Η Έφη Μόρδου είναι μητέρα δύο παιδιών και διατηρεί το blog https://protiforamamma.blogspot.com/ όπου καταγράφει απλά, εύληπτα, κατανοητά και με χιούμορ διάφορες λύσεις, προτάσεις, ιδέες και εμπειρίες σε θέματα που προβληματίζουν τις καινούργιες μητέρες και όχι μόνο. Δε γινόταν λοιπόν αυτά τα κείμενα να μη συγκεντρωθούν σ’ ένα κομψό βιβλίο και να μην αποτελέσουν έναν έντυπο οδηγό για όσες και όσους θέλουν να μάθουν, να νιώσουν, να δουν, να κατανοήσουν τι σημαίνει να γίνεσαι πρώτη (και δεύτερη και τρίτη) φορά μητέρα.

Θα μου πείτε, τι δουλειά έχω εγώ εδώ αφού ούτε είμαι ούτε σκοπεύω να γίνω πατέρας (καλά, μηδένα προ του τέλους κακάριζε, που λένε και στο χωριό μου διασκευασμένα). Μα το λέει και η ίδια η Έφη στο εισαγωγικό της σημείωμα: «Το βιβλίο μου απευθύνεται σε εσάς που δεν έτυχε ή δεν θελήσατε να γίνετε γονείς, τουλάχιστον όχι ακόμη αλλά θέλετε να αφουγκραστείτε τι σημαίνει να είναι κανείς γονιός. Να ζήσετε εκ του ασφαλούς τις δοκιμασίες της γονεϊκότητας, να κρυφοκοιτάξετε τις γλυκές στιγμές, τις χαρές και τις δυσκολίες» (σελ. 11). Επομένως βούτηξα ανενδοίαστα και ανερυθρίαστα στις σελίδες του και βγήκα κερδισμένος! Μα τι ωραία γραφή, τι αμεσότητα, τι ειλικρίνεια, τι αντικειμενικότητα! «Είναι τα παιδιά μας ευτυχισμένα; Τα μεγαλώνουμε με όσο περισσότερη αγάπη μπορούμε; Μεγαλώνουμε πλάσματα που ελπίζουμε να μας κάνουν περήφανους όταν γεράσουμε…γιατί θα είναι σωστοί άνθρωποι;…δεν είμαστε οι σκηνοθέτες στις ζωές των παιδιών μας, θα μπορούσαμε όμως να γίνουμε υπεύθυνοι φωτισμού και να ρίχνουμε τους προβολείς σε όλα τα χαρίσματά τους» (σελ. 184-185). Μου άρεσε πολύ που η συγγραφέας είναι μια μητέρα σημερινή, με ευρυμάθεια και αντικειμενικότητα, χωρίς στερεότυπα και παρωπίδες. Η γλώσσα και το στυλ ρέουν σα νεράκι, τα κεφάλαια τελειώνουν πριν προλάβεις να το καταλάβεις, το χιούμορ είναι άψογο χωρίς να προσβάλλει ούτε να μειώνει ομάδες, απόψεις και ανθρώπους ενώ περιγράφονται γεγονότα και καταστάσεις που όλοι έχουμε ζήσει ή / και ακούσει, απλώς με μερικά σχόλια που θα βοηθήσουν τους νέους γονείς να κατανοήσουν «τι έγινε τώρα, παιδιά;» και πώς το μεγαλώνουμε αυτό, πού είναι το undo κλπ.

