Γράφει: Πόπη Ξοφάκη

Ολόκληρο το φωτορεπορτάζ σε Facebook άλμπουμ.
Το βιβλίο «Το ραντεβού».
Η συγγραφέας Αφροδίτη Φραγκιαδουλάκη.
Οι εκδόσεις Αγγελάκη.

Oι Εκδόσεις AΓΓΕΛΑΚΗ και το Polis Art Café παρουσίασαν το μυθιστόρημα της Αφροδίτης Φραγκιαδουλάκη, «Το ραντεβού».

Μια ιστορία εμπνευσμένη από τον πίνακα του Αυστριακού Εικαστικού Έγκον Σίλε, «Η σπουδή ενός ζευγαριού». Ο έρωτας μέσα από τη τέχνη, «Ζωή χωρίς έρωτα δεν υπάρχει. Ο έρωτας είναι αυτός που δίνει ώθηση σε κάθε πτυχή δημιουργίας και επιφέρει στην καθημερινότητά μας όλες εκείνες τις μικρές ανατροπές που είναι απαραίτητες ώστε να μη βουλιάξουμε στο τέλμα», είχε πει η συγγραφέας σε μία συνέντευξή της.

Για το βιβλίο μίλησαν:

• Λευτέρης Τζόκας, πρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών
• Λευτέρης Παπακώστας, ιστορικός-συγγραφέας
• Αφροδίτη Φραγκιαδουλάκη, η συγγραφέας του βιβλίου

Την εκδήλωση συντόνισε η τέως διευθύντρια του Υπουργείου Πολιτισµού & Αθλητισµού και συγγραφέας, Δέσποινα Κούτσαρη, ενώ αποσπάσματα από το βιβλίο διάβασε η ηθοποιός Άννα Βασιλείου.

«Απόψε έχουμε ένα πολύ ωραίο "ραντεβού" στον φιλόξενο αυτό χώρο», είπε o Βασίλης Χατζηιακώβου του Polis Art Café, καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους. «Πολύ χαίρομαι που βλέπω αγαπημένους φίλους, αγαπημένους μας ήρωες, αγαπημένους μας συγγραφείς και εκδότες... Μία ωραία εκδοτική αγκαλιά αυτό το "ραντεβού", από τους εκδότες τους θεωρούμε ΑΔΕΛΦΟΥΣ και ΦΙΛΟΥΣ...».

Στη συνέχεια ο κος Χατζηιακώβου ευχαρίστησε τους ομιλητές και κάλεσε τον εκδότη κο Μάνο Αγγελάκη να χαιρετίσει την εκδήλωση. Πριν όμως του δώσει το λόγο τον επαίνεσε, πρώτα ως πατέρα και μετά ως εκδότη, «Είναι ένας κορυφαίος δημιουργός, ξέρει να βασανίζεται με τις λέξεις και να μας προσφέρει ωραία, πραγματική και ουσιαστική δημιουργία... Είναι η ψυχή του εκδοτικού οίκου... Μία υπέροχη οικογένεια που συνδημιουργεί... Μία τιτάνια προσπάθεια του εκδότη για να κρατάμε ωραία βιβλία στα χέρια μας», είπε.

«Για μία ακόμα φορά θέλω να ευχαριστήσω το φίλο Βασίλη για την προσφορά του στα ελληνικά γράμματα», είπε ο εκδότης κος Μάνος Αγγελάκης όταν πήρε το λόγο και συνέχισε, «Παρουσιάζει τα έργα των εκδοτικών οίκων με ένα μοναδικό προσωπικό τρόπο. Προσπαθούμε μέσα σε αντίξοες συνθήκες να επιτύχουμε να αγαπήσει ο Έλληνας περισσότερο το βιβλίο».

Ο κος Μάνος Αγγελάκης ευχαρίστησε τους παρευρισκόμενους για αυτό το ταξίδι που θέλησαν να κάνουν με τον εκδοτικό οίκο Αγγελάκη και τη συγγραφέα Αφροδίτη Φραγκιαδουλάκη και μίλησε για τη συγγραφέα με πατρικό επαινετικό τρόπο. Λόγια στα οποία φαινόταν έντονα ο θαυμασμός για το πρόσωπό της, «Λόγω των σπουδών της έχει πάρει τις σωστές βάσεις για να προχωρήσει στο συγγραφικό στίβο... Έχουν πέσει πολλά βιβλία στα χέρια μου, το δικό της όμως ήταν ένα ξεχωριστό κομμάτι, ένα μπριγιαντάκι... Είναι μία σεμνή κοπέλα, ξέρει τι θέλει και τι ζητάει, πιστεύει στο βιβλίο της και μας έκανε να το πιστέψουμε και μεις».

