Βιβλίο Μητ[έ]ρα
Συγγραφέας Χριστίνα Στεφανίδου
Κατηγορία Διηγήματα
Εκδότης Αρμός
Συντάκτης-ρια Τόλης Αναγνωστόπουλος

Το διάβασες;
Πες τη γνώμη σου στο Bookia!
Βαθμολόγησε στο Bookia αυτό το βιβλίο και γενικά τα βιβλία που διαβάζεις!

Η συγγραφέας από τον τίτλο παίζει έξυπνα με τη λέξη Μητ{έ}ρα, τονίζοντας τη μήτρα ως το λίκνο της ζωής, την πρώτη στέγη του ανθρώπου, την πρώτη «σύνδεση» στη ζωή του. Η Μητέρα ως μήτρα στην αρχή, που κυοφορεί και προστατεύει και ως βασικός πόλος ανάπτυξης του «νεογνού» ψυχοσωματικά στη συνέχεια, δύσκολα θα «αφήσει» αυτή τη σχέση ανεξάρτητη και ελεύθερη:

«Θα’ θελε εννιακόσιους εξήντα μήνες να τον κουβαλά στην κοιλιά της. Να μην του τύχει η ζωή και αυτά που εκείνη φέρνει».

Υπάρχει όμως ακόμα η και η Γυναίκα, όχι μόνο η Μητέρα, δε χάνει και αυτή της την υπόσταση φέρνοντας στο κόσμο ένα παιδί.

Είναι αυτή που γέννησε και την επόμενη επέστρεψε στη δουλειά με τον πλακούντα στο βρακί. Δε θα τη «μισήσουμε» για αυτό.

Δε βγάζουν όλες οι μήτρες ευλογημένα τέκνα. Η «μητέρα-τσιμεντούπολη» για παράδειγμα γεννά ανθρώπους στεγνωμένους από ανάσες, απλησίαστους, κολλημένους στο αέναο καθημερινό τους μποτιλιάρισμα με βλέμμα μονάχα για να ατενίζει κεραίες, μπουγάδες και σκουπίδια της τηλεόρασης και του δρόμου. Και τους καταδικάζει να μένουν σε διαμερίσματα- τετράγωνα κουτιά εκεί που θα ξεψυχήσουν όχι γέροι, νέοι. Έτσι ξεψυχάς στην πόλη. Και να κάνουν σχέσεις μέσα σε αυτό το καβούκι, ήσυχοι, αμίλητοι κλειδαμπαρωμένοι χωρίς κουβέντες με όρεξη, ουσία και αλήθειες. Ο έρωτας δεν ξεπηδά εύκολα από πουθενά. Κενό, μοναξιά και όποια υποψία αγάπης δύσκολα φτάνει στον προορισμό της. Παρά την αποξένωση όμως το «ρητό» τι θα πει ο κόσμος συνεχίζει να αιωρείται πάνω από τη ρημάδα ελληνική οικογένεια. Μόνη διέξοδος ίσως το σούπερ-μάρκετ να χάνεσαι στους διαδρόμους του να ψωνίσεις υλικά να καταναλώσεις εθιστικά. Όχι ρε, μόνη διέξοδος είναι να τα απαρνηθείς όλα και να φύγεις ξυπόλητη(ος) για αλλού. Να περπατάς σε δάση και ποτάμια να μη φοβάσαι τίποτα από την ησυχία του κόσμου ετούτου.

Δεν είναι μόνο τα κτίρια όμως. Είτε φυλακή, είτε σχολείο, άνθρωπος μπαίνεις από κανένα δε βγαίνεις ίδιος. Στριμώχνεις τον εαυτό σου είτε στο πρώτο θρανίο για καλύτερους βαθμούς είτε τον δίσκο σου στους πρώτους για καλύτερη μερίδα.

Και τελικά ο εαυτός σου εφευρίσκει ένα δεύτερο για να ξεφύγει από τη γαμημένη πραγματικότητα. Πέστο επιστημονικά διπολισμό, βάλε με σε κλινικές, δώσε μου φάρμακα. Εμένα ο άλλος μου εαυτός θα ζει μέσα στη θάλασσα στο τιρκουάζ Αιγαίο.

Αυτή τη θάλασσα που έχει γίνει υγρός τάφος πολλών ψυχών, χωρίς χαρτιά, χρήματα, σπίτι και ρούχα. Που ψάχνουν τη γη της επαγγελίας γιατί το δικό τους απέναντι έχει καταστραφεί. Αλήθεια εμείς οι απέναντι τι κάνουμε για όλα αυτά; Ανοίγουμε τα Μέσα και όλο πιο έξω θέλουμε να βρισκόμαστε. Μαθαίνουμε πως μωρά βομβαρδίζονται-δεν θέλουμε να ξέρουμε, την ίδια στιγμή πεθαίνει με τους αθώους λίγη από την ανθρωπιά μας.

