Ναι, θα το πρότεινα σε φίλο-η μου
23-06-2017 14:42
Υπέρ Ενδιαφέρον, Συναρπαστικό, Πρωτότυπο, Ανατρεπτικό, Γρήγορο
Κατά
Ο Ορέστης και η Άννελι γνωρίζονται και ερωτεύονται. Εκείνη είναι Νορβηγίδα, εκείνος πηγαίνει στο Όσλο για μεταπτυχιακό. Η σχέση τους τελειώνει όταν εκείνος επιστρέφει στην Ελλάδα, παρά τις φιλότιμες προσπάθειές του να συνεχίσουν την επικοινωνία. Χρόνια μετά, ο Ορέστης έχει μια καλή σχέση με την Ελένη, μια αξοπρεπή θέση εργασίας και την κλασική σχέση γιου με Ελληνίδα μάνα. Ταυτόχρονα, η Άννελι προσπαθεί να προχωρήσει τη ζωή της με τον Γιαν. Τι συνέβη λοιπόν έξι χρόνια πριν και γιατί η Άννελι έπαψε να δίνει σημεία ζωής; Πώς επηρεάζει τις ζωές κάποιων ανθρώπων μια λανθασμένη απόφαση του παρελθόντος και πόσο έτοιμος είναι κάποιος να υποστεί τις συνέπειες των επιλογών των άλλων;
Το μυθιστόρημα είναι εξαιρετικά καλογραμμένο και τυλίγει με αγάπη, διεισδυτικότητα και ενδιαφέρον τις ζωές της Άννελι, του Ορέστη και των φιλικών και συγγενικών τους προσώπων. Γραμμένο πολλές φορές σε ενεστώτα διαρκείας και με κοφτές, απέριττες φράσεις, είναι ένα κείμενο που με έκανε να λαχανιάσω από τη ροή της αφήγησης και ταυτόχρονα να αγαπήσω το στυλ της συγγραφέως, γιατί το λεξιλόγιό της και ο τρόπος που ξετυλίγει την ιστορία ήταν συναρπαστικά. Ερωτική ιστορία κατά βάση, με ελάχιστες σκηνές σεξ όμως και ακόμη λιγότερες προσωπικές σκέψεις των ηρώων. Είναι ένα κείμενο που περιγράφει με άκρως ανθρωποκεντρικό τρόπο και πολύ προσεγμένα το ντόμινο των εξελίξεων που θα ανατρέψουν για πάντα το αύριο όλων των πρωταγωνιστών της ιστορίας από τη στιγμή που η Άννελι θα έρθει στην Ελλάδα.
Η Άννελι μεγαλώνει μόνη της ένα κοριτσάκι σε μια κοινωνία που η άγαμη μητέρα δεν είναι δακτυλοδεικτούμενη. Είναι μια γυναίκα που παίρνει τις αποφάσεις της μετρώντας και την παραμικρή λεπτομέρεια για τον αντίκτυπο αυτών, από τη στιγμή όμως που παίζει με τις ζωές των ανθρώπων, καταλαβαίνει (αργά) πως ο άνθρωπος είναι ένας αστάθμητος παράγοντας και δεν υπακούει στην ψυχρή λογική. Έχει κάνει ένα λάθος στο παρελθόν και όταν αποφασίζει να το μοιραστεί με τον κατάλληλο άνθρωπο, τα πάντα ανατρέπονται και ο κόσμος της καταρρέει. Ξαφνικά, η μετρημένη, αυστηρή, αποστασιοποιημένη ζωή της, γίνεται κομμάτια εξαιτίας αντιδράσεων που δεν περίμενε και δεν υπολόγιζε. Άραγε, τι φταίει που δόμησε αυτόν τον χαρακτήρα; Η ψυχρή, μη βαλκανική, ολόφωτη κατά τα άλλα αλλά όχι θερμή χώρα, πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξε σε αυτήν την ανατροφή;
Ο Ορφέας είναι ένας άντρας που ζει με την Ελένη, μια κοπέλα που τον καλύπτει απόλυτα, αν και δεν τολμάει να προχωρήσει στο επόμενο βήμα της σχέσης τους. Δεν είναι ευθυνόφοβος ούτε παρασιτεί επί των γονιών του, απλώς δεν παίρνει το ρίσκο να ζήσει τη ζωή του με τις δικές του δυνάμεις. Συναναστρέφεται καλούς φίλους, οι οποίοι εξακολουθούν να συμπεριφέρονται παιδιάστικα είτε απέναντι στις γυναίκες είτε απέναντι στη ζωή. Τι συμβαίνει λοιπόν όταν η Άννελι τον θυμάται ξαφνικά κι έρχεται στην Αθήνα; Τι έχει να του αποκαλύψει; Θα ξαναγεννηθούν τα αισθήματα του παρελθόντος; Και ποια θα είναι πλέον η θέση της Ελένης;
Η Ελένη με γοήτευσε ακόμη περισσότερο. Ίσως η συμπεριφορά της να δείχνει ηττοπαθή άνθρωπο, όμως πιστεύω ακράδαντα πως δε θα μπορούσε να κάνει κάτι άλο, σκηνές ζηλοτυπίας, διάλυση της σχέσης τους ή ό,τι άλλο ακραίο. Αγάπη είναι αυτό ακριβώς, εν όψει ενός σοβαρού συμβάντος να υπαναχωρείς, να ανεβάζεις τα δικά σου θέλω στο πατάρι της λήθης, ώσπου ο άνθρωπός σου να επιστρέψει σε σένα, δεδοκιμασμένος, κατασταλαγμένος και έτοιμος. Ναι, δε μου άρεσε η στάση του Ορέστη απέναντι στην Ελένη εν όψει της εμφάνισης της Νορβηγίδας, παρ’ όλ’ αυτά όλες οι πράξεις του ήταν αληθοφανέστατες και δικαιολογημένες.