Ακολούθησε από τον εκδότη η παρουσίαση των ομιλητών και καλωσόρισε ευχαριστώντας συγγραφείς του εκδοτικού οίκου, Βασίλη Καΐλα, Τσώλη Γιάννη, Καραγιαννάκο Γιώργο, Παπακώστα Λευτέρη. Έκλεισε μ' ένα αισιόδοξο μήνυμα για τις δυσκολίες που περνάμε ως χώρα, «Ο λαός μας πρέπει να ζήσει και θα ζήσει, όπως και να γίνει».

«Η λέξη "Ραντεβού" είναι μία απλή λέξη με πολλές όμως χρήσεις», είπε η συντονίστρια της παρουσίασης, κα Δέσποινα Κούτσαρη, καλησπερίζοντας όλους όσοι παρευρίσκονταν, «Ραντεβού με την ιστορία, με το φίλο ή φίλη μας, ραντεβού με το βιβλίο που ο καθένας θα το αισθανθεί με το δικό του τρόπο. Διαβάζοντας το βιβλίο το οποίο με συνεπήρε, το προσδιόρισα ως το ραντεβού, το κισμέτ των δύο πρωταγωνιστών οι οποίοι μετά από πολλές περιπέτειες κατορθώνουν να συναντηθούν. Θα ξενυχτήσετε όταν αρχίσετε να το διαβάζετε για να δείτε πως θα εξελιχθεί η ιστορία».

Ακολούθησε η προβολή ένα βίντεο το οποίο επιμελήθηκε η κόρη της κας Φραγκιαδουλάκη, ντυμένο με τη μουσική του Μάνου Χατζηδάκη «βαλς των χαμένων ονείρων», με τους πίνακες του Έγκον Σίλε και τις φωνές των Μουζουράκη-Μαραβέγια στο «Φίλα με ακόμα».

Αφού με τη βοήθεια του βίντεο μπήκε το κοινό στο κλίμα του βιβλίου, η συντονίστρια έδωσε το λόγο στον πρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών, κο Λευτέρη Τζόκα, για να πει την άποψή του.

«Ένα ταξίδι μέσα από διαφορετικούς χώρους και χρόνους είναι το μυθιστόρημα της Αφροδίτης Φραγκιαδουλάκη, με σημείο αναφοράς το φημισμένο πίνακα του Αυστριακού καλλιτέχνη Έγκον Σίλε, με τους δύο εραστές σε παθιασμένο εναγκαλισμό», είπε ο κος Λευτέρης Τζόκας ξεκινώντας την ομιλία του.

«H πεζογράφος σ' ένα κομψό βιβλίο, μας δίνει με λόγο γλαφυρό το χρονικό του ταξιδιού για να ζήσουμε τ' όνειρο. Νιώθουμε τη συγγραφέα διότι συγκλονίζεται η ψυχή μας καθώς διαβάζουμε τις έξοχες παραστατικές σελίδες της».

O κος Τζόκας αναφέρθηκε περιεκτικά στην ιστορία του βιβλίου και τους ήρωές του, χωρίς να αποκαλύψει κρίσιμα σημεία της πλοκής καταλήγοντας, «Θα ζήσουμε το σφυγμό της ζωής των ανθρώπων, θα αφουγκραστούμε τους παλμούς της καρδιάς τους... Γεμάτες οι σελίδες με λυρικούς αλαλαγμούς, εικόνες που προκαλούν ρίγη συγκίνησης. Μιλώντας για την ομορφιά αυτή και τους έρωτες, η συγγραφέας αναμφίβολα παίζει ένα σημαντικό ρόλο στις εκφάνσεις της ζωής... Οδοιπορικό γεμάτο ποίηση είναι "το ραντεβού" που προσφέρει στιγμές με ιδιαίτερη συγκίνηση... Η γραφή της κας Φραγκιαδουλάκη μέσα από αυτό το πρώτο της δείγμα, είναι ξεχωριστή... Η πρωτοποριακή πεζογράφος πιστεύω πως έχει να προσφέρει πάρα πολλά στην ελληνική λογοτεχνία. Όχι μόνο στον πεζό λόγο αλλά και στον ποιητικό... Το μυθιστόρημα είναι δοσμένο μ' ένα πανέμορφο υφολογικά προσωπικό λόγο που προϊονίζει την εξέλιξη της συγγραφέως. Το θέμα της είναι εξαιρετικό και η συγγραφέας συγκλονίζει με το γόνιμο ταλέντο με το οποίο την έχει προικίσει η φύση. Η αφήγηση είναι ρωμαλέα και στρωτή».

