Μικράς Αίας, σας έχει εμπνεύσει μέχρι σήμερα στο να γράψετε ένα μυθιστόρημα; Ή αν σκέφτεστε στο μέλλον να ασχοληθείτε γιατί πάντα θα υπάρχουν ανείπωτα λόγια;

Το προαναφερθέν Θεατρικό μου είναι αφιερωμένο εξ’ ολοκλήρου στα βιώματα, στα συναισθήματα, και στον τρόπο συνέχισης της καθημερινότητας. Τίτλος του: «Ο μπόγος». Μονόπρακτο μικρής διάρκειας, με ένα κεντρικό πρόσωπο. Όλα τα υπάρχοντα μα και τα συναισθήματα «υπό μεταφοράν». Αν δείτε κάποιον πρόσφυγα στο δρόμο με τον μπόγο του στον ώμο, μην απλά τον προσπεράσετε! Ρίξτε μια ματιά σ' αυτό το κρυμμένο που κουβαλάει και αποτίστε φόρο τιμής.

Είναι σωστό ή λάθος να φαίνονται οι προσωπικές απόψεις του συγγραφέα μέσα σε ένα μυθιστόρημα; Έχετε αφήσει απόσταση δηλαδή από τους ήρωες σας, δημιουργώντας χαρακτήρες που δεν τους έχετε μπολιάσει με τα δικά σας ιδανικά;

Είναι δύσκολο να μην μπλέξεις τον εαυτό σου και τα βιώματά σου στις όποιες αποτυπώσεις. Πόσο μάλλον να μην εκφέρεις άποψη. Στο σημείο αυτό δεν ξέρεις σε ποιο βαθμό επηρεάζεις τον αναγνώστη ή τον αφήνεις αδιάφορο. Σε προσπερνάει και πάει παρακάτω. Στη «Λάμψη μιας αλλιώτικης ζωής» που συνυπάρχουν πολλοί χαρακτήρες φαίνεται καθαρά η απόσταση τού συγγραφέα με τους ήρωες. Στον «Ψίθυρο» ομολογώ λιγότερο. Προσπαθώ πάντως να κρατώ αποστάσεις.

Ποιοι είναι οι συγγραφείς που σας έχουν επηρεάσει ώστε να ωριμάσει μέσα σας η ανάγκη της συγγραφής;

Στην πλειοψηφία Έλληνες συγγραφείς. Έχουμε αρκετούς. Ξέρετε, ο μεταφραστής είναι σημαντικός παράγοντας στην απόδοση κάποιου λογοτεχνικού κειμένου και στο δόσιμο τής κατανόησής του. Έχει συμβεί να διαβάσω το ίδιο έργο από διαφορετικούς μεταφραστές και να υπάρχει τεράστια απόσταση μεταξύ τους. Παπαδιαμάντης, Λουντέμης, Ξανθούλης, Μπουσκάλια κάποιοι από αυτούς που μίλησαν δυνατά μέσα μου. Ποτέ όμως δεν πρέπει να παραλείπουμε να αναφέρουμε συγγραφείς οι οποίοι δε στάθηκαν μόνο σε ένα λογοτεχνικό είδος αλλά εκφράζονται το ίδιο άξια και αποτελεσματικά, μέσα από όλα τα είδη του γραπτού λόγου. Μια συγγραφέας του μικτού είδους η οποία εκφράζεται ξεκάθαρα δίχως να χρειάζεται να ανατρέξεις σε νοήματα κρυμμένα πίσω από τις λέξεις του κάθε έργου της είναι η Μάγδα Παπαδημητρίου Σαμοθράκη. Συγγραφέας με μεστή και ώριμη διαδρομή, ανακαλύπτεις πτυχές της σε κάθε έκφανση στο λογοτεχνικό της λόγο. Κάθε βιβλίο της μια έκπληξη όπως η ιστορική αναδρομή– μαρτυρία «Πατρίδα ξένη». Ποίηση, μυθιστόρημα, Ιστορικές αποτυπώσεις το σύνολο του έως τώρα έργου της. Συναίσθημα, γεγονότα, αξίες, μια λογοτεχνική φωτογράφιση της ως συγγραφέα και άνθρωπο. Πολύ σημαντικό, εξ ίσου, να γνωρίζεις εκ του συστάδην και τον δημιουργό του έργου!

Πιστεύετε πως ένα βιβλίο για να εκδοθεί πρέπει να υπάρχει λόγος ύπαρξης για να φτάσει στο ράφι του βιβλιοπωλείου;

Για τον συγγραφέα πάντα υπάρχει λόγος ύπαρξης από τη στιγμή που αποφασίζει να αφιερώσει χρόνο για να το γράψει και χρήμα για να το εκδώσει. Άγχος για να το παρουσιάσει και αγωνία για να παρακολουθεί την πορεία του ακούγοντας απόψεις ακόμη και μη θετικές. Για όλο αυτό τον όμορφο «συρφετό» κάθε γραφόμενο, κάθε έκφραση και κάθε αποτύπωση δεν μπορεί να είναι παρά μόνο ένα θετικό βήμα προς τον (συν)άνθρωπο και όχι μόνο.

Ποια είναι η γνώμη σας για το Bookia, όσον αφορά την προβολή των συγγραφέων και των έργων τους;

Μια άοκνη προσπάθεια από όλους τους συντελεστές της ομάδας του “Bookia”. Παρόντες στα λογοτεχνικά δρώμενα και αντάμα με τους συγγραφείς. Μια υπόσχεση του «είμαστε εδώ και θα εξακολουθούμε να είμαστε» σε κάθε προβολή του πνευματικού πλούτου και πεπραγμένων. Όλα τα προαναφερθέντα σε μόνο μια λέξη θα μπορούσα να τα περικλείσω. ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ!

Κλείνοντας την κουβέντα μας και ευχαριστώντας σας, ευχόμενη τα ομορφότερα στη συγγραφική σας πορεία, μπορείτε να αποκαλύψετε τι θα περιμένουν οι αναγνώστες στο κοντινό μέλλον;

Το κοντινό μέλλον είναι σχετικό. Από τη νέα χρονιά, λοιπόν, ένα Θεατρικό έργο (βιβλίο), μια συλλογή Χαϊκού καθώς και μια συλλογή Διηγημάτων είναι στα σχέδια προς έκδοση. Με τη σειρά μου σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δώσατε να επικοινωνήσουμε τις λογοτεχνικές μου σκέψεις ευχόμενος πάντα να μας δίνετε δυναμική και συνεχή ενημέρωση στα πολιτιστικά δρώμενα εν γένει.

Τιμητικά τα λόγια που είπατε για το βιβλίο μου και σας ευχαριστώ και προσωπικά. Καλοτάξιδα να είναι τα βιβλία σας από τις εκδόσεις Άπαρσις και είμαι σίγουρη πως τα καλά βιβλία σαν τα δικά σας θ’ αντέξουν στον χρόνο.