Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος
Οι εκδόσεις Ψυχογιός, σε συνέντευξη τύπου με τον κο Χάρη Ψυχογιό, Διευθυντή επιχειρησιακής ανάπτυξης του Οίκου, παρουσίασαν επίσημα την πλατφόρμα αυτοέκδοσης Bookoo.
Λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος του θέματος για το κοινό του Bookia, κάναμε μία εκτενή αναφορά στην πλατφόρμα, επισημαίνοντας τα ειδικά της χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα, σε μία προσπάθεια να απαντήσουμε, όχι στο ερώτημα εάν αξίζει ή όχι κάποιος να αυτοεκδώσει, αλλά γιατί να αυτοεκδώσει χρησιμοποιώντας τη συγκεκριμένη πλατφόρμα.
Ο κος Χάρης Ψυχογιός μας έδωσε τη δυνατότητα να του θέσουμε επιπλέον ερωτήσεις για να φωτίσουμε περισσότερο πλευρές του θέματος «Αυτοέκδοση», την έντονη τάση της εποχής που πολλοί συγγραφείς επιλέγουν για ποικίλους λόγους, όπως σχολίασε και ο ίδιος ο κος Ψυχογιός σε μία από τις απαντήσεις του.
Αυτή η συνέντευξη, σε συνδυασμό με την παρουσίαση της πλατφόρμας Bookoo, πιστεύουμε ότι δίνει μία ολοκληρωμένη εικόνα για τις επιλογές που παρέχει. Υπογραμμίζουμε έντονα τη δυνατότητα των ενδιαφερόμενων συγγραφέων να συνδεθούν χωρίς υποχρέωση και να δοκιμάσουν μόνοι τους τις παρεχόμενες υπηρεσίες, π.χ. χρησιμοποιώντας ως δείγμα το περιεχόμενο ενός έργου που έχουν ήδη εκδώσει ή σκέφτονται να εκδώσουν και να κάνουν τις ανάλογες συγκρίσεις.
Ε: Ποια πιστεύετε ότι είναι τα βασικά κίνητρα ενός συγγραφέα να αυτοεκδώσει; Η απόρριψη από τους εκδότες ή ο έλεγχος που θέλει και μπορεί να έχει πάνω στο έργο του;
Πιστεύω ότι καθένας έχει διαφορετικά κίνητρα. Σίγουρα αρκετοί εκδίδουν λόγω απόρριψης από εκδοτικούς οίκους, αλλά δεν πιστεύω ότι είναι η πλειοψηφία. Θεωρώ ότι κάποιος που θέλει να βάλει την επωνυμία ενός εκδοτικού οίκου στο κείμενό του θα βρει τον τρόπο ακόμα και σε κάποιον μικρό εκδοτικό να το καταφέρει. Νομίζω ότι είναι περισσότεροι εκείνοι που θέλουν να έχουν τα αποκλειστικά δικαιώματα στο έργο τους (τόσο στο κείμενο όσο και στη διανομή).
Πολλοί επίσης δεν ενδιαφέρονται για την πώληση, αλλά θέλουν να αφήσουν κάτι στις επόμενες γενιές των συγγενών και φίλων τους. Άλλοι, πάλι, απλώς θέλουν να εκφράσουν γραπτώς τις σκέψεις τους και δεν επιδιώκουν να διαβάσει κανείς άλλος τα κείμενά τους. Τέλος, υπάρχει και η ακαδημαϊκή κοινότητα, που έχει κίνητρο να εκδώσει αυτόνομα τα βιβλία της, καθώς και επώνυμοι συγγραφείς με έργα που είναι εξαντλημένα ή σε ξένη γλώσσα και δεν κυκλοφορούν στα βιβλιοπωλεία.
Ε: Έχετε ζήσει παραδείγματα επιτυχημένων αυτοεκδόσεων που διέψευσαν την κρίση των εκδοτών και επιβεβαίωσαν την πίστη των δημιουργών τους σε αυτά;
Ναι, ειδικά στο εξωτερικό, όπου οι αυτοεκδόσεις έχουν μακρά παράδοση. Τρανό παράδειγμα είναι τα βιβλία της Σίλβια Ντέι και της Ε. Λ. Τζέιμς. Στη χώρα μας μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε η δυνατότητα να αυτοεκδώσει κάποιος το βιβλίο του online. Αυτό το κενό ερχόμαστε να καλύψουμε και με τη διανομή που παρέχουμε, ώστε να δώσουμε την ευκαιρία στους συγγραφείς να διανείμουν το έργο τους όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και πέρα από τα σύνορα της χώρας μας.
