Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Ο Αντώνης Τακτικός γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε marketing management και δημόσιες σχέσεις, καθώς αποφοίτησε την Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης Βογιατζή-Τράγκα. Εργάζεται ως ηθοποιός εδώ και δέκα χρόνια με ρόλους στην τηλεόραση, στο σινεμά και στο θέατρο. Έχει συνεργαστεί εικαστικά με διάφορους καλλιτέχνες μοντέρνας τέχνης, ενώ έχει σπουδάσει εξίσου χορό. Τα πρώτα του ποιήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Εστία και το "Μικρά σημαντικά" είναι η πρώτη του ποιητική συλλογή.

Για το μοίρασμα, το δόσιμο, τα χαζά ψευδώνυμα.
Για εκείνη τη χαμένη παιδικότητα
που επιστρέφει πάντα.
Για όλα εκείνα τα μικρά σημαντικά
αξίζει να περιμένεις.
Γιατί με τον καιρό λιγοστεύουν
κι η αξία τους μεγαλώνει.

Αντώνη Τακτικέ ευχαριστώ για τον χρόνο σου. Δέκα χρόνια θέατρο, τηλεόραση, σινεμά. Πώς προέκυψαν τα «Μικρά σημαντικά»; Γέννημα της πανδημίας που όλα ήταν κλειδωμένα ή εσώτερη ανάγκη;

Αρχικά να σε ευχαριστήσω για το ενδιαφέρον σου. Η πανδημία ήταν η αφορμή. Η υπερβολική εσωστρέφεια και αυτή η «μη κανονικότητα» σίγουρα οδήγησε πολλούς ανθρώπους στο να ψάξουν τον εαυτό τους. Έκανα και την πρώτη μου προσωπική ταινία μέσα στην πανδημία το «lovewreck», που είναι βασισμένο στα ποιήματα μου. Παρ όλα αυτά υπάρχει σίγουρα κάποια εσωτερική ανάγκη. Δε ξυπνάς απλά μια μέρα και γράφεις ποίηση. Πρέπει να προϋπάρχει κάτι μέσα σου, να σε συγκινεί σίγουρα η ανάγνωση. Είναι θλιβερό όταν οι άνθρωποι δε διαβάζουν. Εγώ ποτέ δεν μπόρεσα να το καταλάβω αυτό.

Ανήκεις στην ποιητική γενιά του 2020. Τι είναι για σένα η Ποίηση και ποιοι ποιητές σ’ ενέπνευσαν ώστε να γράψεις Ποίηση;

Ανήκω σε αυτή τη γενιά όντως, δυστυχώς όμως δεν μπορώ να πω ότι τα δείγματα που βλέπω από άλλους ποιητές με συγκινούν. Δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω τη σουρεαλιστική ποίηση πχ. Οπότε «οι μπλε καρχαρίες στο πάνω ράφι που πλέκουν σεντόνια» δεν είναι κάτι που ποτέ θα με συγκινήσει. Βρίσκω έμπνευση στην τεράστια Κική Δημουλά, Τίτο Πατρίκιο, Νικηφόρο Βρεττάκο. Εμπνέομαι όμως και από μουσική όπως Diamanda Galas, η Harvey από έργα τέχνης, φωτογραφίες και τώρα τελευταία την πόλη. Κάνω βόλτες και γράφω.

Πώς μπορούν να στριμωχτούν οι λέξεις για τον έρωτα και τα βιώματά σου σε στίχους; Σε βοηθά η δέσμευση της ποίησης ώστε να γράψεις ελεύθερα, χωρίς ρυθμό και περιορισμούς;

Για εμένα κάθε ποίημα πρέπει να έχει ρυθμό. Όχι ομοιοκαταληξία αλλά ρυθμό. Αλλιώς είναι πεζό δεν είναι ποίηση. Έχω δημιουργήσει δικούς μου περιορισμούς -αν και θα το έλεγα πιο σωστά δικλείδες- γιατί δε με περιορίζει αλλά τονίζει το νόημα. Δηλαδή θέλω να υπάρχει αρχή, μέση, τέλος, να είναι εμφανές αυτό που θέλω να πω, να μπορεί να το καταλάβει ο μέσος άνθρωπος και να υπάρχει και ένα «πλοττουιστ» όπως λέμε στην υποκριτική στο τελευταίο στίχο. Το έχει πει και η κ. Δημουλά ότι εκεί κρύβεται όλο το ποίημα.