Τέλος, η συγγραφέας δεν αφήνει απ’ έξω ούτε τη μικρή Λιβ ούτε τον Γιαν. Καταφέρνει με τέχνη και ταλέντο που ξεχειλίζουν από την πένα της να αποδώσει και τα δικά τους συναισθήματα: παιδιάστικες αντιδράσεις κατόπιν ωρίμου σκέψεως στις οποίες κατέφυγαν και οι δύο, με μόνο τη Λιβ να έχει το ακαταλόγιστο λόγω ηλικίας. Η Λιβ είναι γεμάτη παράπονο που δε γνώρισε ποτέ τον πατέρα της και πλέον είναι σε μια ηλικία που αρχίζει να καταλαβαίνει πολλά πράγματα και να διεκδικεί με τον δικό της τρόπο ακόμη περισσότερα. Τι ρόλο θα παίξει στην εξέλιξη της ιστορίας και πώς θα αντιδράσει η μητέρα της σε κάτι αναπάντεχο; Η συγγραφέας ταυτόχρονα καταφέρνει να αναδείξει μέσα από τις αντιδράσεις των ηρώων της τα θετικά και τα αρνητικά της ελληνικής και της νορβηγικής κουλτούρας.
Η κυρία Κοσσόρα κατάφερε να πλέξει ιδανικά τις σχέσεις μεταξύ αυτών των ανθρώπων και να μην της ξεφύγει ούτε πόντος περιττολογίας από το υφάδι της. Αποδίδει παραστατικότατα καθημερινές, συνηθισμένες σκηνές, με ιδιαίτερη γραφή και λεξιλόγιο, εντελώς περιττά από κάθε στολίδι, αφήνοντάς με μόνο με την πικρή σάρκα της καθαυτής ιστορίας. Διεισδυτικότητα, αληθοφάνεια, αμεσότητα, ειλικρίνεια, οικείες εικόνες είναι ελάχιστα μόνο από τα πλεονεκτήματα του μυθιστορήματος. Γι παράδειγμα, στάθηκα για πολλή ώρα στη σελίδα 380, μιας κι εκεί περιγράφει δωρικά όλη την πραγματικότητα της χριστουγεννιάτικης ατμόσφαιρας: «Όλα τα πολυμεταχειρισμένα χριστουγεννιάτικα τραγούδια που ξυπνάνε μια φορά τον χρόνο για να ξύσουν ό,τι πονάει βαθιά».
Και δυστυχώς εκεί ακριβώς είναι η μεγάλη μου ένσταση. Το τέλος και η μεγάλη ανατροπή του φινάλε μου φάνηκαν τόσο ουρανοκατέβατα και αταίριαστα με την όλη υπόθεση που απογοητεύτηκα. Είμαι σίγουρος ποως η βαθιά και άριστη γνώση της συγγραφέως για την ανθρώπινη ψυχολογία θα έδινε ένα ρεαλιστικό, αναμενόμενο ή όχι, φινάλε, που θα χάριζε απλόχερα δεύτερες σκέψεις και έντονα συναισθήματα στον αναγνώστη. Η κυριολεκτικά από μηχανής λύση του δράματος και επιπλέον η σχεδόν διεκπεραιωτική κατακλείδα του επιλόγου με άφησαν άφωνο. Παρόλο που η σκηνή του φινάλε ήταν από τις πιο ανατριχιαστικές, δυνατές και σοκαριστικές περιγραφές όλου του βιβλίου, δεν είχε καμία θέση στο μυθιστόρημα. Ακόμη και κεντρική ιδέα να ήταν του βιβλίου θα το συνέκρινα με αντίστοιχο μυθιστόρημα του Γιασμίνα Χάντρα, οπότε πάλι θα έπεφτε στα μάτια μου. Δυστυχώς, το φινάλε ήταν κάτι βεβιασμένο, σα να έλεγε η συγγραφέας «πώς λύνουμε τον κόμπο της ιστορίας εδώ που φτάσαμε;».
Το «Καίει ο ήλιος τα μεσάνυχτα» είναι ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα για τις ανθρώπινες σχέσεις, που η περίληψή του και ακόμη περισσότερο το εξώφυλλό του δεν έχουν καμία σχέση με τον πλόυτο και τη γραφή του κειμένου. Καλογραμμένο, δυνατό, ρεαλιστικό, δυστυχώς με ένα απρόβλεπτο τέλος που μου φάνηκε ξεκάρφωτο, κυκλοφόρησε σε σχήμα τσέπης, κάτι που με βόλεψε πολύ για να το διαβάζω στις μετακινήσεις μου. Αν αγνοήσετε τα πολλά τονικά λάθη, θα γνωρίσετε μια αξιοπρόσεκτη πένα, την οποία σίγουρα θα αγαπήσουν οι αναγνώστες όσο κι εγώ.
Ήταν χρήσιμο αυτό το σχόλιο;
Ναι
/
Όχι