«Και μετά, ήρθε το μωρό. Μου είπε μια βιαστική καλημέρα και χωρίς πολλές καθυστερήσεις έβαλε μπρος: Επιχείρηση, ξεζούμισμα μαμάς» (σελ. 53). Η Έφη Μόρδου μας παίρνει από το χέρι και μας χαρίζει απολαυστικές (όταν τις σκέφτεσαι αργότερα) στιγμές της καθημερινότητάς της με αρχικά ένα και στη συνέχεια δύο παιδιά. Βάψιμο δωματίου, αποφυγή της Λίστας («ένα πολυσέλιδο φυλλάδιο σε μέγεθος εγκυκλοπαίδειας με όλα όσα πρέπει να έχεις αγοράσει ως την άφιξη του τέκνου», κάτι που μπορείς να αποφύγεις χάρη σε φίλες που ευχαρίστως θα σου τα δανείσουν, μιας και η χρήση τους είναι για λίγες εβδομάδες), φυσιολογικός τοκετός και όχι καισαρική-delivery («Θέλω να πονέσω ωραία και όμορφα κι αν δεν είναι τόσο όμορφα δεν πειράζει, πάλι θέλω να πονέσω», σελ. 24-25), ο μήνας του μέλιτος στο μαιευτήριο («πέρασαν τουλάχιστον δύο μήνες μετά την επιστροφή μου στο σπίτι για να φάω ξανά ζεστό φαγητό σε τραπέζι την ώρα που σερβιρίστηκε»!), τα καλά της baby yoga (εντάξει, ζήλεψα), κακόφαγα και καλόφαγα μωρά, εργασία και μητρότητα («…πώς είναι να φεύγεις και να αφήνεις τη μισή καρδιά σου στο σπίτι»), τα εμβόλια («Αγαπητή μανούλα [που δεν τα εμβολιάζεις], τα παιδιά σου δεν έχουν πάθει τίποτα για έναν -και μόνο- λόγο: γιατί όλοι εμείς συνεχίζουμε να εμβολιάζουμε τα δικά μας», σελ. 65), πατεράδες («…πίσω από κάθε ευτυχισμένη μαμά βρίσκεται ένας υπέροχος μπαμπάς»), διακοπές χωρίς τα παιδιά (χρειάζεται κάπου κάπου κι ένα διάλειμμα για να φορτίσεις μπαταρίες), μωρά και κατοικίδια, οικογένεια και στερεότυπα συγγενών («Στα οικογενειακά τραπέζια μπουκώσου όσο πιο πολύ μπορείς» [για να μη μιλήσεις]) και πολλά άλλα.

Οι ατάκες πάνε κι έρχονται, η συγγραφέας νουθετεί, προτείνει, εφιστά: τι να μην πείτε ποτέ σε μια έγκυο και σε μια λεχώνα (κρίμα είναι να πάθει εγκεφαλικά μες στη μαμαδο-φρεσκαδούρα της), πώς να διαλέξετε νταντάδες, τι συμβαίνει στη δεύτερη μητρότητα και πώς γίνεται δύο παιδιά να είναι τόσο διαφορετικά μεταξύ τους, πώς και πότε μεταμορφώνονται από βρέφη σε παιδιά με ατάκες, ζωγραφιές, σχολείο («Αυτό που προσωπικά με ξαφνιάζει κάθε μα κάθε φορά είναι η αθώα ψυχή και η αγνή σκέψη τους. Και παράλληλα με κάνει να αναρωτιέμαι: πότε και πώς η δική μας ψυχή έγινε τόσο σκάρτη και τόσο βρόμικη;», σελ. 267), πώς να επιζήσετε από το ελληνικό δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα (όλο μαζί πάει, πιστέψτε με!), τι σημαίνει κατασκήνωση και αυτονομία, γιατί και πότε οι πυλωτές ερήμωσαν από παιδικά γέλια («Πάψαμε να ακούμε παιδικές φωνές στους δρόμους. Και το συνηθίσαμε. Στο τέλος, το ξεχάσαμε», σελ. 145, άουτς!), πώς να πάτε ταξίδι στο εξωτερικό με το μωρό, γιατί χρειάζεται προσωπικός χρόνος με το ταίρι μακριά από το σπίτι, πόσο ωραία περνάτε στις παραλίες («…στο τραπέζι θα κάθεστε εναλλάξ με τον σύζυγο. Ποτέ όλοι μαζί. Ο ένας θα τρώει και ο άλλος θα κυνηγάει», σελ. 191), μαμάδες και facebook («μην αφήσεις να βγει έξω από το pc σου ούτε σταγόνα ενοχής»), παιδικές χαρές, όλα αυτά και άλλα τόσα καυτηριάζονται κατά το δοκούν και πάντα με μέτρο, φέρνοντας ακράτητα και τρανταχτά γέλια. Και κάπου κάπου ένα δάκρυ: «Κι αν με ρωτήσετε ποια ήταν η πιο μαγική στιγμή του τοκετού μου, όχι, δεν θα σας πω ότι ήταν όταν κράτησα το μικρό πλασματάκι στα χέρια μου. Ήταν η στιγμή που είδα τον Νάσο να κρατάει την κόρη μας με δάκρυα στα μάτια…Είχαμε γίνει οικογένεια» (σελ. 38).