Πιστεύεις ότι ο κάθε ποιητής πρέπει να τσαλακώνεται και πόσο είναι επιτρεπτό στις ομοφοβικές μέρες μας; Υπάρχουν κόκκινες γραμμές;

Πιστεύω ότι όσο και να θες να κρυφτείς πίσω από τις λέξεις, εκείνες τελικά σε προδίδουν. Δείχνουν ακριβώς αυτό που είσαι. Είναι σαν το ταλέντο αν το έχεις φαίνεται αλλιώς «οι μπλε καρχαρίες που λέμε πιο πάνω». Για να έχει φτάσει κάποιος στο σημείο να γράφει και να γίνεται κατανοητός στις μάζες σημαίνει σίγουρα ότι έχει τσαλακωθεί και ότι αυτά που γράφει είναι αληθινά. Δεν μπορείς να γράφεις για έρωτα ενώ δεν τον έχεις βιώσει. Δεν μπορεί να μιλάς για αλήθεια ενώ υποκρίνεσαι στον περίγυρο σου κάτι άλλο από αυτό που είσαι. Το επιτρεπτό είναι επίπλαστο. Εμείς το ορίζουμε.

Τα μικρά είναι πιο σημαντικά στη ζωή σου από ένα ανεξέλεγκτο ηφαίστειο συναισθημάτων κι όπου βγει;

Είναι εύκολα παρεξηγήσιμο αυτό. Όταν λέω μικρά σημαντικά εννοώ το να αφήνει ο άλλος τα ρούχα του στο σπίτι σου, να βλέπεις την δεύτερη οδοντόβουρτσα στο μπάνιο. Αυτό φαίνεται μικρό αλλά δεν είναι. Σημαίνει ότι ο άλλος έχει εμπιστευτεί σε έχει επιβεβαιώσει. Άρα γίνεται αυτόματα μεγάλο. Και βιώνεις έναν μεγάλο έρωτα.

Ποιους εννοείς ξύλινους ανθρώπους στο ποίημα Επιρρεπής;

Οι άνθρωποι που δε μεταβάλλονται. Που δεν τσακίζουν δε λυγίζουν. Είναι αυτοί που είναι συμπαγείς και αμέτοχοι στο τι θα συμβεί.

Στο ποίημα «Ήττα» γράφεις για συμβιβασμούς, βολέματα, ανεκτικότητα. Πόσο χώρο έχουν αυτές οι λέξεις στην Τέχνη και τους ανθρώπους της;

Έχουν στα πλαίσια του να κάνεις πράγματα για τι πρέπει να δουλεύεις. Έχω συμβιβαστεί αρκετές φορές και εγώ με πράγματα που δεν τα ήθελα αλλά τότε έπρεπε να τα υποστηρίξω γιατί συμμετείχα. Επίσης, είναι εύκολο να το μπερδέψουμε. Το ότι συμμετέχω κάπου δε σημαίνει απαραίτητα ότι συμφωνώ με όσα συμβαίνουν. Παραδείγματος χάριν αρκετές φορές σε παραστάσεις έχω κάνει πράγματα που δεν πλήρωνα για να δω. Αυτό στο παρελθόν κυρίως. Τώρα μιλώ και έχω καταλάβει ότι δεν υπάρχει αγγελικά πλασμένο θέατρο, τηλεόραση η σινεμά δυστυχώς. Υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί απλά να ζηλεύουν την επιτυχία σου και να κουτσομπολεύουν διάφορα. Αυτό με εξοργίζει. Εκεί βλέπεις την άλλη πλευρά μου σίγουρα.

Πόσο πονά η μνήμη στην ποίησή σου και αν τη νιώθεις ως βάλσαμο ψυχής όπως τις άλλες τέχνες;

Όταν γράφω δεν κοιμάμαι σχεδόν καθόλου. Έχω αυτό το κακό. Ίσως ξυπνώ και μέσα στη νύχτα. Αναπολώ η σκέφτομαι η ακόμη και φαντάζομαι το τι θέλω να δημιουργήσω για μέρες, οπότε αυτό προκαλεί μια κάποια αναστάτωση. Δεν είναι ευχάριστη διαδικασία. Αυτό όμως μέχρι να βγει το ποίημα. Μέχρι να γεννηθούν οι λέξεις.

Η γενιά σου κουβαλά τα λάθη των προηγούμενων που δεν έχουν πάρει την ευθύνη για τα λάθη τους. Σας παρέδωσαν ένα κόσμο άκρως πεζό, μη επικοινωνιακό, της διαφθοράς και της σήψης. Το μέλλον έχει ξηρασία όπως είχε γράψει ο Μιχάλης Κατσαρός σε ένα ποίημα του, για τις Τέχνες στη χώρα μας;

Δυστυχώς, έχει παραπάνω από ξηρασία. Βέβαια, είμαι από τη φύση μου αισιόδοξος άνθρωπος. Δεν μπορώ να φανταστώ για πόσο θα διαρκέσει αυτό. Αν και πιστεύω ότι όταν γράφεις από την αλήθεια σου πράγματα και τα κοινωνείς, δεν μπορεί, κάποιος θα καταλάβει κάτι, θα δει τον εαυτό του θα σε διαβάσει. Πρέπει αυτά που γράφουμε να αφορούν τον αναγνώστη. Αλλιώς είναι δικά μας απωθημένα.