Ε: Στο Bookoo προτείνετε μία 100% αυτοματοποιημένη online διαδικασία, ορισμός των παραμέτρων, ανέβασμα του περιεχομένου, παραλαβή του αποτελέσματος. Είναι αυτό πράγματι εφικτό ή προβλέπεται και φυσική επικοινωνία ή/και άλλες ενέργειες που πρέπει να κάνει ο ενδιαφερόμενος;
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να τονίσω πως για εμάς αυτοέκδοση σημαίνει να μπορεί κάποιος να εκδώσει το βιβλίο του από μόνος του, χωρίς την παρέμβαση εκδοτικών οίκων, χωρίς επαναλαμβανόμενα ραντεβού, ανταλλαγή μηνυμάτων ή ατελείωτες συζητήσεις. Όλα τα παραπάνω τελικά δημιουργούν ένα βιβλίο που έχει στηθεί, ή προταθεί από κάποιον άλλο, γιατί αναπόφευκτα ένας νέος συγγραφέας επηρεάζεται από διαφορετικές απόψεις και καταλήγει να πληρώνει πολύ περισσότερα χρήματα απ’ ό,τι χρειάζεται για να αυτοεκδώσει.
Στο Bookoo δώσαμε μεγάλη βαρύτητα στην απλουστευμένη περιήγηση, καθώς και στα εύχρηστα μενού χωρίς πολλά λόγια –που τελικά μπερδεύουν–, ενώ παράλληλα δεν αφαιρέσαμε τίποτε από την ποιότητα ή τις δυνατότητες να εκδώσει κάποιος ένα άριστο τεχνικά και εικαστικά στημένο βιβλίο. Για όλα τα παραπάνω δε χρειάζεται καμία επικοινωνία με εμάς. Μπορεί κάποιος να ξεκινήσει και να ολοκληρώσει το βιβλίο του όποτε θέλει. Επίσης, χάρη στο εργαλείο που έχουμε δημιουργήσει, δε χάνει ποτέ κάποιος την εξέλιξη του βιβλίου του, καθώς κάθε αλλαγή αποθηκεύεται αυτόματα στον λογαριασμό του και μπορεί να επανέλθει και να συνεχίσει όποτε θελήσει.
Φυσικά, αν κάποιος το επιθυμεί μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας για να τον καθοδηγήσουμε και να βοηθήσουμε να αποφασίσει, αν δεν μπορεί να καταλήξει στο τι ακριβώς θέλει να κάνει.
Ε: Εκτός από την ολοκληρωμένη υπηρεσία παράδοσης ενός έτοιμου βιβλίου, παρέχετε και επιπλέον υπηρεσίες, όπως επιμέλεια, εικονογράφηση, εξώφυλλο, παραγωγή ebook, κατοχύρωση ISBN. Αυτές παρέχονται ανεξάρτητα η καθεμία ή σε πλαίσιο πακέτου;
Κάθε υπηρεσία που προσφέρουμε είναι ανεξάρτητη από τις άλλες και μπορεί κάποιος, π.χ., απλώς να αγοράσει ένα έγκυρο ISBN με 15 ευρώ ή να αγοράσει χιλιάδες αντίτυπα με εικονογράφηση, σχεδιασμό εξωφύλλου και ολοκληρωμένη επιμέλεια και διανομή. Οι δυνατότητες και οι συνδυασμοί που μπορεί να επιλέξει ο συγγραφέας είναι σχεδόν απεριόριστοι, έτσι ώστε κάθε βιβλίο να είναι μοναδικό.
Ε: Από τα έργα που υποβάλλονται για αυτοέκδοση, ξεχωρίζετε ως Οίκος κάποια «διαμαντάκια», όπως λέμε, ώστε να προτείνετε και να αναλάβετε εσείς την έκδοση και προώθησή τους;
Στις Εκδόσεις Ψυχογιός πάντα ψάχνουμε για νέους ταλαντούχους συγγραφείς. Δυστυχώς η ελληνική αγορά είναι μικρή και πρέπει να θέτουμε όρια στον αριθμό νέων συγγραφέων που εκδίδουμε κάθε χρόνο, αλλά αν ένας νέος συγγραφέας που αυτοεκδίδεται στο Bookoo μάς τραβήξει την προσοχή, θα προσπαθήσουμε να τον προσελκύσουμε στις Εκδόσεις Ψυχογιός και να εκδώσουμε το έργο του.