Ολοκληρώνοντας, επισήμανε το πως η πλοκή της ιστορίας κρατάει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, η λαγαρότητα της περιγραφής και της αφήγησης, αλλά και κείνη η εσωτερικότητα που είναι χαραγμένη με διαφορετικούς τρόπους στις σελίδες του βιβλίου, «Είναι μια ομαλή συγγραφική δραστηριότητα με προσωπικά βιώματα με τρυφερές εικόνες... "Το ραντεβού" έχει μια παλικαριά, ευαισθησία, τρυφερότητα και στοργή, είναι χάδι απαλό... Η συγγραφέας βρίσκει την ευκαιρία να σκιαγραφήσει την αγνή ψυχή της σ' ένα βύθισμα του ονείρου που οι λύκοι είναι έτοιμοι να μας κατασπαράξουν... Το κείμενο έχει κι ένα συμβολικό χαρακτήρα με υπαρξιακές προεκτάσεις και μυστηριακές διασυνδέσεις των ψυχών του Έγκον Σίλε με το ζευγάρι, τη Στεφανία και το Νικόλα, στο πιο σημαντικό ραντεβού της ζωής τους».

Η κα Κούτσαρη έδινε ενδιάμεσα των ομιλιών το λόγο στην ηθοποιό κα Άννα Βασιλείου, η οποία διάβαζε αποσπάσματα από το βιβλίο, επαληθεύοντας την αξιολόγηση του κου Τζόκα και τη χειμαρρώδη ανάλυση του κου Παπακώστα που ακολούθησε.

«Είναι αλήθεια πως κάθε καινούργιο έργο όταν εκδίδεται αποτελεί ένα πνευματικό γεγονός, οποιαδήποτε μορφή κι αν έχει αυτό», είπε χαρακτηριστικά ο κος Λευτέρης Παπακώστας αφού καλησπέρισε όλους όσοι παρευρίσκονταν και συνέχισε, «Το κάθε βιβλίο είναι αποτέλεσμα μιας μακράς διαδικασίας που περνάει από πολλά στάδια από τη στιγμή της σύλληψης μέχρι τη στιγμή της υλοποίησης. Είναι γεγονός ότι πρώτη ένιωσε τη συγκίνηση η συγγραφέας. Αγωνίστηκε να δώσει με τη ψυχή της εκείνο ακριβώς που είχε στο νου. Δεν είναι απλά και μόνο η αναζήτηση μέσω μίας ιστορίας, είναι η επιθυμία μιας βαθύτατης έκφρασης. Αυτό είναι που την κάνει να αγωνιά για το πως θα πάει το βιβλίο, αν θα το νιώσει ο αναγνώστης με τον ίδιο τρόπο, ποια θα είναι η κριτική που θα του ασκηθεί».

Στην συνέχεια ο κος Παπακώστας σχολίασε την αξία τού να εκλαμβάνει ο κάθε αναγνώστης διαφορετικά ένα λογοτεχνικό έργο, είτε ποίηση είτε πεζογραφία, «Όταν ο ποιητής ή ο πεζογράφος καταφέρει να κάνει τον κάθε αναγνώστη να δει διαφορετικά τη δουλειά του, τότε το έργο του είναι επιτυχημένο... Διαβάζοντας το βιβλίο της κας Φραγκιαδουλάκη είναι σίγουρο ότι θα δημιουργηθούν πολλά συναισθήματα σε όλους... Ίσως και αντιφατικά, άλλοι θα βρουν δωρική τη γραφή και άλλοι ιωνική... Εκείνο που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι έγραψε με την ψυχή της, όπως αισθανόταν, χωρίς να προσπαθήσει να υποδυθεί κάτι που δεν είναι... Στην αρχή ο αναγνώστης παρακολουθεί τη ροή της ιστορίας και το ρόλο των προσώπων. Αργότερα τα πράγματα παίρνουν "φιλολογική διάσταση", όπως πολύ σωστά παρατήρησε και ο κος Αγγελάκης, βλέπουμε ένα μπριγιαντάκι το οποίο αφήνει άριστες υποθήκες για το μέλλον... Πιστεύω ότι πολύ σύντομα η συγγραφέας θα παρουσιάσει κι άλλο έργο γιατί έχει απόθεμα στη ψυχή της και έχει ανάγκη να το κάνει... Αυτή την εποχή όπου όλα αμφισβητούνται είναι ανάγκη να επιστρέψουμε στην πνευματικότητα και μέσω του βιβλίου. Συνεπώς, οι πνευματικοί άνθρωποι έχουν πολύ μεγάλη ευθύνη, δεν μπορούμε να βλέπουμε το κόσμο από μακρυά. Είμαστε υποχρεωμένοι, ο καθένας από τη μεριά του, να δίνει ότι καλύτερο μπορεί».