Το βιβλίο απευθύνεται σε όσους σχεδιάζουν να γίνουν γονείς («Ο πρώτος καιρός της μητρότητας, που μοιάζει με ολόκληρο αιώνα όταν τον ζεις αλλά τελικά περνάει ανεπιστρεπτί και κάπου κάπου τον αναπολείς με νοσταλγία», σελ. 39), σε όσους έγιναν γονείς πρόσφατα ή όχι και τόσο πρόσφατα για να αναγνωρίσουν μέσα από τις σελίδες του στιγμές από τη δική τους καθημερινότητα και σε όσους δεν έτυχε ή δε θέλησαν να γίνουν γονείς ώστε διαβάζοντας το βιβλίο να ζήσουν εκ του ασφαλούς τις δοκιμασίες της γονεϊκότητας. Δεν περιέχει επιστημονικές συμβουλές ούτε εξειδικευμένες απαντήσεις παρά μια εμπεριστατωμένη γλυκόπικρη γεύση μαμάς: «Ύστερα από μια αξιοσέβαστη προϋπηρεσία στον κόσμο της μητρότητας, πιστεύω πως δικαιούμαι να ξεδιπλώσω τις δικές μου αυταπάτες, μαζί με τη συνακόλουθη, απότομη προσγείωση στην πραγματικότητα» (σελ. 194). Στο κάτω κάτω: «Πάρτε συμβουλές με το κιλό, κρατήστε ό,τι σας ταιριάζει, πετάξτε ό,τι σας ξενίζει και καλή σταδιοδρομία» (σελ. 149)! Με όπλο το χιούμορ και την ειλικρίνεια μεταδίδονται ενδιαφέρουσες σκέψεις και απόψεις και τονίζεται η αξία και η σημασία των «κακών» στιγμών («Αγαπημένη, κανονική μαμά, εσύ, με τους μαύρους κύκλους, το ακατάστατο σπίτι και τα πότε-πότε ετοιματζίδικα φαγητά, μην ψαρώνεις. Πουθενά δεν κάνεις λάθος», σελ. 316) και η αξία του «δεν πειράζει»: αν βγήκες για ένα ποτό, αν δεν έφτιαξες ό,τι συνταγή βρήκες για το καλό του παιδιού σου, αν κοίταξες για λίγο το ταβάνι κλπ. δεν πειράζει! Το «Πρώτη φορά μαμά» είναι ένα υπέροχο βιβλίο γεμάτο αυθεντικότητα, ειλικρίνεια, αγάπη, σαν αυτήν που ευχήθηκε ένα μικρό κοριτσάκι από ένα μαγεμένο σπουργίτι! Γιατί: «Καλή μαμά είναι μια ευτυχισμένη μαμά», που ακολουθεί το ένστικτό της και δεν παρασύρεται σε συγκρίσεις με τις άλλες μαμάδες. Α, και: «Μπουγελόφατσα, όταν διαβάσεις αυτό το βιβλίο, ένα θέλω να ξέρεις. Μπορεί οι γονείς σου να μην αγόρασαν όλα όσα τους υπέδειξαν οι προσταγές της μωρουδομόδας αλλά γέμισαν κάθε χιλιοστό της φωλίτσας σου με αγάπη» (σελ. 23). Αχ…..