Ε: Ένα σημαντικό μέρος της αυτοέκδοσης είναι η σχεδίαση και παραγωγή του βιβλίου. Εξίσου κρίσιμη, ίσως περισσότερο, είναι η προβολή και η διανομή του. Ποια είναι η συμβολή σας σε αυτό;
Όπως αναφέρετε, τόσο η σχεδίαση όσο και η παραγωγή είναι πολύ σημαντικά συστατικά της επιτυχίας ενός βιβλίου. Η παραγωγή του Bookoo είναι η πιστοποιημένη παραγωγή υψηλής ποιότητας που παρέχουμε και στις Εκδόσεις Ψυχογιός και είναι κάτι που δεν το πουλάμε ως επιπλέον υπηρεσία. Δεν υπάρχει όπως θα δείτε χρέωση για τη σελιδοποίηση και το στήσιμο ενός κειμένου, γιατί η δουλειά που κάνουμε είναι πάντα υψηλής ποιότητας και είναι ίδια για όλα τα βιβλία.
Το Bookoo όμως παρέχει υπηρεσίες σχεδίασης εξωφύλλου, προκειμένου να δώσει κάποιος ένα επαγγελματικό και ποιοτικό εικαστικά εξώφυλλο στο κείμενό του και να το κάνει βιβλίο. Είναι πολλές οι λεπτομέρειες που γνωρίζουν οι επαγγελματίες καλλιτέχνες μας και είναι δύσκολο να εξηγηθούν, αλλά ένα επαγγελματικά στημένο εξώφυλλο δίνει άλλη χροιά για το βιβλίο στα μάτια ενός αναγνώστη. Πέραν την ένθεσης εικόνων, ή εικονογράφησης, έχει σημασία η θέση που θα μπει ο τίτλος και το όνομα του συγγραφέα πάνω στο εξώφυλλο, το μέγεθος, το χρώμα. Αναλόγως επίσης του περιεχομένου του βιβλίου όλα τα παραπάνω συστατικά αλλάζουν. Τέλος, πολύ σημαντικό ρόλο στο στήσιμο ενός εξωφύλλου παίζει και η εμπειρία του καλλιτέχνη.
Σχετικά με τη διανομή, το Bookoo παρέχει τη δυνατότητα στους συγγραφείς, και ακόμα και σε άλλους εκδότες να διακινήσουν τα βιβλία τους ηλεκτρονικά σε όλο τον κόσμο. Χάρη στις συνεργασίες που έχουμε με τα μεγαλύτερα κανάλια διακίνησης βιβλίων στον κόσμο, όπως είναι το iTunes και το Kobo, μπορεί κάποιος να πουλήσει το βιβλίο του παντού. Επίσης, σύντομα θα παρέχουμε και διανομή έντυπων βιβλίων.
Ε: Τι ασφάλεια παρέχετε στην διακίνηση της ηλεκτρονικής μορφής των βιβλίων;
Παρέχουμε κατ’ επιλογήν του κάθε συγγραφέα τη δυνατότητα για Adobe Digital Rights Management που προστατεύει τα ηλεκτρονικά αρχεία του κάθε βιβλίου κατά της αντιγραφής, εκτύπωσης και ελεύθερης διάθεσης χωρίς την άδεια του συγγραφέα.
Ε: Ποια πιστεύετε ότι είναι τα βασικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του Bookoo σε σύγκριση με άλλες επιλογές και ειδικά στη διεθνή αγορά;
Το Bookoo είναι η μοναδική ιστοσελίδα στην Ελλάδα που δίνει τη δυνατότητα στους συγγραφείς και ακαδημαϊκούς να αυτοεκδώσουν το έργο τους χωρίς καμία παρέμβαση από τρίτους. Όπως προανέφερα, μπορεί κάποιος να ξεκινήσει το έργο του, να αγοράσει υπηρεσίες και όποτε επιθυμεί να το ολοκληρώσει για να εκδοθεί. Αν κάποιος έχει έτοιμα αρχεία, μπορεί σε δυο ώρες να πουλάει το ηλεκτρονικό του βιβλίο σε όλο τον κόσμο.