Δεν αναγνωρίζουν όμως όλα τα παιδιά τις θυσίες και τα αγαθά που προσφέρει η μάνα. Η Μητέρα-Φύση βλέπει εμάς να διψάμε, αφυδατωμένους. Δεν έχει πια σύννεφα, βροχή, ρυάκια, λίμνες, ποτάμια, λιβελούλες. Τα στεγνώσαμε όλα. Από την ξερή ψυχή μας, στέρεψε και η φύση».

Ούτε όλοι οι άνδρες θυμούνται (ή κάνουν πως δεν θυμούνται) πως προέρχονται από μήτρα θηλυκή.

«Άντρας, αδελφός και ξάδελφος, πατέρας, θείος, θα διαιωνίσουν μια τυραννική πατριαρχία. Το θηλυκό θεριό τι πρέπει να κάνει;»

«Αγάπα τους περισσότερο όταν αυτοί σε βρίζουν και γύρνα και πέσε μόνη στων χεριών τους τη σφαλιάρα. Μόνα να: Σκότωσέ τους γλυκά και τρυφερά. Αυτό μονάχα κάνε».

Ότι γεννιέται είναι καταδικασμένο να πεθάνει όμως. Ή μήπως όχι. Τα βιβλία και οι ιδέες που κρύβονται μέσα σε αυτά, οι λέξεις θα ζουν και θα βασιλεύουν. Ποιητικά, χαμογελαστά και ειρωνικά, σε παίρνουν από το χέρι. Σου δείχνουν μέρη και γωνιές που αυτοί και άλλοι μαζί έχουν πλάσει. Σελίδες και γράμματα, μεγαλύτερα κι από εκείνους.

Όπως και αν είναι η ζωή δεν πρέπει να μας παίρνει από κάτω. Θέλει αγώνα, ελπίδα, θέλει βιβλία θέλει ποίηση. Όπως το λένε οι Στέρεο Νόβα στα “Ηλίθια αστεία”:

«Μην αφήσεις τη ζωή να σε πάρει από κάτω
τους φόβους που σε τρέφουν να τους κάνεις κάτι άλλο
κάνε τους ποίηση ή μηχανήματα σπουδαία».

Πολύ αξιόλογη αυτή η συγγραφική προσπάθεια της κυρίας Στεφανίδου.

H αποξένωση, η «κεκλεισμένων των θυρών» ζωή στην πόλη, η απουσία έρωτα, η κρίση στον θεσμό της οικογένειας, το προσφυγικό ζήτημα, η αποχαύνωση του ανθρώπου σε βαθμό που να μην ενδιαφέρεται για το συνάνθρωπο, η λογοτεχνία είναι κάποια από τα σημαντικά θέματα που απασχολούν τη συγγραφέα.

Δεν είναι μονοδιάστατη σε αυτή τη συγγραφική της προσπάθεια καθώς οι ιστορίες ξεπηδούν μέσω μιας εικόνας, ενός ήχου, ενός ταξιδιού από βιώματα ή αναμνήσεις. Ή από τη φαντασία που οργιάζει (βλ. διήγημα «Ένας μεταξοσκώληκας κάνει οτοστόπ»).

Σύντομες προτάσεις, εξαιρετική γλώσσα, ποιητική και λυρική κάποιες φορές αιχμηρή και ρεαλιστική κάποιες άλλες..

Μίνιμαλ διακόσμηση, δεν περισσεύει λέξη, καταφέρνοντας όμως να συμπυκνώσει νοήματα αλλού με ευαίσθητη αλλού με κοφτερή γραφή, παντού όμως ελέγχοντας απόλυτα το ρυθμό αφήγησης.

33 τον αριθμό(πάλι όπως και στο προηγούμενο βιβλίο της) ξεχωριστά διηγήματα για τη ΜΗΤ{Ε}ΡΑ που γέννησε σε ένα κόσμο απόγνωσης, σκληρότητας και αβεβαιότητας και τα παιδιά της δεν αντέχουν να βλέπουν τίποτα πια.

«Ογδόντα, ενενήντα χρόνια περνούν, για να μετανιώσουμε για αυτά που δεν κάναμε. Και έπειτα φεύγουμε χωρίς να μάθουμε γιατί ήρθαμε».

Συγχαρητήρια στη συγγραφέα για το ζωντανό, λυρικό και ειλικρινές πόνημά της.