Τι από όλα που μας περιτριγυρίζουν σας φοβίζει; Ο φανατισμός ή ο φασισμός στην καθημερινότητά μας; Κι αν πιστεύεις ότι θα έρθει η μέρα που θα ξαναγεννηθούμε από τις στάχτες μας.

Αλλοίμονο αν δεν έρθει αυτή η μέρα! Με φοβίζει σίγουρα ο φανατισμός και ο φασισμός. Ιδίως με τη θρησκεία. Είναι κάτι που δεν το 'χω. Δεν το θέλω. Προτιμώ τη σταχτοπούτα. Ιδίως όταν λειτουργεί εις βάρος ανθρώπων κοινωνικών ομάδων. Δεν μπορώ να διανοηθώ με ποιο δικαίωμα κάποιος ερωτάται αν συμφωνεί η διαφωνεί με κάποιο ανθρώπινο δικαίωμα που δεν αφορά τον ίδιο

Ο Πολιτισμός στη χώρα μας φθίνει καθημερινά. Πέρυσι με τον υποβιβασμό των πτυχίων των καλλιτεχνικών σχολών και τα ιδιωτικά μουσεία, φέτος με την κατάργηση των πολιτιστικών ΝΠΔΔ. Σε αυτή τη χώρα οι καλλιτέχνες εξοστρακίζονται. Πάμε κι όπου βγει;Αρκεί το μεράκι και η αγάπη όλων των καλλιτεχνών για να πάρει μπροστά το γρανάζι της μηχανής;

Στη χώρα φθίνουν τα πάντα καθημερινά. Όχι μόνο ο πολιτισμός. Δεν ξέρω τι βλέπει ο κόσμος και δεν ψηφίζει. Δεν μπορώ να διανοηθώ γιατί έχουν γίνει έτσι. Σίγουρα το αξιακό τους σύστημα δεν είναι και το καλύτερο. Κατανοώ πως αυτά που λέω ίσως χάσω αναγνώστες. Αλλά λειτουργώ αιρετικά, και στην ποίηση και στη ζωή. Έχω συγκριμένους κώδικες. Το μεράκι ωραίο και το ταλέντο ωραίο, αλλά αν είναι να πάνε στράφι σε μια κοινωνία που εθελοτυφλεί και δεν μπορεί να διαβάσει ούτε τις οδηγίες απ τα φάρμακα; Τι να το κάνεις; Όταν δεν υπάρχει κρατική πρόνοια και πρόβλεψη για τις τέχνες και τη διασφάλιση τους; Από τύχη ζουν τα πάντα τα τελευταία χρόνια δυστυχώς.

Οι εκδόσεις Άπαρσις είναι ανοικτές και φιλόξενες σε δημιουργούς που έχουν κάτι ιδιαίτερο να πουν στους αναγνώστες. Έχουν εκδώσει βιβλία για τη φυλακή, για τις μειονότητες, πολιτικά, μουσικά αλλά και βιβλία που μιλούν για ιδανικά και αξίες που ψάχνουν το φως. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που απευθύνθηκες σ’ αυτές τις εκδόσεις;

Όχι. Ο βασικός λόγος ήταν η προηγούμενη ερώτηση σου. Και θα στο εξηγήσω. Βρέθηκα σε τουλάχιστον τρεις η τέσσερις εκδοτικούς πριν τις εκδόσεις Άπαρσις. Ή θα απέρριπταν το έργο χωρίς καμιά ουσιαστική δικαιολογία ή θα ζητούσαν χρήματα χωρίς να πάρω εγώ κανένα ποσοστό. Συνέβη πραγματικά αυτό και σε γνωστό εκδοτικό. Ήθελαν το ποσοστό μου να είναι 0% ! Απίστευτο θράσος. Φυσικά, αυτό δε συμβαίνει με τις εκδόσεις Άπαρσις. Είναι άνθρωποι πάνω από όλα και σέβονται. Έχω ένα πολύ ωραίο συμβόλαιο και συνεργάζομαι άψογα μέχρι στιγμής. Έχουμε καταφέρει πολλά και μην ξεχνάμε, μιλάμε για ποίηση όχι για λογοτεχνία.(πεζογραφία)

Ποια είναι η γνώμη σου για το Bookia, όσον αφορά την προβολή των συγγραφέων και των έργων τους;

Είναι σημαντικό και να συνεχίσει έτσι και ακόμη πιο δυναμικά!

Ευχαριστώ πολύ Αντώνη Τακτικέ για τον χρόνο σου και σου εύχομαι τα ομορφότερα στον νέο χρόνο που έρχεται. Καλοδιάβαστο να είναι!

Ευθεία γραμμή
Μ' αρέσουνε οι άνθρωποι/Οι καθαροί, οι σκέτοι/που με τα μάτια τους μιλάνε/ Οι φωτεινοί που σφίγγουνε το χέρι/Δίχως υπεκφυγές, μισόλογα/Χυδαίες συμπεριφορές,/Αμφίβολες, δειλές και ύπουλες/Μ'αρέσουνε οι άνθρωποι οι ευθείς.