Ε: Τα ηλεκτρονικά βιβλία έχουν κατακτήσει ένα μικρό μερίδιο της αγοράς αλλά διαπιστώνουμε μία στασιμότητα ή και οπισθοχώρηση. Ποια πιστεύετε ότι είναι η προοπτική τους;
Τα ηλεκτρονικά βιβλία, όπως καθετί καινούργιο δοκιμάστηκαν από αρκετούς ανθρώπους και όπως είναι φυσικό δεν τα υιοθέτησαν όλοι, αλλά η πλειοψηφία αυτών. Λογικό είναι έπειτα από μια ραγδαία αύξηση αναγνωστών να υπάρχει μια πολύ μικρή μείωση, καθώς σταθεροποιήθηκαν αυτοί οι αναγνώστες που τελικά διαβάζουν και σε ηλεκτρονική μορφή. Πιστεύω ότι ύστερα από αυτή τη σταθεροποίηση θα αρχίσουν πάλι σιγά σιγά να αυξάνονται οι αναγνώστες ηλεκτρονικών βιβλίων, τόσο επειδή η νέα γενιά είναι περισσότερο εξοικειωμένη, όσο και επειδή πλέον όλο και περισσότεροι άνθρωποι ταξιδεύουν και είναι ευκολότερο να έχει κάποιος ηλεκτρονικό αναγνώστη μαζί του παρά ένα έντυπο βιβλίο.
Ε: Το Bookoo ενδείκνυται για εκτύπωση μόνο λογοτεχνικών έργων ή οποιουδήποτε περιεχομένου σε μικρές ποσότητες; Π.χ. εταιρικά έντυπα.
Το Βοοκοο ενδείκνυται για κάθε είδους βιβλίο, από παιδικό παραμύθι μέχρι και φωτογραφικό άλμπουμ. Οι επιλογές που δίνει καλύπτουν κάθε ανάγκη. Όσον αφορά τις ποσότητες, έχουμε ορίσει σαν ανώτατο όριο τα 1.500 αντίτυπα, αλλά αν κάποιος θέλει περισσότερα μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας και να τυπώσουμε όσα θέλει.
Ε: Τι προτείνετε/προτρέπετε να προσέχουν ιδιαίτερα οι ενδιαφερόμενοι για αυτοέκδοση;
Να προσέχουν τις υπηρεσίες που αγοράζουν, γιατί πολλοί εκδοτικοί οίκοι υπόσχονται διανομή των έντυπων βιβλίων τους, αλλά τελικά ούτε διανομή κάνουν, ούτε δικαιώματα πληρώνουν. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν έχουν ούτε το δίκτυο, ούτε τη δυνατότητα να διαχειριστούν το στοκ βιβλίων που απαιτείται για να διανεμηθούν σε όλη τη χώρα.
Θα μπορούσαμε κι εμείς στο Bookoo, χάρη στο υπάρχον δίκτυο των Εκδόσεων Ψυχογιός, να παρουσιάζουμε ότι προσφέρουμε διανομή έντυπων βιβλίων, αλλά για ποιο λόγο να το κάνουμε, όταν ξέρουμε ότι τα βιβλιοπωλεία δύσκολα θα τοποθετήσουν βιβλία άγνωστων συγγραφέων, κι ακόμα δυσκολότερα θα καταφέρουν να τα πουλήσουν;
Σχεδιάζουμε λοιπόν πολύ προσεκτικά τη διανομή έντυπων βιβλίων πριν την ανακοινώσουμε, κι όταν το κάνουμε θα είμαστε πολύ συγκεκριμένοι για να ξέρει κάθε συγγραφέας τι να περιμένει. Σίγουρα πάντως τα βιβλία θα διατίθενται από το ομώνυμο βιβλιοπωλείο των εκδόσεων στην Εμμανουήλ Μπενάκη 13-15.
Ε: Εκτιμάτε ότι το Bookia μπορεί να παίξει από την πλευρά του ρόλο στη σύγχρονη τάση της αυτοέκδοσης; Π.χ. στη συγκέντρωση κριτικών και στην προώθηση βιβλίων που αυτοεκδίδονται;
Φυσικά, γιατί όχι; Πολλοί αναγνώστες διαβάζουν κριτικές πριν αγοράσουν ένα βιβλίο, οπότε, όταν αυτές υπάρχουν, θα βοηθήσουν τους αναγνώστες να ανακαλύψουν νέους συγγραφείς και νέους τίτλους, και είναι πλέον γνωστό πως το Bookia έχει καθιερωθεί ως τόπος συνάντησης, έστω και ηλεκτρονικής, στον χώρο του βιβλίου.