Ο κος Παπακώστας επισήμανε ότι παρουσιάζοντας και προσεγγίζοντας ένα βιβλίο δεν προσπαθεί να ασκήσει κριτική με σκοπό να αναδείξει τα αδύναμα σημεία του αλλά για να δώσει όλες οι παραμέτρους για αυτό, «Δεν θα χαριστώ γιατί δεν το συνηθίζω. Θεωρώ ότι έχω την υποχρέωση να βοηθήσω το κοινό να μπει στη ψυχή της συγγραφέως ακόμη κι αν σε κάποιο σημείο θεωρήσω ή θεωρήσετε ότι μπορεί να αυθαιρετήσω... Διαβάζοντας το βιβλίο είδα μία συγγραφέα που για πρώτη φορά παρουσιάζει ένα έργο της ακολουθώντας μία συγκεκριμένη πορεία χαρίζοντας ένα νέο στοιχείο στη λογοτεχνία στην οποία διεκδικεί τη δική της θέση. Κάνει ένα αισιόδοξο ξεκίνημα... Έχει δικό της ύφος και αισθητική, ένα μοναδικό τρόπο έκφρασης ο οποίος γοητεύει... Η εξέλιξη του μύθου βγαίνει αβίαστα από μέσα της... Δεν προσπαθεί σε κανένα σημείο να δώσει κάτι διαφορετικό από αυτό που αισθάνεται».

Ο ιστορικός, απευθυνόμενος στην κα Φραγκιαδουλάκη, την επαίνεσε για τη πρώτη συγγραφική της δουλειά και εκφράζοντας την ανυπομονησία του για το επόμενο πόνημά της. Αναφέρθηκε σε χαρακτηριστικά σημεία του κειμένου για τον τρόπο έκφρασης της συγγραφέως την οποία παρομοίασε με το γαλλικό κινηματογράφο όπου η αλλαγή στη γωνία λήψης και τα εναλλασσόμενα τοπία δημιουργούν μια συγκλονιστική εικόνα, εξηγώντας στη συνέχεια ότι, «Δημιουργεί ένα παζλ από πολλές μικρές εικόνες οι οποίες φαίνονται ανεξάρτητες αλλά στην πράξη έχουν μία εσωτερική δομή και οργάνωση η οποία τείνει στη δημιουργία της εικόνας. Όλο αυτό είναι αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς της συγγραφέως δίνοντας ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα».

Ο κος Παπακώστας συνέχισε κάνοντας μία περιεκτική παρουσίαση της ιστορίας για να δώσει στο κοινό όσο το δυνατόν καλύτερη εικόνα για την ιστορία σε αυτό. Επισήμανε τη μαεστρία της συγγραφέως που καταφέρνει να προκαλέσει τον αναγνώστη να διαμορφώσει τη δική του άποψη για αυτό που διαβάζει το οποίο όταν ξεφεύγει από τη συγκεκριμένη περιγραφή, εξελίσσεται σε ψυχογράφημα.

Επίσης, τόνισε και επιβράβευσε την τόλμη της κας Φραγκιαδουλάκη να γράψει ένα βιβλίο χωρίς υποκρισίες και αναστολές. Δεν πέρασαν απαρατήρητες οι ζωηρές εικόνες που δημιουργεί στο χώρο που κινείται, με τον υπέρμετρο ρεαλισμό να γοητεύει».

Ολοκληρώνοντας ο κος Παπακώστας επισήμανε την αξιόλογη ικανότητα της συγγραφέως να μεταβαίνει από το ένα στοιχείο στο άλλο... Από το συναίσθημα στη λογική, από τη χαρά στη λύπη, από την αισιοδοξία στην απόλυτη απογοήτευση, «Θα απολαύσουμε ένα εξαιρετικό βιβλίο... Η Αφροδίτη έγραψε με την ψυχής της... Έβαλε ότι καλύτερο μπορούσε για να κερδίσει τον αναγνώστη. Εμένα με κέρδισε, παρόλο που είμαι δύσκολος αναγνώστης, ελπίζω να κερδίσει και εσάς».

Το λόγο πήρε το τιμώμενο πρόσωπο αυτής της όμορφης βραδιάς, η κα Αφροδίτη Φραγκιαδουλάκη, συγκινημένη αφενός από την ανταπόκριση των παρευρισκομένων στο κάλεσμά της και αφετέρου από την πολύ θετική αξιολόγηση του έργου της από τους ομιλητές.

«Χαίρομαι πραγματικά που ήμασταν συνεπείς στο ραντεβού μας και βρισκόμαστε εδώ απόψε. Ευνοϊκή συγκυρία η σημερινή Διεθνής Μέρα των Μουσείων για να παρουσιαστεί ένα βιβλίο με θέμα έναν έρωτα που διαδραματίζεται σ' ένα Μουσείο... Όλα ξεκίνησαν από τα ερωτήματα που μου προκάλεσε η επίσκεψη ενός φίλου σ' ένα μουσείο του οποίου την προσοχή εγκλώβισε ένας πίνακας του Έγκον Σίλε... Τι μπορεί κανείς ν' αναλογίζεται μία ώρα καθισμένος μπροστά σ' έναν πίνακα ζωγραφικής; Τι είναι αυτό που τον κρατάει δέσμιο και πως επηρεάζεται η ζωή του; Κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα του βιβλίου με τον πίνακα του Έγκον Σίλε να κοσμεί το εξώφυλλό του... Ένα βιβλίο πολυδιάστατο με κινηματογραφική πλοκή πλημμυρισμένο από μουσικές και ποίηση. Ένα βιβλίο που ταξιδεύει ασταμάτητα στο χώρο και στο χρόνο».

Η συγγραφέας αναφέρθηκε περιεκτικά στην υπόθεση της ιστορίας προσθέτοντας χαρακτηριστικά, «Προσωπικά με ταξίδεψε και μου έδωσε τη μοναδική ευκαιρία να έρθω σ' επαφή με πράγματα πρωτόγνωρα. Ελπίζω να είναι το ίδιο ευχάριστη εμπειρία και για σας. Σε καιρούς κρίσης είναι πολύτιμο ό,τι μας δίνει έστω και λίγη χαρά... Εξαιρετικό και τρυφερό το σχόλιο μιας φίλης αναγνώστριας, "μοιάζει με μια ηλιαχτίδα που κατορθώνει να περάσει από ένα κλειστό παραθυρόφυλλο και να δώσει λίγο φως στο σκοτάδι"».

Αναφέρθηκε στη συνέχεια στη ζωή του Αυστριακού ζωγράφου Έγκον Σίλε και κλείνοντας ευχαρίστησε την οικογένειά της και τον εκδοτικό οίκο Αγγελάκη για τη στήριξή τους, τους αξιόλογους ομιλητές για τη συμμετοχή τους, φίλους παρόντες και απόντες που ενθάρρυναν τη προσπάθειά της, Το πιο εγκάρδιό της ευχαριστώ το έδωσε στον μεγάλο μας ποιητή και συγγραφέα κο Νάνο Βαλαωρίτη, που της έκανε τη τιμή να γράψει δύο λόγια για το βιβλίο και όλους όσοι παρευρίσκονταν και την τίμησαν.

Η συντονίστρια κα Κούτσαρη κλείνοντας, ευχαρίστησε τις Εκδόσεις Αγγελάκη που δίνουν το βήμα σε νέους ανθρώπους που έχουν μεράκι, σθένος και  ψυχή να παρουσιάζουν κάτι δικό τους. Επισήμανε ότι τη στιγμή που υπάρχει αυτή η μαγιά των ανθρώπων που υπηρετούν τις αξίες στο τόπο μας, το έθνος μας έχει τις προϋποθέσεις να αντεπεξέλθει και σ' αυτές τις δύσκολες στιγμές και να βγει αλώβητο ακολουθώντας τη μοίρα του και το "ραντεβού" του με την ιστορία.

Στον επίλογο αυτής της εξαιρετικής βραδιάς, η κόρη της συγγραφέως ευχήθηκε με τρυφερότητα, συγκίνηση και ευαισθησία στη μητέρα της, «Στη ζωή μας δίνουμε πολλά ραντεβού, με φίλους, επαγγελματικά, με τον έρωτα. Το αποψινό ήταν το πιο σημαντικό για την οικογένειά μου. Μαμά μου, σ' αγαπώ πολύ. ΜΠΡΑΒΟ!».

«Οι πίνακες να ξέρεις, πεθαίνουν ν' αφηγηθούν μια ιστορία...»